سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - امیرحسین والا، یوسف ملایی: «آبی آسمانی» لقب پرافتخارترین تیم کوپا آمریکا یعنی تیم ملی فوتبال اروگوئه، میزبان و قهرمان نخستین دوره جام جهانی فوتبال در سال ۱۹۳۰ است. علاوه بر این راه راه سفید و آبی‌پوشان آمریکای جنوبی در سال ۱۹۵۰ بر سکوی نخست جام جهانی فوتبال ایستادند و دو بار المپیک را فتح کرده‌اند. بهترین بازیکن تاریخ اروگوئه لوییس سوارز است که با ۶۸ گل برترین گلزن هم به حساب می‌آید.
اروگوئه در کوپا آمریکای ۲۰۲۴ با برد ۳ بر یک مقابل پاناما و برد پرگل ۵ بر صفر در برابر بولیوی، با ۶ امتیاز صدرنشین گروه سوم رقابت‌ها شد و یکی از مدعیان اصلی فاتح این جام قهرمانی است.
تورنمنت کوپا آمریکا قدیمی‌ترین جام معتبر بین المللی در فوتبال جهان است.
اروگوئه با سابقه ۴۵ حضور و ۱۵ قهرمانی، بالاتر از تیم آرژانتین با ۱۵ قهرمانی و برزیل با ۹ امتیاز در صدر این رقابت‌ها است.
کوپا آمریکای ۲۰۲۴ چهل‌وهشتمین دوره مسابقات بین‌المللی فوتبال مردان در کونمبول است. این مسابقات از ۲۰ ژوئن تا ۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۴ در ایالات متحده آمریکا و توسط کونکاکاف برگزار می‌شود.
پسر چینی، پردرآمدترین بازیکن جهان
آلوارو رکوبا با نام مستعار el chino (پسر چینی، به‌خاطر شباهتی که شکل صورتش به چهره چینی‌ها دارد با این نام خوانده می‌شود) در سال ۲۰۰۲ با دریافت حقوق سالانه ۷٫۸ میلیون دلار به پردرآمدترین بازیکن در جهان تبدیل شد.
برنده جایزه پیچیچی و کفش طلای اروپا
دیگو فورلان که سابقه حضور در تیم‌هایی مانند منچستر یونایتد، اتلتیکو مادرید، ویارئال و اینتر میلان را دارد، در دو فصل ۰۵–۲۰۰۴ و ۰۹–۲۰۰۸ جایزه پیچیچی (بهترین گلزن لالیگا) و کفش طلای اروپا را به‌دست آورد. وی همچنین از سوی کمیته فنی فیفا به عنوان بهترین بازیکن [جام جهانی فصل ۲۰۱۳–۱۴ عنوان بهترین گلزن اروپا را از آن خود کرد.
«شاهزاده» و اسطوره زیدان
انزو فرانچسکولی یا انزو فرانسسکولی (زاده ۱۲ نوامبر ۱۹۶۱) بازیکن سابق تیم ملی فوتبال اروگوئه است. او به‌خاطر سبک بازی خاص و درخشانش در پست هافبک تهاجمی به «شاهزاده» ملقب شده بود.
هافبک شمارهٔ ۱۰ تیم ملی اروگوئه‌ای در ۹ باشگاه حرفه‌ای: ریور پلاته، المپیک مارسی، کالیاری، تورینو و … توپ زده است. زین الدین زیدان از او به عنوان اسطوره خودش یاد کرده است.
دومین گلزن برتر تاریخ باشگاه پاریسن ژرمن
ادینسون کاوانی بعد از لوییس سوارز بیشترین گل در تیم ملی اوروگوئه را دارد. او در باشگاه‌های بزرگی مثل منچستریونایتد، پاریسن ژرمن و ناپولی را دارد. او دومین گلزن برتر تاریخ باشگاه پاریسن ژرمن است. او در بین بهترین مهاجمان دنیا قرار دارد.
«یا آزادی یا مرگ»
جمهوری شرق اروگوئه در قسمت شرقی آمریکایِ جنوبی قرار داد و شاید برایتان جالب باشد که شعار رسمی آنها «یا آزادی یا مرگ» است که نشان از روحیه آزادیخواهی و جنگندگی آنان دارد.
تصرف اروگوئه به دست پرتغالی‌ها
در قرن هفدهم میلادی و سال ۱۶۸۰ برای اولین بار خاک این سرزمین قدم‌های پرتغالی‌های توسعه طلب را تجربه کرد و این سرزمین به وسیله آنان کشف شد و پرتغالی‌ها شهر کولونیا را برای اجتماع خود ایجاد کردند. اما بعد از آن و در قرن ۱۸ این بار نوبت اسپانیایی‌ها بود که به طمع تصرف این کشور به این سو آمدند و شهر مونته ویدئو را بنا کردند.
