به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین نکوداشت هشتادمین زادروز هوشنگ مرادی کرمانی، خالق «قصه‌های مجید» و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دوشنبه (۱۹ شهریورماه ۱۴۰۳) در کتابخانه مرکزی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با حضور غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان، هوشنگ مرادی کرمانی، فریدون عموزاده خلیلی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، شهین نعمت‌زاده، عضو شورای واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مهدی رمضانی، دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و جمعی از اهالی فرهنگ و ادبیات به‌ویژه ادبیات کودک و نوجوان برگزار شد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ابتدای این مراسم با اشاره به برخی از ویژگی‌های آثار مرادی کرمانی گفت: مرادی کرمانی نویسنده‌ای شناخته‌شده و پذیرفته‌شده با محبوبیت بسیار در ایران است و آثار او، بیشترین شمارگان را در میان کتاب‌های داستانی دارد. اگر این را دلیل توفیق بدانیم باید بگوییم که مرادی کرمانی موفق‌ترین داستان‌نویس معاصر ایران است به اعتبار استقبالی که از آثار او شده است. بیشتر آثار مرادی کرمانی به‌صورت فیلم درآمده است و قابلیت سینمایی داشته و چنین اتفاقی برای کمتر نویسنده دیگری افتاده است. این رابطه بین آثار او و سینما در حدی است که بعضی‌ها گمان می‌کنند مرادی به قصد فیلم‌نامه‌شدن داستان می‌نویسد؛ اما او این فرضیه را رد می‌کند؛ اما خودش هم تأیید می‌کند که به واسطه انسی که از دوران کودکی با سینما و تئاتر داشته است، این سبک بیان سینمایی بر نگارش ادبی داستانی‌اش اثر گذاشته که جنبه و جلوه‌اش در ایجاد نگارش است.
غلامعلی حداد عادل به ترجمه آثار خالق «قصه‌های مجید» به زبان‌های مختلف اشاره کرد و او را شناخته‌شده‌ترین داستان‌نویس معاصر ایران در خارج از کشور توصیف کرد. او در توصیف خصوصیات داستان‌های مرادی کرمانی به چند نکته اشاره و بیان کرد: اول زبان سالم و درست؛ زبانی که ممکن است گفتاری و عامیانه باشد؛ اما از نظر دستوری غلط نیست و قابلیت تعلیمی در حوزه زبان و نگارش را دارد. از دیگر ویژگی‌ها ساده‌بودن زبان اوست و در کتاب‌هایش جملات حتی‌الامکان کوتاه هستند و گستردگی دایره واژگان از دیگر ویژگی‌های داستان‌های مرادی کرمانی است. این ناشی از این است که او زندگی را بیان می‌کند. در نوشته‌های مرادی کرمانی، شما از جزئیات زبانی مردم روستانشین تا شهر تهران و جهان، جای پا می‌بینید. عرصه نگاه او، عرصه وسیعی است و همین هم به واژگانش وسعت بخشیده است. زبان مرادی کرمانی سرشار از اصطلاحات، استعاره، کنایه‌ها و ضرب‌المثل‌هاست و به نوعی آموزش فرهنگ است؛ یعنی فرهنگ کشور ما در این زبان خودش را نشان می‌دهد. طنزگویی مرادی در آثارش، طنز ملایم و خاصی است.
او افزود: درون‌مایه کارهای مرادی کرمانی نیز ابعاد مختلفی دارد؛ اولاً جای پای طبیعت همه جای آثارش دیده می‌شود و این به دوران کودکی و نوجوانی مرادی کرمانی برمی‌گردد. وقتی او از کویر و کوه و طبیعت در داستان‌هایش صحبت می‌کند این وقایع را نخوانده است؛ بلکه آن‌ها را زندگی کرده و این تجربه زیسته خود است. او زندگی در روستا را با همه ابعاد درد و رنج و بیم و امید، در آثارش به تصویر کشیده است. مرادی کرمانی پس از آنکه از روستا به کرمان و سپس به تهران و فرهنگستان و دیگر نقاط جهان رفته، این تجربه ایرانی و جهانی را با بن‌مایه روستایی به خوبی ترکیب کرده است و همه این‌ها در آثارش محسوس است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه در آثار هوشنگ مرادی کرمانی یک حس انسانی سرشار دیده می‌شود، گفت: او در داستان‌هایی که می‌نویسد، همین جریانات عادی زندگی را روایت می‌کند و اینطور نیست که خواننده را در انتظار اتفاقات عجیب‌وغریب بگذارد و بخواهد با ماجراهای معجزه‌واری، داستان را داستان کند. در داستان‌های او، همانند آثار همینگوی، همین زندگی جاری و عادی است؛ ولی در همین زندگی عادی، کرمانی با قلم خود، فراز و فرودهای جذابی ایجاد می‌کند که داستان پرکشش را می‌کند؛ درواقع می‌توان گفت آثار کرمانی، جامعه‌شناسی است، منتها نه در قالب رسمی جامعه‌شناسی بلکه در قالب داستان. واقعاً این جامعه است که در آینه داستان‌های او نمودار شده است.
