هاله افشاری که به تازگی ترجمه رمان «دخواهران زیر آفتاب تابان» از هدر موریس را از سوی انتشارات چترنگ راهی بازار کتاب کرده است، در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره این اثر توضیح داد: آخرین کتاب موریس درباره جنگ، درد و رنج، گرسنگی، دلتنگی و از همه مهمتر در مورد امید و تابآوری است. شروع داستان به اینگونه است که در گیرودار جنگ جهانی دوم و با حمله ارتش ژاپن به سنگاپور، نورا و جان چمبرز مجبورند تصمیم دشواری بگیرند. آنها دختر هشتسالهشان را برای دور کردن از سنگاپور با کشتی راهی میکنند. چند روز بعد با سقوط سنگاپور، جان، نورا و خواهرش آنا هم مجبور میشوند همراه دیگران سوار کشتی واینربروک شده و سنگاپور را ترک کنند. خواهر نستا و چندین پرستار استرالیایی دیگر که به ارتش متفقین خدمت میکنند هم سوار این کشتی هستند. در میان راه با حمله بمبافکنهای ژاپنی واینربروک غرق میشود و مسافران نجاتیافته آن در دریا سرگردان میشوند. پس از یک شبانهروز و با تلاشی طاقتفرسا تعدادی از آنها موفق میشوند خودشان را به جزیرهای دورافتاده در سوماترا برسانند. در آنجا این نجاتیافتهها اسیر ژاپنیها شده و به مدت سه سال و نیم در اردوگاههای اسرای جنگی نگه داشته میشوند، هر چند بسیاری از آنها نمیتوانند از شرایط دهشتناک اردوگاههای جنگی جان سالم به در ببرند و بر اثر بیماری یا گرسنگی تلف میشوند. این کتاب روایت رنجی است که این پانصد نفر اسیر طی این سالها متحمل شدهاند.
وی با بیان اینکه «خواهران زیر آفتاب تابان» داستان زنان و کودکان بیگناهی است که ناعادلانه اسیر جنگ شدهاند و در اردوگاههای کثیف و پرازدحام به سر میبرند، ادامه داد: در این اردوگاهها غذا و آب تمیز و کافی وجود ندارد. رفتار نگهبانان و سربازان ژاپنی با آنها وحشیانه است و بیماری در آنجا بیداد میکند. از این رو این داستان روایت جنگیدن برای بقاست. شخصیتهای اصلی داستان، نستا و نورا، و دیگر اسیران به این نتیجه میرسند برای زنده ماندن راهی ندارند جز اینکه تاب بیاورند و امیدشان به رهایی را از دست ندهند که این کار با وجود شرایط اسفناک اردوگاه و دیدن آدمهایی که هر روز در برابر چشمانشان جانشان را از دست میدهند کار بینهایت دشواری است. آنها برای اینکه بتوانند این شرایط را تاب بیاورند، ارکستر صدا تشکیل میدهند و موسیقی و آواز برای آنها ریسمانی میشود که در سختترین شرایط میتوانند به آن چنگ بزنند.
افشاری در پاسخ به این پرسش که «نویسنده در این اثر تا چه اندازه به روایت وقایع تاریخی پرداخته است؟»، عنوان کرد: «خواهران زیر آفتاب تابانخم کتاب دردناکی است و فهمیدن این موضوع که این داستان بر اساس اتفاقات و شخصیتهای واقعی است حتی آن را دردناکتر هم میکند. هدر موریس در انتهای کتاب فهرست کوتاهی از نام زنان و تمام پرستارانی را که بخشی از این داستان بودهاند آورده و به گفته خودش برای حفظ سادگی و سرراستی خط داستانی تجربههای این زنان را به شخصیتهای اصلی داستان نسبت داده است. هدف هدر موریس از آوردن این اسامی این بوده تا دنیا این زنان را بشناسد و به گفته خودش باید داستان این زنان شجاع و رنجکشیده در کنار داستان اسرای جنگی مرد گفته شود و دنیا باید با شجاعتی که این زنان در مراقبت از خواهران دربندشان و نجات خودشان به خرج دادهاند مطلع شود. در پایان کتاب یکسری اطلاعات در مورد شخصیتهای کتاب و چند سخن پایانی از سوی بستگان نورا چمبرز و نستا جیمز و تعدادی عکس از آنها آورده شده است که خواندن و دیدن آنها خالی از لطف نیست.
این مترجم افزود: به غیر از کتاب «خواهران زیر آفتاب تابان» تا به حال دو کتاب دیگر با ترجمه من چاپ شده است؛ «مثل حرفهایها یاد بگیر» از باربارا اوکلی و اولاو شوه که کتابی در حوزه روانشناسی اجتماعی است و کتاب «درسهایی از شیمی» نوشته بانی گارمس که رمان است. به ترجمه رمان علاقه بیشتری دارم و با اینکه موضوع رمانِ درسهایی از شیمی هم زنان است و به مبارزه آنها در جامعه مردسالار میپردازد، به کتاب خواهران زیر آفتاب تابان علاقه بیشتری دارم که شاید دلیلش جنبه تاریخیاش و بر اساس واقعیت بودنش است. این کتاب نثر ساده و روانی داشت و ترجمه آن چالش خاصی برای من نداشت.
هدر موریس (۱۹۵۳)، نویسنده نیوزلندی است که در استرالیا زندگی میکند. او که فارغالتحصیل رشته علوم سیاسی و جامعهشناسی از دانشگاه موناش است، در سال ۱۹۹۶ در یک دورهی نویسندگی حرفهای در کالج روزنامهنگاری استرالیا ثبت نام کرد. نخستین رمان موریس با عنوان «خالکوبی آشویتس» در سال ۲۰۱۸ وارد بازار کتاب شد.
کتاب دوم او، دنبالهای بر خالکوبی آشویتس، با نام «سفر سیلکا»، در سال ۲۰۲۰ منتشر شد و داستان سیلکا کواکووا را روایت میکند که ۱۶ ساله بود که به آشویتس رسید. سومین کتاب از سهگانه «سه خواهر»، درباره سه خواهر است که با هم از آشویتس جان سالم به در میبرند، به اسلواکی میرسند. این کتاب در سال ۲۰۲۱ منتشر شد. «دختران زیر آفتاب تابان» آخرین کتاب اوست که در سال ۲۰۲۳ به چاپ رسید. این اثر به زنان در اردوگاههای کار ژاپنی واقع در اندونزی در طول جنگ جهانی دوم میپردازد.
در معرفی این کتاب آمده است: «خواهران زیر آفتاب تابان داستان زنان اسیر در اردوگاه ژاپنی اسرای جنگی در اندونزی است. آنها که به سبب غرق شدن کشتیشان به جزیرهای در سوماترا رسیدند، در مدتی حدود چهار سال در غیرانسانیترین شرایط در اسارت ارتش ژاپن بودند و به رغم این اسارت، که بسیاری از آنها را به کام مرگ کشید، نهتنها راههایی برای تابآوری خلق کردند، بلکه تحسین اسیرکنندگانشان را نیز برانگیختند. خواهران زیر آفتاب تابان را هدر موریس نوشته است. او که متولد نیوزیلند است، کتابهای پرفروش متعددی نوشته است که همگی داستانهایی دربارۀ تابآوری، مقاومت و امید هستند. دهها میلیون نسخه از این کتابها در سرتاسر جهان به فروش رسیدهاند.»
نظر شما