اروگوئه مستعمره امپراتوری اسپانیا
در سده‌های ۱۷ و ۱۸ میلادی، این سرزمین شاهد درگیری دو ابرقدرت استعمارگر زمان خود بر سر تسخیر و تصرف و غارت منابع اروگوئه بود که در نتیجه اسپانیا، قدرت برتر و پیروز آن میدان شد. این کشور تا سال ۱۸۱۱ مستعمره امپراتوری اسپانیا بود. پس از تاخت و تاز اروپایی‌ها، چندین بار مورد هجوم کشورهای همسایه از جمله برزیل قرار گرفت اما اروگوئه‌ای‌ها، مردمی نبودند که آرام بنشینند و هر تجاوز و غارت و استعمار جدیدی را تماشا و تحمل کنند. بنابراین انقلاب عمومی این سرزمین را فرا گرفت.
استقلال اروگوئه از امپراتوری برزیل
امروزه حدود ۸۶ درصد از مردم اروگوئه سفیدپوست هستند و بیشتر مردم این کشور از تبار اسپانیایی و ایتالیایی‌اند. سال ۱۸۲۵ یک مبارز انقلابی به نام «خوان آنتونیو لاوالیا»، با هدف آزادی و استقلال رهبری خیزش‌های مردمی را در این سرزمین بر عهده گرفت. اروگوئه در سال ۱۸۲۵ از امپراتوری برزیل اعلام استقلال کرد و این استقلال در سال ۱۸۲۸ به رسمیت شناخته شد.
پایتخت، زبان و واحد پول
پایتخت کشور اروگوئه مونته‌ویدئو است و این کشور حدود ۳.۵ میلیون نفر جمعیت دارد که بیش از نیمی از آنها در منطقه کلان‌شهریِ پایتخت زندگی می‌کنند. زبان رسمی کشور، اسپانیایی و واحد پول آن پزوی اروگوئه است.
طولانی‌ترین سرود ملی جهان
«ای خاوری‌ها، یا میهن یا گور» سرود ملی کشور اروگوئه است. این سرود از نظر مدت زمان اجرای موسیقی آن، طولانی‌ترین سرود ملی در جهان به‌شمار می‌آید. متن این سرود در ۸ ژوئیه ۱۸۳۳ رسمیت یافت اما موسیقی کنونی همراه آن در ۲۵ ژوئیه ۱۸۴۸ رسمی شد. متن سرود سروده «فرانسیسکو آکونیا دفیگوئروآ» است که متن سرود ملی پاراگوئه را نیز این فرد سروده‌است. نام رسمی کشور اروگوئه، جمهوری خاوری اروگوئه است و واژه خاوری‌ها در این سرود به این نام اشاره دارد.
سرزمین بندرگاه و گاوها
کشاورزی نقش مهمی را در تاریخ اروگوئه و هویت ملی این کشور ایفا کرده‌است. تا اواسط سده بیستم که تمامی کشور مانند یک چراگاه بسیار بزرگ بود که بسیاری اروگوئه را سرزمین بندرگاه و گاوها می‌نامیدند. درصد با سوادی در اروگوئه نود و نه درصد است و طبقه متوسط شهرنشین، اکثریت این کشور تشکیل می‌دهند. از این رو درآمد ملی به خوبی بین مردم تقسیم شده است اما در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ حدود ششصد هزار اروگوئه‌ای (که به نسبت جمعیت رقم بالایی است) عمدتاً به اسپانیا، آرژانتین و برزیل و کشورهای اروپایی و آمریکا مهاجرت کردند. به علت زاد و ولد اندک و درصد نسبتاً زیاد مهاجرت جوانان، بیشتر جمعیت اروگوئه را میانسالان تشکیل می‌دهند.
مهد فرهنگ آمریکای جنوبی
مونته ویدئو یکی از زیباترین پایتخت‌های منطقه است. اکثریت جمعیت این شهر را اروپایی‌ها تشکیل می‌دهند و به نوعی مونته‌ویدئو مهد فرهنگ آمریکای جنوبی محسوب می‌شود. میزان فقر در این شهر در حداقل میزان ممکن است. اگرچه تاریخ سده بیستم این کشور شاهد دیکتاتورهای خودکامه، خشونت و فساد و بحران‌های اقتصادی بوده است اما اروگوئه در ۲۵ سال گذشته نمونه بارز یک الگوی اقتصادی و فرهنگی درخشان است.
فوتبال و دیگر هیچ
فوتبال، محبوب‌ترین ورزش در اروگوئه به حساب می‌آید و این کشور در این رشته افتخارات زیادی را کسب کرده است.
