سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): کتاب «کومله: سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران» پژوهشی درباره یکی از سازمانهای سیاسی کردستان است و تاریخچه آن را در گذر تحولات اواخر دهه ۱۳۵۰ خورشیدی بازخوانی میکند. این پژوهش کاری از محمود نادری در همکاری با موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی است و در بیست و یکمین دوره جایزه کتاب سال دفاع مقدس، یکی از کتابهایی بود که در بخش ویژه کردستان به عنوان اثر شایسته تقدیر انتخاب شد. اهمیت و مزیت این کتاب، استفاده نویسندهاش از مستندات تاریخی و نشان دادن روندها و رویههای این سازمان براساس همین اسناد و مدارک است. هر بحثی که در کتاب مطرح میشود و هر تحلیلی که به میان میآید، به سندی موثق تکیه دارد و صرفاً گمانهزنی و بررسی احتمالات نیست.
متن اصلی «کومله: سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران» در چهارده فصل و حدود ششصد صفحه تنظیم شده و در شروع سیر تشکیل این سازمان و شرایط ایجاد و انگیزه موسسان آن را بررسی میکند. نادری ادعای این حزب درباره تأسیس در اواخر دهه چهل را رد میکند و ماجرا به سال ۱۳۵۷ میبرد. بعد به سراغ مسائلی مثل اهداف سران این سازمان از اعلام وجود، دلایل دشمنی آنان با دولت موقت و جمهوری نوپای اسلامی، و نیز چگونگی همکاریشان با رژیم بعث حاکم بر عراق میرود و نشان میدهد که ریشههای انحراف و تباهی آنان کجاست و چگونه کارشان به اقدامات تروریستی و پرهزینه کشید.
نادری در مصاحبهای با روزنامه ایران گفت که «با شروع جنگ ایران و عراق یک فرصت طلایی برای تمام گروههای اپوزیسیون، از جمله کومله پیش آمد. آنها چون دشمن اصلی خودشان را جمهوری اسلامی میدانستند، بهتدریج به رژیم بعثی نزدیک شدند و منبع درآمدشان کمکهای مالی حزب بعث عراق بود. یکی از اعضای حزب رنجبران به نام ایرج کشکولی گفته بود ما وقتی که بغداد میرفتیم تا کمکهای مالی بگیریم، میدیدیم که نمایندههای گروههای دیگری هم آمدهاند که مقرریشان را دریافت کنند… شاید رژیم عراق جوری طراحی کرده بود که اینها با همدیگر مواجه بشوند و مطلع بشوند که دیگر گروهها نیز از رژیم عراق مقرری دریافت میکنند تا از این طریق قبح پول گرفتن از رژیم بعثی را بریزد. کومله در همان سالهای اولیه جنگ دقیقاً به رژیم عراق وابسته شد خصوصاً پس از ضرباتی که خوردند و مجبور شدند که ایران را ترک کنند. ترک ایران یعنی رفتن به کردستان عراق و آنجا وابستگیشان دوچندان شد. پولهای بیرویه عراق بود که به آنها میرسید.»
ناگفته نماند که موضوعات دیگری همچون در سایه پدرخوانده، افسانه جنبش مسلحانه سالهای در ۱۳۴۶ و ۱۳۴۷، جنگ سنندج، راهپیمایی طولانی، هیات حل مساله کردستان، طرح خودگردانی، اولین نشانههای تجاوز عراق به خاک ایران، و کنگرههایی که به هدف تعیین راهبردهای سازمان برگزار کردند نیز در این کتاب به بحث گذاشته میشوند. در پایان هم، علاوه بر فهرست اعلام، مجموعهای از اسناد ارتباط و نزدیکی این سازمان با مراکز اطلاعاتی و امنیتی عراق - که پس از سقوط رژیم بعث افشا شدند و در دسترس عموم قرار گرفتند – جمعآوری شده است. نویسنده کتاب معتقد است این اسناد که بالغ بر هزاران برگ است عمق و ابعاد گسترده وابستگی حزب کومله به رژیم بعثی را نشان میدهد.
نظر شما