نجفقلی حبیبی، عضو هیئت امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره تغییر در شیوه‌نامه عضویت کتابخانه ملی و محدود شدن عضویت برخی گروه‌ها عنوان کرد: آن‌طور که من شنیدم، به‌طور کلی آیین‌نامه‌های جدید به دنبال رعایت نکردن انضباط‌های اخلاقی و رعایت نکردن شأن کتابخانه ملی وضع شده است، به هر حال فرم جدید عضویت را ندیده‌ام و از جزئیات آن خبر ندارم اما باید بدانیم اینجا کتابخانه ملی است؛ تفرجگاه نیست.

وی با بیان اینکه برخی افراد و اعضای کتابخانه ملی از محیط کتابخانه ملی سوءاستفاده می‌کنند، گفت: من بارها این بی‌اخلاقی‌ها را دیده‌ام اما اینکه کتاب‌های مورد نیاز افراد و شرایط استفاده و امانت کتاب و استفاده از فضای کتابخانه ملی برای کسانی که به آن نیاز دارند، دچار محدودیت و قید و بند خلاف باشد، حتماً با آن مخالف هستیم.

حبیبی درباره محدود کردن کم‌سابقه شرایط عضویت کتابخانه ملی بیان کرد: کتابخانه ملی، نباید محلی برای بی‌انضباطی اخلاقی باشد. این یک شرط مهم برای استفاده از کتابخانه ملی است، واقعاً برخی اوقات مسئولان کتابخانه ملی نیز از این بی‌انضباطی‌های اخلاقی به سطوح می‌آیند و آیین‌نامه و بخشنامه جدید صادر می‌کنند، آیا راهکار دیگری وجود دارد؟

عضو هئیت امنای کتابخانه ملی با بیان اینکه من هفته آینده به کتابخانه ملی می‌روم و آیین‌نامه جدید را مرور می‌کنم، گفت: پاسخ موافق یا مخالفی را در این باره (فرم جدید عضویت) به شما نمی‌دهم؛ زیرا باید متن و فرم عضویت مصوب شده را ببینم و بخوانم و دوباره دراین‌باره با شما صحبت کنم. در حال حاضر کتابخانه ملی معتقد است کارت‌های عضویت متعددی صادر کرده است.

به گزارش ایبنا، کتابخانه ملی اکنون ۲۶۰ هزار نفر عضو دارد و البته مشخص نیست چه تعداد از این اعضا در زمان ریاست جدید عضو کتابخانه ملی شده‌اند. در اساسنامه جدید عضویت کتابخانه ملی که فروردین‌ماه مصوب شده، سه نوع عضویت تعریف شده است. نخستین عضویت «عضویت افتخاری» و مخصوص نمایندگان مجلس و اعضای شورای نگهبان و نمایندگان مجلس خبرگان رهبری و اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و هیئت دولت و رؤسای قوای سه‌گانه است و این نوع عضویت هیچ محدودیت زمانی ندارد.

نوع دیگر، «عضویت پژوهشی» است که پژوهشگران، برگزیدگان جشنواره‌های ملی و بین‌المللی معتبر، دارندگان مدرک درجه یک هنری، طلاب سطح ۴ و بالاتر حوزه علمیه، فارغ‌التحصیلان و دانشجویان مقطع دکترای تخصصی و حرفه‌ای و اعضای هیئت علمی می‌توانند از این نوع عضویت استفاده کنند، در اساسنامه جدید، قید شده که مدت اعتبار عضویت پژوهشی فقط یک‌سال است و تمدید عضویت بیش از یک‌سال، منوط به تایید کمیته عضویت و پذیرش است.

سومین نوع عضویت، «عضویت عادی» است که طبق اساسنامه جدید، ۱۰ گروه مشمول این نوع عضویت می‌شوند. اعتبار «عضویت عادی» یک‌سال است و تمدید عضویت، مشروط به تایید کمیته بررسی عضویت و پذیرش خواهد بود. دانشجویان کارشناسی‌ارشد که پیش از این بدون محدودیت می‌توانستند از کتابخانه ملی استفاده کنند در آیین‌نامه جدید فقط دانشجویان کارشناسی‌ارشد که مشغول تدوین پایان‌نامه باشند یا پیشنهاد پایان‌نامه خود را به تصویب رسانده باشند، می‌توانند از این نوع عضویت استفاده کنند.

طبق اساسنامه جدید در صورت پذیرش «کمیته عضویت» اعضای عادی امکان عضویت بیش از ۴ سال را نخواهند داشت و عضویت آن دسته از دانشجویان کارشناسی‌ارشد که در زمان ابلاغ این شیوه‌نامه، عضو کتابخانه ملی هستند، فقط تا پایان دوره جاری برقرار است و تمدید عضویت به شرط ارائه پیشنهاد پایان‌نامه خواهد بود.