رد شدن از خط قرمز
«رد شدن از خط قرمز» عنوان کتاب زندگی‌نامه «لوئیز سوارز»، بازیکن سرشناس تیم‌های لیورپول و بارسلونا است که در آن به داستان زندگی و دیدگاه این بازیکن می‌پردازد. او در بخش‌هایی از این کتاب می‌گوید: «اما چرا من خود مخرب‌ترین مسیر را انتخاب می‌کنم؟ مشکلی که در توصیف این خاموش شدن منطق دارم، این است که زمان‌هایی هم کار درخشان و تماشایی در زمین انجام می‌دهم علتش همین خاموش شدن است و البته که نمی‌خواهم این کارها و گل‌های تماشایی را از دست بدهم. گل‌هایی زده‌ام که بعداً کلی تلاش کردم که بفهمم دقیقاً چطوری آنها را به ثمر رسانده‌ام. متاسفانه یا خوشبختانه، چیزی در سبک بازی‌ام هست که ناخودآگاه است. من می‌خواهم تنش و فشار را رها کنم اما نمی‌خواهم فی‌البداهگی را در بازی‌ام از دست بدهم، چه برسد به شدت سبک بازی‌ام. من بازیکنی هستم که خودش را به آب و آتش می‌زند تا جلوی یک پرتاب اوت دقیقه نود را بگیرد. شکل بازی من به این صورت است. نمی‌خواستم آن خصیصه را از دست بدهم.»
ادبیات اروگوئه
ادبیات اروگوئه تحت تاثیر زبان اسپانیایی است اما به اندازه آرژانتین و برزیل، چندان در جهان شهرت ندارد اما می‌توان به چند چهره صاحب نام در این زمینه اشاره کرد.
داستان‌های کوتاه زنانه
«کریستینا پری روسّی»، شاعر و نویسنده، که در سال ۱۹۴۱ در کشور اروگوئه به دنیا آمد. داستان‌های کوتاه او بیشتر درباره زنان و اغلب طنزآمیز و ماوراءالطبیعی است. او از آغاز فعالیت ادبی جوایز داخلی بسیاری، برای اشعار و داستان‌های کوتاهش دریافت کرده است.
زهره دنیای شعر
«دلمیرا آگوستینی» (۱۹۱۴ ۱۸۸۶) معروف‌ترین شاعر اروگوئه‌ای است که زندگی شاعرانه و رمانتیکی داشت. زیبایی او به قدری خیره‌کننده بود که او را «زهره دنیای شعر» لقب دادند.
برنده جایزه سروانتس
«خوآن کارلوس اوِنتی» (۱۹۹۴ ۱۹۰۹) رمان‌نویس و روزنامه‌نگار اهل اروگوئه که در سال ۱۹۸۰ برنده جایزه سروانتس شد.
از مهمترین نویسندگان ادبیات آمریکای لاتین
«ماریو اورلاندو هملت هاردی برنئو بندتی فاروگیا» (۲۰۰۹ ۱۹۲۰) روزنامه‌نگار، شاعر و نویسنده سرشناس اروگوئه‌ای بود که از او به عنوان یکی از مهمترین نویسندگان ادبیات آمریکای لاتین در قرن بیستم یاد می‌شود.
ترانه‌سرای عامه‌پسند اروگوئه
«آلفردو زیتاروسا» (۱۹۳۶ ۱۹۸۹) خواننده، ترانه‌نویس، نویسنده، آهنگساز و روزنامه‌نگاری اروگوئه‌ای که یکی از برجسته‌ترین چهره‌های موسیقی عامه‌پسند کشورش و نیز سراسر امریکای لاتین است.
نویسندگان سرشناس اروگوئه
از دیگر نویسندگان سرشناس اروگوئه می‌توان به «خوزه انریکه رودو»، مقاله‌نویس و اندیشمند؛ «فلورنسیو سانچز»، نمایشنامه نویس، «هورایسو کویروگا»، داستان کوتاه‌نویس؛ «جوانا د ایباربورو»، شاعر، «ماریا اوژینا وِ آز فرایر»، شاعر؛ «ایدا ویلارینو»، شاعر؛ «فلیسبرتو هرناندز»، داستان‌نویس و مقاله‌نویس؛ «مارید لوررو»، داستان کوتاه‌نویس، «خوانا فرناندس مورالس»، شاعر؛ «ادواردو گاله‌آنو»، نویسنده؛ «ژآکوبو لانگسز»، نمایشنامه‌نویس؛ «ایده‌آ ویلارینیو»، شاعر؛ «ادواردو گالیانو»، نویسنده و مفسر اجتماعی که در آمریکای لاتین چهره معروفی است؛ «جورج ماجفود»، مقاله‌نویس و رمان‌نویس؛ «اریک بوهلر، نویسنده؛ هستند که همچنین باید بیان داشت مونته‌ویدئو زادگاه سه شاعر فرانسوی نامدار به نام‌های «ایزیدور لوسین دوکاس»، «ژولز لافورژ» و «ژولز سوپرویل» نیز است.
