سیدسعیدرضا منتظری در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره ورود بنیاد نخبگان به حوزه ادبیات توضیح داد: بنیاد نخبگان یکی از نهادهایی است که وظیفه اصلی آن برنامهریزی و ریلگذاری در امور نخبگان کشور است. برنامههای متنوعی برای ایجاد جریان نخبهگزینی، نخبهپروری و نخبهگماری و به طور کلی هرآنچه در حوره نخبگان است را انجام میدهد و یکی از برنامههای جدید بنیاد نخبگان ورود به حوزههای مختلفی است که میتواند به پیشرفت کشور کمک کند.
وی از برنامه ریزی برای شکلدادن جمعی شامل نخبگان خبر داد و افزود: یکی از این حوزههایی که در بحث پیشرفت و تمدنسازی کشور و حتی تمدنسازی اسلامی در جهان بسیار تاثیرگذار دانسته میشود، بحث زبان و ادبیات فارسی است. نخبگان بسیار زیادی از گذشته تا به حال در حوزه ادبیات کهن داشتیم و داریم.؛البته در دورههای گذشته هم نخبگان و سرآمدان ادبی وجود داشته و تحت لوای برنامههای بنیاد بودند و جریانسازی هم داشتهاند اما چون پیوسته نبوده و الگوسازی درستی انجام نشده این اقدامات بینتیجه مانده است.
دبیر علمی جشنواره سرآمدان ادبی عنوان کرد: امسال رویکرد جدیدی در بنیاد شکل گرفته و بحث مردمیسازی فعالیتهای بنیاد مطرح شده است. در حوزههای مختلف ما نباید فقط به علوم مهندسی اکتفا کنیم و باید به حوزههای مختلفی از جمله زبان و ادبیات فارسی وارد شویم. همچنین در قالب طرح سنا (سپهر نخبگانی ایران) قرار است در حوزههای مختلف سرآمدان حوزههای مختلف را معرفی کنیم.
منتظری با اشاره به برنامههای این جشنواره توضیح داد: فراخوان جشنواره منتشر شده است و از کسانی که سالهای متمادی در عرصه زبان و ادبیات کشور در چهار حوزه داستان، ناداستان، شعر و تحقیقات ادبی نقشآفرینی کردهاند و دانشجویان و دانشپژوهان مختلفی را آموزش دادهاند و توانستهاند تاثیرگذار باشند و آثار متنوعی داشته باشند بدون محدودیت سنی تجلیل خواهد شد. از اول بهمن ماه سایت ادبی بنیاد ملی نخبگان تعبیه شده تا نخبگان ثبتنام کنند و شناسایی انجام شود. به بنیادهای نخبگان استانی و حوزههای هنری سراسر ایران ابلاغ شده تا به جامعه هدف اطلاعرسانی کنند و نخبگان و سرآمدان ادبی ثبتنام کنند.
وی افزود: اطلاعات نخبگانی که در این چهارحوزه وجود دارند را دریافت میکنیم و در این حوزه از راهنمایی مفاخر و پیشکسوتان ادبی نیز برای شناسایی نخبگان بهره میبریم. همچنین از انجمنهای ادبی خواستهایم تا گزینه خود را معرفی کنند. بعد از شناسایی در چهار کارگروه توسط داورانی که خود سرآمد آن حوزه هستند یک پایش اولیه انجام میشود و بر اساس بخشهایی که در سند سرآمدان ادبی در بنیاد نخبگان تعبیه شده مورد سنجش قرار میگیرند. امتیازها داده میشود و درنهایت به شورای علمی کلان معرفی میشوند. این شورا شامل یک نماینده از فرهنگستان، سه استاد تمام از دانشگاههای مختلف، معاون آیندهسازان بنیاد ملی نخبگان و دبیر علمی اجرایی رویداد است. در این شورا مجدداً پایش و امتیازدهی انجام میشود و طی برنامهای در اردیبهشت ماه از این نخبگان تجلیل خواهد شد و جوایز نقدی و غیر نقدی به آنها تعلق خواهد گرفت تا مسیر نخبگی را ادامه دهند. در آن مراسم از یک بانو و یکی از مردانی که از مفاخر ادبی کشور هستند و همچنین یک ایرانشناس خارجی که در حوزه زبان و ادبیات فارسی در حوزه ایران فرهنگی کار کرده تجلیل خواهد شد. همچنین جایزهای با عنوان خادمان فرهنگی کشور داریم و به کسانی که به زبان و ادبیات فارسی خدمت کردند تعلق خواهد گرفت.
رئیس بنیاد نخبگان استان قم تصریح کرد: در هر حوزه حدود پنج تا ۱۰ نفر را به عنوان برگزیده معرفی میکنیم و تصمیم داریم شیوه و مسیری که یک شاگرد با استاد از قدیم داشته و زندگی خود را با استاد طی میکرده را در بنیاد هم پیش بگیریم. جایزه نقدی هم متناسب با سیاستهای بنیاد اعلام خواهد شد. همچنین مبلغ خوبی به عنوان حمایت مالی در اختیارشان قرار میگیرد تا در سفرهای پژوهشی، استفاده از کتاب و کلاسهای نخبهپروری استفاده کنند.
منتظری در بیان تفاوت جشنواره سرآمدان ادبی با سایر جشنوارههای ادبی توضیح داد: لزوماً کسی که برگزیده جایزه کتاب سال یا جایزه ادبی جلال شده است سرآمد ادبی نیست. آن جشنوارهها فقط یک کتاب را مورد بررسی قرار میدهند اما در این جشنواره علاوه بر آثار، شخصیت افرادی که توانستهاند جریانسازی کنند مهم است. این افراد پیشکسوت نیستند، چراکه استادانی داریم که با سن کم استاد تمام هستند، جوایز بسیاری دریافت کردهاند و جریانسازیهای بزرگی انجام دادهاند.
وی با اشاره به برنامههای آینده بنیاد گفت: تصمیم داریم بعد از سرآمدان ادبی، سرآمدان هنری، فرهنگی، علمی، علوم قرآنی، صنعتی و حکمرانی را در سالهای آینده بعد از تدوین آییننامهها برگزار کنیم. نخبگان فقط نخبگان علمی نیستند بلکه هر کسی در هر صنفی که در کار خود خبره است نخبه حساب میشود.
رئیس بنیاد نخبگان استان قم افزود: شناسایی افراد گمنام بسیار مهم است و در همین راستا به همه استانها ابلاغ شده تا اگر افرادی آنجا معروف و سرآمد هستند معرفی شوند و حمایت نخبهپروری از آنها انجام شود و این حمایت به آنها نیز تعلق گیرد. این برنامهها سالانه است و در نهایت بعد از اجرا و شناسایی نخبگان ۱۱ حوزه وارد برنامه دوازدهم خواهیم شد که معرفی چهرههای ماندگار ایران خواهد بود.
نظر شما