به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گوهر عمرخانوا، ایران‌شناس و مترجمی با تسلط کامل به دو زبان فارسی و قزاقی است و تاکنون نقش عمده‌ای در نزدیکی هرچه بیشتر دو فرهنگ ایران و قزاقستان ایفا کرده است.

از جمله ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌های «منظومه لیلی و مجنون» از شاه کریم خدایبردی که از قزاقی به فارسی برگردانده شده و «یک آن» (Қас қағым) شامل ترجمه قزاقی اشعار کوتاه پرویز بیگی حبیب آبادی، اشاره کرد.

گوهر عمرخانوا تجربه حضور در ایران، بویژه بازدید از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را دارد و آشنایی‌اش با تاریخ و فرهنگ ایران کامل است. با او گفت‌وگویی درباره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران داشته‌ایم.

عمرخانوا در آغاز سخن به لزوم ارزش‌گذاری مراکز دولتی به موضوع کتاب خاصه برگزاری پرشکوه‌تر هفته کتاب اشاره کرد و گفت: به نظر من توجه دولت به گسترش کتابخوانی بسیار مهم است. در جهانی که به سمت دنیای مجازی و دیجیتال حرکت می‌کند، جذب نسل جدید به کتاب و کتابخوانی روزبه‌روز سخت و سخت‌تر می‌شود، اما احساسی که هنگام خواندن کتاب کاغذی حاصل می‌شود، منحصربه‌فرد است. بنابراین لازم است که هر ساله کشورها از سر شوق و وظیفه روزهایی را برای تبلیغ و ترویج کتابخوانی تعیین کنند.

وی در پاسخ به این سوال که «آیا در قزاقستان هم رویدادی همچون هفته کتاب برگزار می‌شود یا خیر؟» اشاره کرد: در قزاقستان هفته کتاب نداریم، اما به مناسبت ۲۳ آوریل روز جهانی کتاب و حقوق مؤلفان و ۹ آگوست روز جهانی کتابخوانان، برنامه‌ها و نمایشگاه‌های مختلفی برگزار می‌شود. همچنین با دستور دولت قزاقستان، ۲۴ اکتبر در تقویم رسمی روز کارمندان کتابخانه تعیین شده است و جشن‌های بزرگ و گسترده‌ای به این مناسبت برگزار می‌شود. لازم به ذکر است که در حال حاضر چاپ کتاب در قزاقستان توسعه یافته است.

عمرخانوا افزود: رونمایی کتاب‌هایی که از زبان قزاقی به فارسی یا از فارسی به قزاقی ترجمه شده‌، می‌تواند موضوع مهمی در هفته کتاب باشد. همچنین معرفی شاعران و نویسندگان قزاق و ایرانی به یکدیگر می‌تواند باعث پربارتر شدن برنامه‌های هفته کتاب شود. رایزنی‌های فرهنگی ایران و قزاقستان، ناشران دو کشور، مؤسسات و سازمان‌های فرهنگی و دانشگاه‌های دو کشور در این زمینه جایگاه ویژه‌ای دارند.

این مترجم قزاق با اشاره به ادبیات کلاسیک فارسی، شاعرانی همچون رودکی، فردوسی، خیام، سعدی، مولوی و حافظ را با شهرت جهانی توصیف کرد و گفت: مردم قزاقستان در قرن ۱۹ در مدارسی تحصیل می‌کردند که زبان فارسی و عربی را به آنها آموزش می‌دادند به همین دلیل با شاعران فارسی زبان آشنایی دارند. افسانه‌های «شاهنامه» از جمله جذاب‌ترین قصه‌هایی است که سینه به سینه منتقل شده است. در قرن ۲۰ برخی از آثار شاعران فارسی از زبان روسی به قزاقی ترجمه شده است. ادبیات فارسی در مدارس قزاقستان به عنوان بخشی از ادبیات جهان تدریس می‌شود و عمر خیام معروف‌ترین شاعر ایرانی در قزاقستان است.

وی ادامه داد: پس از استقلال جمهوری قزاقستان مترجمانی ظهور پیدا کردند که توانایی ترجمه مستقیم آثار فارسی به زبان قزاقی و بالعکس را داشتند. این مترجمان در زمینه معرفی ادبیات فارسی به مردم قزاقستان و آشنایی مردم ایران با ادبیات قزاقی تلاش کرده و می‌کنند.

عمرخانوا در بخش دیگری از سخنان خود کتاب را رسمی‌ترین راه برقراری ارتباط فرهنگی بین کشورها عنوان کرد و گفت: کتاب رسمی‌ترین راه برقراری ارتباط فرهنگی بین دو کشور است. بنابراین سفارت‌خانه‌های دو کشور ایران و قزاقستان باید در فعالیت فرهنگی خود به ترجمه و معرفی کتاب و مؤلف توجه کنند. برای ایجاد تفاهم و توافق در جهانی که خشونت حرف اول را می‌زند، مجبوریم به دیپلماسی فرهنگی روی آوریم. راه حل تمام مناقشات گفت‌وگوی فرهنگی است. شاعران و نویسندگان می‌توانند کاری که سیاستمداران از انجام آن عاجزم هستند را به گوش و دل مخاطب برسانند. انسان بودن و انسان ماندن ارتباط مستقیمی با فرهنگ کتابخوانی دارد.

سی‌ودومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «خواندن برای همدلی» از بیست‌وسوم تا سی‌ام آبان (۱۴۰۳) برگزار می‌شود.