به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين نشست عصر امروز(دوشنبه) با حضور عباس سليمي، قاري و داور بين‌المللي قرآن كريم و مجري اين برنامه، غلامرضا شاه‌ميوه، كارشناس امور حقوقي، قاري پيشكسوت و داور بين‌المللي قرآن كريم از استان اصفهان و مجيدي جديدي، از كارشناسان قرآني و استادان استان مركزي، در خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا) برگزار شد.

در آغاز اين برنامه، عباس سليمي، قاري و داور بين‌المللي قرآن كريم و مجري برنامه، پس از پخش تلاوت‌هايي از اين قاري مصري، كتاب آسماني مسلمانان را از بزرگترين نعمت الهي و هديه خداوند به بشريت دانست و گفت:‌ قرآن كتابي انسان‌ساز است كه عمل به آموزه‌هاي آن سعادت دنيوي و اخروي را براي جهانيان به ارمغان مي‌آورد. تلاوت‌هاي زيباي قرآني تأثير فراواني در درك اين مفاهيم والا خواهد داشت.

وي سپس در معرفي مختصري از اين قاري اظهار داشت: قلب اين قاري روشندل مصري به نور قرآن كريم روشن بود. او را مي‌توان از مبدعان نغمات موزون و الحان زيبا دانست. در زمينه ابتهال، قرائت و موسيقي نيز از معروف‌ترين قاريان و شايسته‌ترين گزينه‌ها در جانشيني مرحوم استاد احمد نداء ـ قاري نامي كه از استادان علي محمود و پيشكسوتان قرائت بود ـ به شمار مي‌رود.

در ادامه غلامرضا شاه‌ميوه، كارشناس امور حقوقي، قاري پيشكسوت و داور بين‌المللي قرآن كريم از استان اصفهان، با يادآوري اين كه نتايج اين برنامه‌ها در نهايت به مجموعه‌اي نفيس در زمينه تاريخ تلاوت استادان مصري منجر خواهد شد، گفت: «استاد علي محمود» شخصيت ذوالفنوني بود كه علاوه بر جايگاه و ارزشي كه از ديدگاه قاريان مصري دارد، در حوزه موسيقي و مدايح نبوي(آفرينش ابتهال‌هاي بديع) نيز از افراد شناخته شده‌ به شمار مي‌رود.

نويسنده كتاب «پژوهشی در جلوه‌های موسیقایی؛ هنر تلاوت» با اشاره به اين كه براي شناخت عظمت و برجستگي اين قاري نابينا بايد به كارنامه فعاليت‌هاي درخشان او نگريست، بيان كرد: يكي از اين نشانه‌ها داشتن شاگرداني است كه بعدها هريك در زمره استادان نامي و برجسته مصري شدند. او ويژگي‌هاي خاصي در سبك و صداي قرائات خود داشت كه تكرار ناشدني‌اند؛ به‌گونه‌اي كه نمي‌توان تلاوت‌هايي را از اين استاد مصري يافت كه رديف‌هاي مشتركي داشته باشد.

همچنين مجيدي جديدي، كارشناس قرآني و نويسنده كتابي درباره «زندگينامه 100 قاري مصري» با اشاره به اين كه استاد علي محمد بيش از 131 سال قبل زندگي مي‌گرد، گفت: از اين استاد قرائت و موسيقي با عنوان‌هايي نظير «امام‌المنشدين» و «سيدالقراء» در مصر ياد مي‌شود كه نشان از تبحر و توانايي اين قاري روشندل در زمينه‌هاي گوناگون دارد.

وي درباره شيوه كاري اين استاد مصري در قرائت تصريح كرد: پيچيدگي‌ها و ظرافت‌هاي فراواني در قرائت‌هاي او وجود دارد كه در عين وحدت تلاوت شده‌اند؛ به‌گونه‌اي كه فرمي كاملا متفاوت به قرائت‌هاي او بخشيده است.

جديدي با اشاره به اين كه تنها استادان و قاريان با تجربه توانايي درك ظرايف و پيچيدگي‌هاي تلاوت اين قاري برجسته را دارند، بيان داشت: پيروي از الگوهاي قرائت اين قاري مي‌تواند انقلابي عظيم را در تلاوت‌هاي قاريان ايراني و علاقه‌مندان اين حوزه ايجاد كند.

سپس غلامرضا شاه‌ميوه با بيان اين كه قرائت‌هاي استاد علي محمود داراي پيچيدگي‌هاي لحني متفاوتي است، يادآور شد: اين موضوع كه كمتر قاري حتي در مصر ـ كه مهد تلاوت‌هاي قرآني است ـ از شيوه و سبك استاد علي محمود پيروي مي‌كند، نشان از دشواري شيوه تلاوت‌هاي او دارد. استفاده از اجناس گوناگون لحني در يك نفس لحني، استفاده از فواصل فراوان در يك نفس لحني و به‌كارگيري مقامات مهجور، متروك و تركيبي، از نكات برجسته تلاوت‌هاي اين قاري مصري است.