ادبیات و موسیقی، مظاهر مهم فرهنگ اروگوئه
کاندومبه نوعی موسیقی اروگوئه‌ای است که از بردگان سیاه‌پوست آفریقایی الهام گرفته است. کاندومبه یکی از مظاهر مهم فرهنگ اروگوئه است و یونسکو آن را از سال ۲۰۰۹ میلادی در فهرست میراث فرهنگی ناملموس بشر قرار داده است. کاندومبه همچنین به‌میزان کمتری در آرژانتین و پاراگوئه و برزیل اجرا می‌شود. این مراسم در برزیل چهره مذهبی‌اش را حفظ کرده است. این سبک موسیقی اروگوئه‌ای بر پایه سه طبل چیکو و رپیکه و پیانو استوار است و معمولاً در ماه فوریه در کارناوال‌ها در مونته‌ویدئو اروگوئه اجرا می‌شود.
«پایادا» سنت موسیقی محلی بومی اروگوئه / شعرخوانی فی البداهه
«پایادا» سنت موسیقی محلی بومی آرژانتین، اروگوئه، جنوب برزیل و جنوب پاراگوئه به عنوان بخشی از فرهنگ و ادبیات «گائوچو» است که در شیلی نیز به آن «پایا» می‌گویند. «گائوچو» در باور محلی و کهن اسپانیایی-پرتغالی، فردی رمه‌گردان و اسب سواری ماهر، شجاع، اهل دعوا و سرکش است.
گائوچو در آرژانتین و اروگوئه، یک نماد ملی و در شیلی و جنوب برزیل نیز یک نماد فرهنگی قوی است. گواچوس (جمع گائوچوها) در ادبیات اسپانیایی پرتغالی آمریکای لاتین بسیار تحسین شده‌اند. در حقیقت این موسیقی، نوعی شعرخوانی فی البداهه با هدف مبارزه کلامی است که به همراهی گیتار خوانده می‌شود.
در اجراهای دو یا چند پایا دور، که به عنوان کنترا پونتو شناخته می‌شوند، برای تولید شیواترین اجرا رقابت می‌کنند که هر کدام به سوالات مطرح شده توسط دیگری پاسخ می‌دهند که اغلب به صورت مباهله و طلبیدن حریف است. مدت زمان این اجراها می‌تواند بسیار طولانی باشد و زمانی پایان می‌یابد که یکی از پایا دورها فوراً به حریف خود پاسخ ندهد.
اروگوئه در آینه نشرهای ایران
از ادبیات اروگوئه کتاب‌هایی در ایران به چاپ رسیده که می‌توان به «یراق ابریشمین ماه: شعر شاعران زن اروگوئه» به همت مترجمان بهادر باقری، ندا ایمانی‌خوشخو و سیما باهر اشاره کرد. در مقدمه این کتاب هم آمده که اشعار شاعران اروگوئه به نسبت دیگر شاعران آمریکای لاتین دیرتر به فارسی ترجمه شده است ما در خلال ترجمه ادبیات آمریکای لاتین، ایرانیانی که این ادبیات را جدی‌تر دنبال می‌کنند، با چندین نویسنده و شاعر اهل اروگوئه آشنا هستند. مترجمانی چون عبدالله کوثری، اسدالله امرایی، قاسم صُعنوی، نازنین نوذری، زهرا رهبانی، لیلا مینایی و… از جمله افرادی هستند که فارسی زبانان را با آثار نویسندگان و شاعران اروگوئه‌ای در قالب کتابهای «مجموعه ای از داستان‌های کوتاه ادبیات آمریکای لاتین»، «دلبستگی‌ها»، «رگ‌های باز آمریکای لاتین»، «بدون هماهنگی شعر نگویید»، «زندگی در پرانتز»، «آتش بس»، «دُرد قهوه»، «درخت‌ها» و… آشنا کردند.
کتاب جمهوری اروگوئه
کتاب جمهوری اروگوئه نوشته احمد علامه فلسفی به معرفی کشور اروگوئه، اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، جغرافیا و جاذبه‌های گردشگری این کشور و روابطش با ایران می‌پردازد.
در این کتاب آمده است: جمهوری اروگوئه به عنوان سکولارترین کشور آمریکای جنوبی شناخته می‌شود.
بیست و پنجم اوت ۱۸۲۵، فردی به نام خوان آنتونیو لاوالیا خیزش مردم را برای استقلال کشور رهبری کرد (اکنون روز تعطیلی ملی اروگوئه است) که به استقلال کامل در سال ۱۸۲۸ از برزیل انجامید که به رسمیت شناخته شد. اروگوئه امروزه یک جمهوری پارلمانی است.
نظر شما