او همچنین در ادامه صحبت‌های خود به این موضوع اشاره کرد که در همه داستان‌های مرادی کرمانی حس همدردی و حس انسانی موج می‌زند و این نویسنده در داستان‌های خود به آنچه که انسان را انسان می‌کند، اهمیت می‌دهد.
حداد عادل در مورد بومی‌بودن داستان‌های این نویسنده نام‌آشنای کشور نیز صحبت کرد و گفت: یکی دیگر از ویژگی‌های داستان‌های مرادی کرمانی بومی‌بودن است. داستان‌های او معرف جامعه ایرانی است. وقتی این داستان‌ها به زبان‌های دیگر ترجمه می‌شود درواقع وسیله‌ای است برای معرفی فرهنگ و جامعه ایرانی به کشورهای دیگر. کتاب‌های مرادی کرمانی در برانگیخته‌شدن شوق مطالعه در نوجوانان دوران ما بسیار مؤثر بوده است. ما امروز نگران این هستیم که نوجوانان و جوانان امروز برخلاف پنجاه یا هفتاد سال پیش، علاقه‌ای به خواندن کتاب مخصوصاً کتاب‌های مفصل و رمان‌های بزرگ و آثار سنگین نداشته باشند. درواقع فضای مجازی و تلفن همراه و اینترنت و این‌ها، همه را به اینکه پیامک بخوانند عادت داده است و اگر چیزی بیشتر از سه الی چهار سطر باشد، آن را نمی‌خوانند. ما آن شوق و ذوقی را که نوجوان بنشیند و چند فصل یک کتاب و یک رمان را بخواند نمی‌بینیم؛ گویی زمان ارزش پیدا کرده و کسی نباید بیشتر از دو خط برای کسی بنویسد. در چنین اوضاع و احوالی، کتاب‌های مرادی کرمانی انگیزه خواندن را در آن‌ها ایجاد می‌کند و تمرین و ورودی خوبی است برای اینکه چشم نوجوانان به خط آشنا شود و کتاب بخوانند. من در مدارسی که خود بچه‌ها علاقه به خواندن دارند، دیدم که آثار هوشنگ مرادی کرمانی را خوانده‌اند و خود این نویسنده نیز این را درک کرد و به این رابطه‌ای که جوانان و نوجوانان با آثارش برقرار می‌کنند خودآگاهی دارد، در ایجاد حس ارتباط با مخاطبان نوجوان و جوان خود، احساس وظیفه می‌کند، همواره از فرصت‌های این‌چنینی برای حضور در جمع‌های آنان استقبال می‌کند و این رابطه صمیمی را تقویت می‌کند. همچنین او در هر محفلی که حضور پیدا می‌کند اهمیت زبان فارسی را به نوجوانان گوشزد می‌کند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه مرادی کرمانی به زبان فارسی غیرتمند است و از هیچ فرصتی برای تأکید بر اهمیت این زبان چشم‌پوشی نمی‌کند، گفت: خوشحال هستیم که او در میان اعضای پیوسته زبان فارسی، این امکان را دارد که با بخش‌های وسیع‌تری از جامعه به‌ویژه جوانان در ارتباط باشد.
او در پایان عنوان کرد: فرهنگستان بسیار خوشبخت است که عضو پیوسته‌ای مانند مرادی کرمانی دارد که معرف ادبیات داستانی به‌ویژه ادبیات نوجوان و جوان است. امیدوارم که او سالیان سال بماند و بپاید.
نظر شما