سرویس کودک و نوجوان خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - فهیمه ایمانی، مربی کتابخوانی و مروج کتاب کودک و نوجوان: در بین آثاری که برای نوجوان نوشته شده است، آن دسته که به زیست امروزی نوجوانان شباهت داشته باشد با هم‌ذات‌پنداری ببیشتر مخاطب روبه‌رو خواهد شد. در این میان، در زمینه کتاب‌های داستانی عاشورایی برای این گروه سنی، با پیچیدگی‌های بیشتری مواجه هستیم. به هر حال وقایع کربلا بالغ بر هزار سال گذشته و در بستر زمانی و مکانی متفاوتی رقم خورده و این هنر نویسنده است که هرچه بیشتر این وقایع را برای نوجوانان ملموس کند. در این بین مجید ملامحمدی با آثار موفقی در زمینه ادبیات مذهبی نوجوان بسیار خوش درخشیده است؛ آثاری چون «هیولای اسب‌سوار»، «دزد و شاهزاده»، «مسیر خارج از نقشه» و … از بهترین نمونه‌های رمان نوجوان مذهبی هستند که به قلم ملامحمدی به رشته تحریر درآمده‌اند. در این یادداشت به مناسب روزهای مرتبط به اربعین حسینی، به کتاب «مسیر خارج از نقشه» می‌پردازیم.
«مسیر خارج از نقشه» پیرامون پسری به نام مجید است که شاید خودِ نویسنده باشد؛ او به سفر اربعین می‌رود و منتظر دوست عراقی‌اش «کرار» اس؛ اما هرچه منتظر می‌ماند او به دنبالش نمی‌آید. سواری بر اسب او را با خود می‌برد به زمانه حسین (ع)؛ منزل به منزل بر اشتیاق او برای زیارت اباعبدالله (ع) افزوده می‌شود و مخاطب نیز در هر گام با او همراه می‌شود. او با بسیاری از جاماندگان کربلا روبه‌رو می‌شود و از آنها علت یاری‌نکردنِ امام زمان را می‌پرسد و در این میان به بسیاری از سوالات نوجوانان پاسخ می‌دهد؛ مانند حالات روحی و علل معنوی یاری‌نکردن کسانی که حاضر به نصرت امام نشدند و عذر معذورانی چون جابرابن عبد الله انصاری و ….
با توجه به زبان امروزی و سفر فردی از زمانه ما به زمانه امام حسین (ع)، زبان اثر بسیار جذاب و روان است و نوجوان نمی‌تواند آن را زمین بگذارد. با توجه به گره‌های متعدد داستانی و حوادث بسیاری که برای مجید رقم می‌خورد، می‌توان گفت هرچه داستان پیش می‌رود، به جذابیت آن افزوده می‌شود. یکی از نکات مهم این کتاب، خروج از قیود مکان و زمان است. آنچه زائر امام حسین (ع) نیز برای زیارت و عزاداری به آن نیاز دارد همین فراغت از دغدغه‌های مادی زندگی است؛ گویی سفر اربعین نیز چنین خاصیتی دارد. این بخش کتاب به خوبی به این مهم اشاره دارد. علاوه بر این فراغت از قید زمان، ورود به بستر زمانی دیگری چون زمان وقایع کربلا، به درک ملموس وقایع کمک می‌کند و مخاطب حوادث را در نزدیکی خود حس می‌کند: مانند متنی در صفحه ۶۳ کتاب «با آب فرات خود را تازه و آسمانی کن».
حضور مجید در این سفر، با نیرویی معنوی ممکن شد و حتی در میان حوادثی که برایش رقم می‌خورد، او به این نیرو اشاره می‌کند. در صفحه ۳۹ کتاب اشاره می‌کند که «نیرویی نامرئی مرا نگه داشت» و شاید اساساً دلیل انتخاب مجید برای پیمودن این راه، نوشتن از این مسیر عاشقانه باشد. حوادثی نیز که در این راه برای او پیش می‌آید، نمونه کوچکی از بی‌رحمی‌هایی است که بر امام حسین (ع) و یاران عظیم‌الشأن‌شان رقم خورد. درواقع بدون بیان مکشوف روایت، نوجوان به درک درستی از فجایع وارده دست پیدا می‌کند. در این بین، با وجود تمام حوادث شاید نویسنده می‌خواهد به مخاطب یادآوری کند که گاهی عدم وصول به زیارت به سبب بی‌توفیقی است و گاهی نیز حکمت و رسالت دیگری در نظر گرفته شده است. البته بی‌تابی و سراسیمه‌بودن مجید در داستان، مخاطب را با اشتیاق به زیارت مأنوس می‌کند.
رویایی با جاماندگان کربلا، بخش مغفول رمان‌های نوجوان است که در این کتاب پوشش داده شده است؛ چه بسا بعد از مطالعه این کتاب، نوجوان مشتاق شود اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کند و با کتاب‌های دیگری آشنا شود؛ خصوصاً بخشی که مجید با جابر ابن عبدالله انصاری روبه‌رو می‌شود و حالات روحی او را درک می‌کند، بسیار دلنشین است.
«مسیر خارج از نقشه» را مجید ملامحمدی برای نوجوانان بالای ۱۵ سال نوشته و انتشارات مهرستان به بازار نشر کتاب عرضه کرده است.
نظر شما