در ادامه عباس سليمي دو پرسش «آيا تحليل‌هاي ريز و فني تلاوت‌هاي اين استاد مي‌تواند تأثيري در ارتقاي سطح كاري قاريان ايراني داشته باشد» و اين كه «تا چه حد فراگيري اين موضوعات ما را در رسيدن به روح قرآن كريم و پياده كردن آموزه‌هاي اين كتاب آسماني در زندگي كمك خواهد كرد» را عنوان كرد تا كارشناسان اين نشست نظرات خود را درباره آنها عنوان كنند.

سپس استاد شاه‌ميوه در پاسخ به اين سوالات اظهار داشت: ما به عنوان منتقد به تبيين زواياي گوناگون شخصيتي و تلاوت‌هاي اين استاد مي‌پردازيم و اميدواريم با وجود اين كه ظرفيت‌هاي زيادي در ايران وجود دارد كه مي‌توانند از قاريان برجسته باشند، اين تلاش‌ها در زمينه‌هاي گوناگون فعاليت قاريان ايراني و ديگر علاقه‌مندان تأثيرات خوبي را برجاي گذارد. البته با توجه به اين كه سبك استاد علي محمود قابل اجرا براي تمامي قاريان به ويژه افراد مبتدي نيست.

در ادامه جديدي در پاسخ به پرسش‌هاي عنوان شده، آگاهي از تاريخچه فعاليت‌هاي قرآني در بستر زماني را با اهمت دانست و گفت: اين موضوع نشان‌دهنده عيار بالاي تلاوت‌هاست. در تلاوت‌هاي ماندگار استاد علي محمود موسيقي از كلام پيشي مي‌گرفت. او با تبحري كه در علم موسيقي داشت، از اين هنر در خدمت تلاوت‌هاي قرآني بهره مي‌گرفت، در حالي كه انعطاف بالاي صوتي وي بسيار مشهود است. او با صدايي رسا قرائت مي‌كرد. 

وي افزود: استاد علي محمود از نخستين مبدعان گروه‌هاي تواشيح بود و افراد علاقه‌مند و مستعدان اين حوزه را بسيار تشويق و حمايت مي‌كرد، به‌گونه‌اي كه تمامي دارايي و ثروت پدري و اندوخته‌هاي خويش را در اين راه صرف كرد. منزل او محل رفت‌وآمد قاريان و علاقه‌مندان به موسيقي بود. 

سليمي ارادت اين قاري مصري به ائمه اطهار(ع) ـ كه نسبت به سيدالشهداء(ع) مي‌رسيد ـ را از عوامل موفقيت و ماندگاري نام او در اين زمينه دانست و يادآور شد: ارادت و علاقه او به خاندان پيامبر(ص) تا حدي بود كه او براي خواند اذان در مسجد امام حسين(ع) خانه‌اش را به نزديكي اين مسجد منتقل كرد تا بتواند اذان‌ها را در اين مسجد اجرا كند.

شاه‌ميوه نيز مهمترين ويژگي‌ تلاوت‌هاي استاد علي محمود را در قدرت و قوت صداي او دانست و گفت: رسايي صداي او در واحد مكاني، از نكات قابل توجهي است كه در بسياري از قاريان ديده نمي‌شود. صداي او همچنين زنگ خاصي داشت كه در تلاوت‌هاي اكثر نابينايان شنيده مي‌شود، اما آزار دهنده و نازيبا نبود، بلكه در شمار ويژگي‌هاي قرائت او درآمده بود.

وي خاطرنشان كرد: استاد علي محمود سبك خاصي در تلاوت‌هايش داشت و با وجود معدود تلاوت‌هايي كه از او باقي مانده است ـ به دليل اين كه تنها در يك دهه پاياني زندگيش امكانات ضبط صدا فراهم شده بود ـ سبك ويژه او قابل تشخيص و غير قابل پيش‌بيني است، به‌گونه‌اي كه نمي‌توان حدس زد چگونه قرائت آيه‌اي را كه برگزيده است، به پايان خواهد رساند.

در خاتمه، اين نشست با پرسش‌هايي از سوي حاضران و پاسخ‌هاي كارشناسان درباره شيوه‌هاي صحيح تلاوت‌هاي قرآني و سبك استاد علي محمود و نحوه بومي‌سازي اين قرائت‌ها پايان يافت.