به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم یادبود محمدابراهیم باستانی پاریزی در دومین روز برگزاری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران برگزار شد.
حمید باستانی پاریزی، فرزند زنده یاد باستانی پاریزی در این مراسم یادبود گفت: ۶۶ کتاب در طول زندگی پدر منتشر شد. آخرین کتاب «کوه‌ها باهمند» بود که پدر چاپ شدن آن را ندید. در کاغذها و نوشته‌های پدر که نگاه می‌کردیم دو کتاب «معلمان من» یا استادان من شرح حال استادانی بود که پدر از آنها در دانشگاه و حتی بیرون از دانشگاه آموخته بودند. کتاب «اطلس استانبولی» نیز مجموعه مقالاتی است که اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ به کوشش پدر در روزنامه‌ها و مجلات مختلف چاپ شده بود. جلد دوم کتاب «تاریخ هفت واد» را نیز باید به چاپ برسانیم. جلد نخست این کتاب تاریخ کرمان تا دوره صفویه را دربردارد و جلد دوم به صفویه تا زمان کنونی می‌پردازد
حمید باستانی پاریزی بیان کرد: از ۶۶ کتاب در طی ۱۰ سال ۵۰ عنوان کتاب تجدید چاپ شد. عموم این کتاب‌ها نیاز داشتند که تصحیح شوند، برخی تصحیح پدر است و برخی هم ارجاعات بود که در حال تصحیح هستیم. کتاب «تن آدمی شریف است» یک بار در سال ۵۱ چاپ شد. این کتاب در مورد آدمی است و بلاهایی که آدمی بر سر آدمی آورده است. از مو به چشم و دهان و بینی رسید و بقیه مطالب نیز جمع شده بود که در حال تصحیح آن هستیم و تلاش بر این است که با نثر خودشان نیز تفاوتی نداشته باشد.
وی در ادامه گفت: تا اواسط دهه هفتاد ناشران مختلف کتاب پدر را چاپ می‌کردند. سلیقه پدر برای بسیاری از ناشران راحت نبود، برخی نمی‌خواستند کتاب‌های پدر را تجدید چاپ کنند، برخی داشتند از دور خارج می‌شدند که بنا به نامه مفصلی که پدر به مهدی علمی نوشته بود که مایلم کتاب‌هایم را شما چاپ کنید، هم‌اکنون با همت بلند آقای علمی کتاب‌ها در شمارگان ۴۰۰ یا ۵۰۰ نسخه به چاپ می‌رسد.
حمید باستانی پاریزی افزود: «جامع‌المقدمات» مجموعه مقدمه‌هایی بود که پدر برای کتاب‌های افراد مختلف نوشته بود. به قول خودشان از سعید نفیسی یاد گرفته بود. ۳۸ یا ۳۹ مقدمه در هزار صفحه در جلد اول به چاپ رسید و ۶۷ یا ۶۸ مقدمه دیگر هم هست که امیدواریم به چاپ برسد.
همچنین حسن باستانی‌راد که مسئولیت جمع‌آوری و ویرایش نوشته‌های استاد را بر عهده دارد، در این مراسم یادبود گفت: استاد نویسندگی را از ۱۳ یا ۱۴ سالگی شروع کرد. یعنی زمانی که تقریباً ۸۰ درصد یا بیشتر جمعیت ایران سواد نداشتند. زمانی که نوجوان بود، نوای پاریز را منتشر می‌کرد. یعنی نویسندگی را از نوجوانی شروع کرد. کسانی مثل استاد جزو نوادری هستند که نسل جوان می‌تواند برای شناخت و هویت و تاریخ خودش از آنها بهره ببرد. گاهی کتاب‌هایشان در جایی پیدا می‌شود که بسیار بعید به نظر می‌رسد، مثلاً کنگره آمریکا بیشتر کتاب‌های استاد را دارد.
وی افزود: استاد نگاه جامع‌الاطرافی دارد. او مورخ، شاعر، طنزپرداز است. احاطه کاملی بر تاریخ شهرسازی، قنات، آب و آبیاری دارد. در باره مسائل اجتماعی و حتی آناتومی بدن انسان می‌نویسد. به همین خاطر برای هر سلیقه‌ای کتاب خاص خود را دارد. اهمیت میراث منتشر شده و منتشر نشده استاد بسیار زیاد است. میراث منتشر نشده‌ای دارد که تکمله کتاب‌های استاد است. کتاب «پیغمبر دزدان» تاکنون چندین بار تجدید چاپ شده است اما هیچیک از نسخه‌ها مثل هم نیست و هر بار ویرایش شده است. رسالتی که بر عهده دانشجویان است این است که این راه را ادامه بدهند.
باستانی‌راد بیان کرد: یکی از بحران‌های تاریخ‌پژوهی امروز این است که به سوی یک زبان خشک رفته است. کسانی مثل باستانی پاریزی هدفشان از نوشتن کتاب و تحقیق تاریخ، جایگاه واقعی تاریخ است که برای مردم نوشته می شد و لاغیر. از نگاه استاد تاریخ با علوم کمکی آمیخته بود. امروز مورخ از علوم دیگر چیزی نمی‌داند و کتاب او مورد استفاده همه نگاه‌ها هست و هر کس با هر نگاهی می‌تواند از کتاب‌های استاد استفاده کند. رسالت کتاب هم همین است، باید به وسیله کتاب چیزی منتقل شود. از طرف دیگر دقتی که در گزینش داده‌های تاریخی به کار می‌برد، ستودنی است. از قنات صحبت می‌کند. به نقش قنات در تمدن ایرانی اشاره می‌کند. در مسیر خوانش خواننده خودش را گم نمی‌کند و از مطالب استفاده می‌کند. در واقع شیر و شکری که در قهوه تلخ تاریخ می‌ریزد، علوم همسایه است که به کار می‌گیرد.
وی در ادامه گفت: بسیاری از دانش‌آموخته‌های تاریخ شاگرد مستقیم یا غیر مستقیم او بودند اما باستانی پاریزی شدن شاید از عهده کسی برنیاید ولی جامعه‌ای که به کتاب علاقه دارد می‌تواند از کتاب باستانی پاریزی استفاده کنند. کتاب بخش مهمی از فرهنگ ما ایرانی هاست. استاد یکی از معروف‌ترین چهره‌ها در جوامع آکادمیک برای تاریخ‌نگاری مردمی است.
در پایان مراسم لوح تقدیری از سوی خانه کتاب و ادبیات ایران و خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) توسط محمدمهدی شیخ صراف، سردبیر ایبنا به خانواده و فرزند استاد باستانی پاریزی تقدیم شد.
سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ آغاز و تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی (ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.
نظر شما