سرویس ادبیات خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): کتاب برای دوست داشتن دیر نیست به زبان ترکی آذربایجانی از صمد رحمانی‌خیاوی با ترجمه نسیم جعفرزاده، اثر شایسته دریافت نشان مهرگان ادب شناخته شد. به منظور کسب اطلاعات بیشتر درباره این کتاب گفت‌وگویی با صمد رحمانی خیاوی ترتیب دادیم.
موضوع کتاب «برای دوست‌داشتن دیر نیست» چیست؟
این کتاب درباره دانش، تعلیم و تربیت است و هدفم از تألیف آن قدردانی از معلمانی بوده که در طول سال‌های تحصیلی از آنها آموزش دیدم. بخشی از تجربیات استادانم و خودم به عنوان یکی از معلمان در این کتاب آمده است. محور کتاب «برای دوست داشتن دیر نیست» مسئله آموزش، معلمان و دانش‌آموزان است.
مخاطبان این کتاب چه کسانی هستند؟
عموم افراد می‌توانند این کتاب را بخوانند چون قالب رمان است اما بیشتر دانش‌آموزان و اولیای آنها مخاطب کتاب هستند. اولیای دانش‌آموزان با خواندن این کتاب متوجه می‌شوند که چگونه با معلمان رفتار کنند و اگر معلمی کار اشتباهی انجام داد چگونه به او گوشزد کنند؟
چه شد که تصمیم گرفتید کتاب «برای دوست داشتن دیر نیست» را بنویسید؟
قبل از کتاب برای دوست داشتن دیر نیست، کتابی به نیت ماندگار کردن مادر، پدر و برادرم نوشتم و کتاب «برای دوست‌داشتن دیر نیست» را هم برای قدردانی از معلمان و استادانم نوشتم که آنها را به صحنه بیاورم و ماندگار کنم.
استقبال از این کتاب چقدر بوده است؟
خوشبختانه با وجود اینکه خریداران کتاب و کتابخوانان کم هستند، این اثر تاکنون سه بار چاپ شده و استقبال خوبی از آن شده است.
چه بازخوردی از خوانندگان داشتید؟
اکثر خوانندگان از من تشکر کردند وتعریف‌های زیادی از موضوع کتاب کردند. بسیاری گفتند که موضوع خوبی انتخاب کردم که برای پروراندن شخصیت موثر است ومعلمان و همکارانم که در قید حیات هستند از چاپ این کتاب ابراز خرسندی کردند. عده‌ای از خوانندگان هم دانش‌آموزان بودند که از خواندن کتاب رضایت داشتند و گفتند که به نوعی خود را در کتاب دیدند. بازخورد منفی هم داشتم و برخی می‌گفتند که تکنیک‌های داستان‌نویسی را رعایت نکردم و کتاب خیلی مدرن نیست.
نوشتن این کتاب چقدر طول کشید؟
تقریباً دو سال.
چقدر لازم است که به زبان مادری پرداخته شود؟ و این آثار ترجمه و بومی شوند؟
کتاب‌های قبلی من به زبان فارسی بود. دو مجموعه داستان دو زبانه هم دارم که هم فارسی است و هم ترکی و یادداشت‌هایی نیز به زبان ترکی نوشته‌ام. زبان ترکی را جزو زبان ایرانی می‌دانم و حدود ۲۰ کتاب به زبان فارسی نوشته‌ام که اغلب تحلیلی و در مورد داستان‌پردازی، عروض و قافیه و متون ادبی است. کاری که جایزه مهرگان انجام می‌دهد یک کار موثر و ارزشمند است و لازم است که به اشکال مختلف به زبان مادری توجه شود.
چه اقداماتی باید برای معرفی هر چه بهتر کتاب‌های نوشته شده به زبان مادری انجام شود؟
کتاب‌هایی که به زبان مادری نوشته می‌شوند جزو ادبیات معاصر ما هستند و فارسی‌زبانان باید از آنها مطلع شوند. کارهای خوبی که به زبان مادری نوشته شده باید به فارسی برگردانده و چاپ شود؛ ترجمه‌هایی باید از این کتاب‌ها منتشر شود و نویسندگان آنها نیز باید حمایت شوند. همچنین این کتاب‌ها باید در جشنواره‌ها و مسابقه‌ها شرکت داده شوند. پیشنهاد می‌کنم یک مرکز در استان‌ها تشکیل شود که به طور مستقل به ادبیات زبان مادری از جمله زبان‌های ترکی، کردی و عربی بپردازد.
آیا در آینده باز هم کتابی به زبان ترکی خواهید نوشت؟
بله حتماً چون به زبان مادری مسلط‌تر هستم.رمان و داستان به زبان عامیانه است و زبان عامیانه در زبان مادری خود را قوی‌تر نشان می‌دهد. اگر ترک‌زبانان بخواهند رمان فارسی بنویسند خیلی موفق نخواهند شد و کوتاهی‌هایی به وجود می‌آید چون به زیر و بم زبان فارسی تسلط ندارند. در حقیقت ترک‌زبانان اگر به فارسی بنویسند ممکن است با وجود داشتن استعداد نویسندگی نتوانند تصاویر را در کتاب خود بیافرینند. از طرف دیگر ترک‌زبانان به زبان مادری خود مسلط هستند و راحت‌تر و بهتر می‌توانند به این زبان بنویسند.
نظر شما