به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، قربانعلی طاهرفر در نشست «آپاراتچی؛ از کتاب تا پرده نقره‌ای» در روز نخست نمایشگاه کتاب در کوشک کتاب با حضور حسین تراب‌نژاد نویسنده، قربانعلی طاهرفر کارگردان و مسعود ملکی مدیر پروژه برگزار شد.

قربانعلی‌طاهرفر کارگردان فیلم «آپاراتچی» در ابتدای نشست مطرح کرد: بحث عشق سینما، موقعیت جذابی برای تمام فیلمسازان است که این موارد در ایران کمیاب بوده و جلیل طائفی از این معدود افراد است. جلیل طائفی یک هنرمند مردمی عاشق سینما است و در راهی که انتخاب می‌کند ثابت قدم است. او بین دو جریان متحجر سنتی و سنگین روشنفکرانه حضور دارد که در فیلم دو نماینده از هر دو بخش وجود دارد، جلیل طائفی در دهه شصت یک بنیاد سینمایی تک نفره است که از ایده تا اجرا و اکران ادامه دارد. در دل حلقه اولیه تیم بازیگران جلیل طائفی، هنرمندان بزرگی داریم. رضا ناجی یکی از بازیگران فیلم اصلی «نوری در تاریکی» است. آقای طائفی اصرار داشتند که فردی از آذربایجان که طعم دهه شصت را چشیده باشد این فیلم را بسازد.

وی افزود: به نظر من ساخت اقتباس از دو رکن اساسی منبع اقتباسی و نویسنده تشکیل می‌شود. نکته مثبت فیلم «آپاراتچی»، روی باز نویسنده برای انتقاد و پیشنهاد بود. این فیلمنامه ۸ بار بازنویسی سنگین شد. در ویرایش‌های اولیه بخش‌های کودکی و نوجوانی جلیل طائفی حذف شد که تغییر بزرگی در مسیر فیلمنامه بود. به نظر من فیلمنامه اقتباسی هنوز جای خود را در ایران پیدا نکرده‌اند.

در ادامه نشست حسین تراب‌نژاد مطرح کرد: هر کتابی قابلیت اقتباس ندارد. اولین نکته در منبع اقتباسی پیدا کردن یک قهرمان است که انگیزه حرکت در داستان را داشته باشد. فیلم‌نامه آخری که در حال نوشتن هستم، زندگینامه شهید صیاد شیرازی است. اگر کتاب قابلیت تغییر دراماتیک داشته باشد، یک منبع اقتباسی خوب است و حتماً نیازی به تصویرسازی در کتاب نیست، خوشبختانه کتاب «آپاراتچی» هر دو این مولفه‌ها؛ یعنی هم تصویرسازی موفق و هم یک انگیزه بزرگ برای تغییر دراماتیک داشت.

در ادامه سپس مسعود ملکی مدیر پروژه گفت: ما تاریخ سیاسی، جنگی و … داریم اما تاریخ مردمی نداریم. ما با این دغدغه در دفتر مطالعات فرهنگی، حدود ۲۰ هزار ساعت مصاحبه گرفتیم تا بتوانیم مجموعه جبهه فرهنگی را منتشر کنیم. گروه سرود آباده از بزرگترین این نهادهای مردمی هستند.

وی همچنین وعده داد: به‌زودی یک اثر اقتباسی جدید با نگارش حسین تراب نژاد از راهیار منتشر خواهد شد. نقطه قوت ما فیلمنامه و فیلمنامه‌نویس است. هیچکس جز نویسنده دلسوز به متن نیست. در این بین، کارگردان‌ها عموماً دوست ندارند که از موضع غلط کارگردان مولف بودن خارج شوند، به همین دلیل به سراغ ساخت اثر اورجینال و غیراقتباسی می‌روند.

طاهرفر در ادامه گفت: ساخت این آثار چالش‌های زیادی دارد اما به نظر من، ساخت یک فیلم پرچالش اقتباسی با هزار فراز و نشیب، بهتر از نساختن آن است. ما روزی که خواستیم تصویربرداری فیلم را آغاز کنیم، تمام هنرورهای سینما درگیر سلمان و نامیرا بودند و مجبور شدیم که از افراد غیرمتخصص برای ضبط سکانس کمیته استفاده کنیم. این اتفاق باعث شد که ضبط‌های بسیاری انجام دهیم.

حسین تراب‌نژاد بیان کرد: همراهی من در این پروژه به پاس لطف آقای طاهرفر بود. در بسیاری اوقات من فیلمنامه را می‌نویسم و دیگر به صحنه نمی‌روم. حتی سریال‌هایی بوده که دو جلسه بیشتر به ضبط نرفتم اما وقتی این همراهی را از سوی کارگردان می‌بینم، استقبال می‌کنم. به نظر من اقتباس بهترین اتفاق در سینما است، من بیش از حد به دنبال اقتباس هستم و ذهنم خیلی درگیر این ماجرا شده است.

وی افزود: جمله‌ای از امیرموسوی نقل می‌کنم، او می‌گفت «این فیلمنامه همه چیز زندگی صیاد نیست اما چیزی خارج از زندگی شهید نیست.» برای اقتباس شهدا نباید تحریف تاثیرگذاری در آن انجام داد. اقتباس از جلیل طائفی و صیاد شیرازی متفاوت است، شما اگر تحریف تاثیرگذاری در روایت زندگی شهید ایجاد کنید دیگر نمی‌توانید اسم شهید را بر روی فیلم بگذارید.

مسعود ملکی، مجری طرح فیلم آپاراتچی نیز عنوان کرد: در تاریخ معاصر ایران به تاریخ فرهنگی و مردمی توجه نشده است. افراد گمنامی در تحقیق‌های گروه رهیار شناسایی شدند و آپاراتچی از این دست است. ایده تاریخ شفاهی جبهه فرهنگی انقلاب نطفه آپاراتچی را ایجاد کرد. این مهم را در دل یک پروژه بزرگ دنبال کردیم.

او در ادامه گفت: ناشران حق اقتباس خود را می‌فروشند و حق بالایی را دریافت نمی‌کنند. اما تصور می‌کنم کارگردانان تالیف را در ساحت شغلی خود به کارهای اقتباسی ترجیح می‌دهند. این عاملی برای کم بودن آثار سینمایی اقتباسی در ایران است.

مجری طرح فیلم آپاراتچی در مورد افزودن بخش سینمایی به مجموعه کتاب راهیار، بیان کرد: ما چندان سینمایی نیستیم. محتوا و مضمون فعالیت‌های ما، جوش و خروش سینمایی را ایجاد کرده است. ایده تاریخ مردمی انقلاب نو است و به خوبی هم جواب می‌دهد.