به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، حبیبه جعفریان در این جلسه که ۲۰ آبان در خانه شعر و ادبیات ایران برگزار شد، جستار «اعترافات» را از کتاب خود با عنوان «نجات از مرگ مصنوعی» خواند و سپس درباره محور موضوع این جلسه یعنی خودافشاگری در جُستارنویسی صحبت کرد و به پرسش حاضران در این باره پاسخ داد.
وی درباره اینکه آیا نیاز است در هر متنی تا اندازه‌ای خودافشاگری داشته باشیم؟ گفت: شاید پاسخی که می‌خواهم بدهم ناقض خیلی از مسائلی باشد که در کتاب «نجات از مرگ مصنوعی» نوشته‌ام اما درباره نوشتن نمی‌توان مثل هر کار خلاقانه دیگری قوانین غیر قابل تغییر وضع کرد یا این قوانین را برای دیگران تجویز کرد. من معتقدم افراد باید راه خودشان را در این زمینه پیدا کنند و این امر یک موضع انسانی و مربوط به انتخاب نویسنده است.
نویسنده کتاب «هفت روایت خصوصی از زندگی سید موسی صدر» همچنین درباره هدردادن خودافشاگری در متن توضیح داد: خودافشاگری هم مانند هر تکنیک یا ابزار دیگری در نوشتن وجود دارد و در همه کلاس‌ها آموزش داده می‌شود و ما هم آن را اجرا می‌کنیم در حالی‌که کافی نیست گرچه برای آنکه یک متن، قوی شود باید از تکنیک‌ها استفاده کرد مثل خیلی از توانایی‌های دیگر که در زندگی روزمره هم عینی است. ما باید نوشتن را به وسیله این ابزارها یاد بگیریم و موقعیت خودمان را پیدا کنیم. در واقع باید در مسیر نوشتن یاد بگیریم که آیا خودافشاگری و شخصی‌نویسی می‌تواند تکنیک باشد؟ باید با این تکنیک‌ها زورآزمایی کرد تا یاد بگیریم چگونه می‌خواهیم در هر متن با چنین تکنیک‌هایی کنار بیاییم و قرار است چه تاثیری روی متنی که می‌نویسیم بگذارد و به وسیله این ابزار چه چیزی را می‌خواهیم به دیگران منتقل کنیم؟
جعفریان تاکید کرد: خودافشاگری نوعی بی‌دفاع شدن است و می‌تواند نویسنده را قوی کند اما به همان میزان هم می‌تواند وی را آسیب‌پذیر و وارد یک بازی کند.
وی با اشاره به اتوبیوگرافی ادوارد سعید نویسنده فلسطینی-آمریکایی ادامه داد: این نویسنده کتابی با عنوان «بی در کجا» دارد که وقتی درگیر سرطان خون می‌شود و دکترها از وی قطع امید می‌کنند تصمیم می‌گیرد زندگی‌نامه‌اش را با جزئیات بنویسد. این کتاب زمانی چاپ می‌شود که او در حال طی کردن مراحل درمانش بوده است و بعد از انتشار آن با هجمه‌ای از افرادی مواجه می‌شود که در کتابش به آنان اشاره کرده و او پاسخ می‌داده که فکر می‌کردم تا این کتاب چاپ می‌شود، خواهم مرد اما این اتفاق نیفتاد.
نویسنده کتاب «نیمه پنهان شهید چمران» در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا جُستار باید فرم رها داشته باشد یا سعی کنیم به آن شکل دهیم؟ گفت: هیچ شکلی از آفرینش را نمی‌توان با رها بودن مترادف دانست و من به لحاظ شخصی قائل به آن نیستم و این روش را هم توصیه نمی‌کنم. وقتی که قصد می‌کنید یادداشتی ۳۰۰ کلمه‌ای بنویسید باید تصوری از فرم آن داشته باشید که قرار است چگونه نوشته شود، چه برسد به اینکه بخواهیم به یک فرم حرفه‌ای و تفصیلی از نوشتن برسیم؛ البته ممکن است رهایافتگی نیز شکل دیگری از خودافشاگری باشد.
جعفریان درباره اینکه چرا این روزها کمتر می‌نویسد؟ توضیح داد: سعی کردم امسال فاصله نوشتن‌هایم را کوتاه‌تر کنم. اگر نوشتن را هم مثل هر مهارت دیگری انجام ندهید در آن کند می‌شوید. از طرفی نوشتن برای من یک کار طاقت‌فرساست و انرژی بسیاری از من می‌برد. نوشتن یک اندوخته لایزال نیست و تمام شدنی است، مثل حسابی می‌ماند که باید آن را پر کرد و این امر کار ساده‌ای نیست.
نظر شما