سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ هفته‌ای که گذشت علیرغم گرمای بی‌سابقه‌ای که در کشور وجود داشت اما رویدادهای فرهنگی برگزار شد، هر چند ترور اسماعلی هنیه در اواسط هفته باعث شد که فضای بهت و غمباری بر فعالیت‌های فرهنگی سایه بیافکند و همه را مبهوت و غمگین کند، اما باز هم در پی محکوم کردن ترور شهید هنیه بیانه‌های بسیاری صادر شد و رویدادهای فرهنگی چندی نیز به این موضوع اختصاص یافت. در گزارش زیر گلچینی از رویدادهای فرهنگی حوزه دفاع مقدس و مقاومت را برگزیدیم تا علاقه‌مندان از اهم اخبار این حوزه مطلع شوند.
سلول‌های بهاری باز هم خواندنی شد
کتاب «سلول‌های بهاری؛ خاطرات تولید و توسعه سلول‌های بنیادی» به روایت دکتر حسین بهاروند در انتشارات راهیار به چاپ دوازدهم رسید بهاروند؛ کسی که برای اولین بار در سال ۱۳۸۲ به همراه همکارانش در پژوهشگاه رویان موفق شد تا سلول بنیادین انسانی تولید کند و به واسطه آن علم بیولوژی را به شدت تکان دهد. بهنام باقری در طول مصاحبه‌هایی که با دکتر بهاروند انجام داده است، موفق شد تا خاطرات او را در قالب یک کتاب گردآوری کند. این کتاب هم اکنون در اختیار شما قرار دارد.
فضای جامعه‌شناختی نویی در رختشو
طاهره رضایی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در یادداشتی نوشت: رمان «رختشو»، دهمین رمان به قلم محمد حنیف، توسط انتشارات خط مقدم منتشر شده است. این رمان که تتبعی در جنگ ایران و عراق از پس بیش از سه دهه است، زندگی افراد و انگیزه‌های شخصی آنان را دست‌مایه پرداختن به پیامدهای جنگ به عنوان یک بحران اجتماعی عظیم می‌کند. این رمان بر روابط بین افراد و دل‌نگرانی‌های خصوصی‌شان از یک طرف و ارتباطشان با دشواری‌های اجتماعی از سوی دیگر پیچیدگی را حاکم می‌کند که کمتر در رمان‌های جنگ و آثار پیشین محمد حنیف شاهد آن بوده‌ایم.
در مهم‌ترین درونمایه این رمان که همان یادآوری گذشته و نقش آن در شکل‌گیری روابط کنونی است، بازتاب قدرتمندی دارد. اما این ارتباط بین درونمایه و فن داستان‌نویسی ویژه‌گی برجسته دیگری نیز به رمان «رختشو» بخشیده است. رمان محمد حنیف فضای جامعه‌شناختی نویی را در ارتباط بین جنگ و انسان به تصویر می‌کشد.
ترجمه کتاب‌های دفاع مقدس مخاطب‌پسند نیست
رئیس هیات مدیره انجمن ناشران دفاع مقدس معتقد است: به نظرم باید دید در زمینه ترجمه چه آثاری بوده که در جامعه بین‌الملل اقبال پیدا کرده است، مثلاً آثار تولستوی، داستایفسکی و … چه مولفه‌هایی را در خود داشت که توانست مخاطب بین‌المللی را جذب خود کند.
نکته دیگر اینکه در ترجمه برخی از آثار باید از زبان‌شناسان بهره گرفت تا ترجمه به روش اصولی و درست آن انجام شود. هر چند در همه آثار نمی‌توان از مترجم بومی استفاده کرد و اینکه چه آثاری را با چه زبانی ترجمه کنیم، خود نیاز به بررسی دارد. آیا هر کتابی را می‌توان مثلاً به یک مترجم اسپانیایی برای ترجمه داد؟ این ترجمه چه ارزش فرهنگی و اقتصادی برای ما در بردارد؟ چون برخی زبان‌ها در ترجمه، زبان واسط در کپی‌رایت هستند و از آن زبان ترجمه خواهان بیشتری دارد.
