مریم زندی ضمن حضور در غرفه خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در سالن ناشران کودک و نوجوان، در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس کودک و نوجوان در پاسخ به این سوال که «وضعیت کلی نقد در شعر کودک و نوجوان را چطور توصیف و ارزیابی می‌کنید؟» گفت: همه می‌دانیم که ادبیات کودک و نوجوان در ایران سابقه زیادی ندارد؛ یعنی تخمین که می‌زنند به صورت جدی و مکتوب تقریباً صد سال است که وارد ایران شده است و با توجه به اینکه زمان زیادی از این عمر نمی‌گذرد، نیاز به پژوهش و کارهای پژوهشی در این زمینه خیلی حس می‌شود؛ زیرا نسبت به شعر بزرگسال ما که سابقه هزارساله و بیش از هزار سال دارد یک پدیده تازه است. شعر کودک و نوجوان و حتی داستان کودک و نوجوان سابقه زیادی ندارد؛ اما وقتی یک پدیده مثل شعر و داستان رشد می‌کند، باید بخش پژوهش هم در کنارش رشد کند. مثلاً ما بدانیم که ذائقه و علاقه مخاطب‌مان چیست؟ یا نقص‌ها و آسیب‌ها چیست؟ وقتی در این زمینه پژوهشی انجام شود به شاعر و نویسنده کمک می‌کند که بتواند تولید محتوا کند.
این شاعر در ادامه بیان کرد: متأسفانه پژوهش ما پا به پای ادبیات‌مان بالا نیامده و رشد نکرده است و نیازمند این هستیم که در عرصه پژوهش یک جهش داشته باشیم. با توجه به رشته ادبیات کودک و نوجوان که چندسالی است پایه‌گذاری شده است، کمی اوضاع در حال بهتر شدن است؛ اما امیدوارم این آکادمیک‌شدن رشته ادبیات کودک و نوجوان به سمت این نرود که فقط یک‌سری مطالب را کپی کنند و پایان‌نامه‌های معمولی و الکی ارائه کنند. واقعاً کار پژوهش میدانی باشد، این پژوهش‌ها اصولی و علمی باشد و در اختیار مخاطب قرار بگیرد.
او افزود: وقتی که پژوهش خوب باشد در کنار آن نقد هم خوب می‌شود. من به سوال شما برمی‌گردم؛ نقد وقتی رشد می‌کند که افرادی منتقد باشند و اصول پژوهش و اصول حرفه‌ای آن رشته را بلد باشند. ما شاعران خوبی داریم، نویسندگان خوب داریم ولی منتقد خوب خیلی کم داریم؛ منتقدی که علمی، آکادمیک و اصولی نقد کند. معمولاً منتقدان ما حسی نقد می‌کنند. اگر اثری به دل منتقد بنشیند و خوشش بیاید، می‌گوید این اثر، اثر خوبی است. شاید بعضی‌وقت‌ها خوبی یا بدی اثری را خیلی حسی و ذوقی تعیین می‌کنند و وقتی برای حرفش دلیل بخواهی خیلی دلیل خاصی ندارند؛ این یعنی منتقدان خوب ما در زمینه ادبیات کودک و نوجوان انگشت‌شمار هستند. این مسئله نیاز به تأسیس رشته دانشگاهی و آموزش‌های تخصصی دارد. منِ شاعر، وقتی کتابم چاپ می‌شود دوست دارم کسی کتاب من را نقد کند که هم نقاط ضعف کتابم را ببیند و هم نقاط قوت را. من نقدی را می‌پسندم که عادلانه باشد؛ نقدی که رشددهنده و توسعه دهنده باشد، نقدی که درجا بزند و کمکی نکند، به نظرم نقد نیست حس شخصی یک آدم است. به نظر من نقد باید علمی، اصولی و دارای پایه‌های تحقیقاتی باشد.
به گزارش ایبنا: نمایشگاه کتاب تهران ۱۴۰۳ با شعار «بخوانیم و بسازیم» ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت‌ماه در مصلای امام خمینی (ره) برگزار می‌شود. اطلاعات کامل نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران را اینجا بخوانید.
نظر شما