چرا مرصاد برای پژوهشگران جنگ جذاب نیست؟
نزدیک به یک دهه از انتشار پژوهش محمدعلی صدر شیرازی درباره عملیات مرصاد می‌گذرد و بسیاری از ما هنوز هم، هر وقت صحبت از این نبرد می‌شود یاد این کتاب می‌افتیم. این یادآوری، حداقل دو دلیل عمده دارد. یکی اینکه صدر شیرازی در «عملیات مرصاد و سرنوشت منافقین» مطالعه‌ای نسبتاً جامع و کامل درباره تبار و مسیر سازمان مجاهدین خلق انجام داد و سیر انحطاط و انحراف و ضلالت آنان را به خوبی روایت کرد. دلیل دیگر اینکه، پژوهشگران کشور ما چندان به این موضوع، یعنی نبرد مرصاد و حوادت پیش و پس از آن نپرداخته‌اند و چنین به نظر می‌رسد که این تقابل – که بسیار فراتر از یک درگیری نظامی چند روزه بود – متأسفانه برای محققان ما جذابیت چندانی نداشته است. این نقص، البته محدود به عملیات مرصاد نیست و به طور کلی – اگر خاطرات شفاهی را در نظر نگیریم – درباره تاریخ جنگ تحمیلی بسیار کمتر از آنچه لازم بوده نوشته‌ایم.
نگاهی دوباره به حاج مهدی عراقی در «آقای بادیگارد»
«آقای بادیگارد» برداشتی آزاد از زندگی شهید حاج مهدی عراقی است که نفیسه زارعی آن را نوشته است. مهدی عراقی در سن ۱۶ سالگی با فدائیان اسلام و شهید نواب صفوی آشنا شد. به سرعت توانست به داخل شورای مرکزی فدائیان اسلام راه یابد. در دوران حکومت مصدق وی رابط فعال نواب صفوی و آیت‌الله کاشانی با دولت بود. در جریان بازداشت نواب صفوی در سال ۱۳۳۰ مهدی عراقی به همراه ۵۲ نفر دیگر معترضانه وارد زندان قصر شدند و در محوطه آن متحصن شدند. اما با یورش مأموران بسیاری از متحصنین از جمله مهدی عراقی بازداشت شدند. عراقی تا تیر ۱۳۳۱ به مدت ۶ ماه در زندان بود.
انتشار فراخوان سومین دوره جایزه روایت پیشرفت
سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت فراخوان ارسال آثار را منتشر کرد. انجمن روایت پیشرفت برای نخستین بار در سال ۱۴۰۰ آثار مکتوب و مربوط به حوزه روایت پیشرفت را جمع آوری کرد و در جلسات تخصصی به داوری این آثار پرداخت.
نخستین جایزه کتاب روایت پیشرفت میزبان راویان و مولفان کتاب‌هایی بود که موفقیت و پیشرفت‌های «ایران نو» را روایت می‌کنند. همچنین سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت در بخش‌های حکمرانی و مدیریت، علمی و فناوری، فرهنگی اجتماعی، ادبیات داستانی، کودک و نوجوان و خانواده برگزار می‌شود.
سرهنگی همچنان در بیمارستان بستری است
در چند روز اخیر خبر بیماری قلبی استاد مرتضی سرهنگی نویسنده، پژوهشگر و پدر ادبیات حماسه و جهاد و شهادت ایران و بستری شدن ایشان در بیمارستان، موجب دلواپسی و نگرانی دوست‌داران ادبیات پایداری شده است.
راه‌اندازی و فعالیت در دفتر ادبیات و هنر مقاومتِ حوزه هنری، کار بر روی خاطرات اسارت و اسرای عراقی و نیز سردبیری هفته‌نامهٔ کمان با انتشار دویست شماره در هشت سال، نام مرتضی سرهنگی را در ردیف برجسته‌ترین چهره‌های عرصهٔ ادبیات پایداری ایران قرار داده است.
سفارش دهنده در نوشتن اثر دست مرا بازگذاشت
بیست‌وچهارمین عصرانه کتاب با بررسی و نقد کتاب «رودخانه ماهی و نهنگ؛ روایت حادثه زلزله کرمانشاه در سال ۱۳۹۶» در مرکز مطالعات ژرفا در اندیشکده هنر با حضور حمید بابایی، مولف و امیرخداوردی، منتقد دوشنبه هشت مردادماه برگزار شد.
حمید بابایی: من با مسئولان اندیشکده باقرالعلوم صحبت کردم و خواستم اجازه دهند من روایت خودم را بنویسم و بعد آنها بخوانند و نظر بدهند. به این ترتیب آنها در نگارش کتاب دخالت نکردند و من نتوانستم جهانی که می‌خواهم را در این اثر بیافرینم. در اینجا مهم ساختن جهانی بود که بتوان یک اثر را در آن خلق کرد. آن جهان زمانی ساخته می‌شود و مخاطب با آن ارتباط پیدا می‌کند که شما بتوانید از قوه تخیل در بخشی از آن استفاده کنید.
او افزود: برای من مستندسازی به این شکل تعریف شده که تخیل در آن جایی داشته باشد و ضمن اینکه اعتقادی به روایت بی‌طرفانه ندارم. به نظرم روایت مستند صرف هرگز شکل نمی‌گیرد. چون نویسنده با توجه به جایی که ایستاده و روایت می‌کند بالاخره در سمتی از ماجرا ایستاده است. از این رو سعی کردم در «رودخانه ماهی و نهنگ» سعی کردم شخصیت‌های خیالی ایجاد کنم تا اینکه به سمت دیگری بروم.
عملیات مرصاد؛ یک پیروزی در وقت طلایی
سردار اسماعیل احمدی مقدم در رونمایی کتاب «عملیات مرصاد» منتشر شده در انتشارات سرو گفت: گرچه سِیر زندگی‌ام از گردنه‌های سخت و گوناگون تاریخ معاصر کشورمان عبور کرده و دست قضا مرا در کوران این حوادث قرار داده، لیکن عملیّات «مرصاد»، متمایز از تمام آن موارد است.
مرصاد، تنها یک عملیّات نظامی نبود، بلکه رخدادی بود که به لطف خدا، در شرایطی ویژه، نصرتی الهی را برای ملّت ما - پس از تحمّل سخت‌ترین شرایط تاریخ انقلاب اسلامی - به همراه آورد. عملیّات مرصاد، ثبت پیروزی بسیار مهمّی را در آخرین نبرد و در وقت طلایی، به ارمغان آورد و به نقطه‌ی عطفی در تاریخ مبارزات ملّت ایران تبدیل شد.
کتابی که فرماندهان سپاه از آتش توپخانه گفتند
عباس حیدری مقدم آرانی، مولف کتاب «جرقه‌های آتش منحنی سپاه» که روایت تشکیل، آموزش، پشتیبانی و نگهداری توپخانه سپاه است. این کتاب در ۹ فصل جمع‌آوری شده، حاصل ۴۰ جلسه و بیش از ۱۲۰ ساعت مصاحبه با ۲۹ فرمانده توپخانه سپاه پاسداران روایت تشکیل، آموزش، پشتیبانی و نگهداری توپخانه سپاه است. این کتاب در ۹ فصل جمع‌آوری شده، حاصل ۴۰ جلسه و بیش از ۱۲۰ ساعت مصاحبه با ۲۹ فرمانده توپخانه سپاه پاسداران را انجام داده، معتقد است:
تقریباً از میان ۲۵، ۲۶ نفری که با آنها مصاحبه کردیم سه چهار نفر مطالب‌شان در جای دیگری ذکر شده بود. اکثراً نخستین باری بود که حاضر به مصاحبه شده بودند و تا حالا کسی سراغشان نرفته بود. هر چند چندان تمایلی هم به مصاحبه نداشتند. در این میان فرماندهانی مانند سردار حاجی‌زاده، فرمانده هوا و فضا هم بود که دسترسی به او دشوار و به دلیل سابقه آشنایی و سماجت من قبول کرد که در دفترش با او مصاحبه کنم. هرچند باید یادآوری کنم در میان شاید با بعضی فرماندهان سپاه در یگان توپخانه مصاحبه شده باشد ولی هنوز به صورت کتاب درنیامده است.
نظر شما