به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، فلسفه و روان‌شناسی به عنوان دو حوزه مهم علمی و فرهنگی، همواره نقش بسزایی در شکل‌گیری تفکر و رفتار انسان‌ها ایفا کرده‌اند. این دو رشته به‌ویژه در دوران کودکی و نوجوانی، زمانی که پایه‌های شخصیت و شناخت فرد شکل می‌گیرد، اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند.

فهم و درک مفاهیم بنیادی فلسفی و روان‌شناختی برای کودکان و نوجوانان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا این مفاهیم می‌توانند به آن‌ها کمک کنند با خود و جهان اطراف‌شان بهتر آشنا شوند، توانایی‌های تفکر انتقادی را پرورش دهند و احساسات و رفتارهای خود را مدیریت کنند.

کتاب‌ها به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی انتقال دانش و مفاهیم، نقش کلیدی در این فرآیند ایفا می‌کنند. کد دیویی صد تا ۲۰۰ به‌طور خاص به این دو حوزه اختصاص دارد و شامل آثار تألیفی و ترجمه‌ای است که می‌تواند برای کودکان و نوجوانان مفید باشد و به غنای محتوای آموزشی در این حوزه کمک کند.

این گزارش به بررسی تعداد کتاب‌های چاپ اول تولیدشده در حوزه فلسفه و روان‌شناسی برای کودکان و نوجوانان در بازه زمانی فروردین تا ۳۰ مهرماه ۱۴۰۳ می‌پردازد. بر اساس داده‌های موجود در کد دیویی «فلسفه و روان‌شناسی»، تعداد ۲۵۳ عنوان کتاب در رده سنی کودک و نوجوان در ۷ ماه اول سال برای اولین‌بار چاپ شده است که ۱۲۰ عنوان از این آثار، تألیف بوده است.

به‌طور کلی، تقسیمات کد دیویی صد تا ۲۰۰ «فلسفه و روان‌شناسی» شامل موارد زیر است:

- ۱۱۰: مابعدالطبیعه (حکمت نظری)

- ۱۲۰: معرفت‌شناسی

- ۱۳۰: پدیده‌های غیرطبیعی

- ۱۴۰: مکاتب و دیدگاه‌های خاص فلسفه

- ۱۵۰: روان‌شناسی

- ۱۶۰: منطق

- ۱۷۰: اخلاق (فلسفه اخلاقی)

- ۱۸۰: فلسفه قدیم، قرون وسطی و شرق

- ۱۹۰: فلسفه جدید غرب

عناوین و مشخصات تعدادی از کتاب‌های منتشرشده:

- «جوراب کوچولو»

کتاب «جوراب کوچولو» داستانی مصور و کودکانه درباره کنجکاوی است. کنجکاوی کودکان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ذهنی آن‌هاست. کودکان از طریق کنجکاوی به دنیای پیرامون خود آگاهی می‌یابند، مهارت‌های جدید یاد می‌گیرند و به رشد شخصی خود ادامه می‌دهند. والدین باید به کودکان فرصت دهند کنجکاوی کنند و محیط اطراف خود را برای رشد و رفاه بیشتر، کشف کنند. کودکان کنجکاو می‌توانند عملکرد بهتری در مدارس داشته باشند. اگر به کودکان در سنین پایین فرصت کنجکاوی‌کردن را ندهیم، آن‌ها نمی‌توانند چیزهای زیادی را در این دنیا کشف کنند. کنجکاوی به کودکان کمک می‌کند به رشدکردن، یادگرفتن اطلاعات جدید و زیر سوال بردن همه آن چیزهایی که در اطرافش هست، علاقه بیشتری داشته باشد. کنجکاوی می‌تواند باعث ایجاد تخیل و خلاقیت بیشتری در کودکان شود.

در پشت جلد این کتاب می‌خوانیم: «جوراب کوچولو از زندگی یکنواخت خود در کشو خسته شده است. او در مورد شهری به نام «شهر جوراب‌ها» شنیده است. آیا او می‌تواند به آنجا برود؟ آنجا چه شکلی است؟»

انتشارات پیشگو، کتاب تصویری «جوراب کوچولو» به قلم کیا هایس و کریستوفردی پارک را با ترجمه سمیرا سیاوشی در ۳۲ صفحه مصور رنگی و به بهای ۶۹ هزار تومان برای کودکان بالای ۴ سال منتشر و در بازار کتاب‌های کودک و نوجوان عرضه کرده است.

- «سرباز حلبی و هیولای تاریکی»

کتاب «سرباز حلبی و هیولای تاریکی» به قلم جبار شافعی‌زاده برای گروه سنی بالای ۶ سال نوشته شده است. این کتاب با تصویرگری ویدا کریمی با هدف مقابله با ترس از تاریکی برای کودکان تهیه و تألیف شده است.

در معرفی کتاب آمده است: «ترس‌هایمان ما را از زندگی باز می‌دارند. برای نجات از ترس‌هایمان اول باید با آن‌ها روبه‌رو شویم و سپس خوب بشناسیم‌شان. دوست داری در یک شب تاریکِ تاریک، همراه یک سرباز حلبی شجاع، به جنگ چند هیولای ترسناک بروی و آن‌ها را شکست بدهی؟ پس معطل نکن! کتاب را ورق بزن و سفر پُرماجرایت را آغاز کن. ژیرو در تاریکی منتظر توست. حالا ژیرو کیست؟».

ترس از تنهایی و تاریکی همزاد همیشگی انسان بوده‌اند. انسان از همان بدو تولد این دو مسئله را باهم تجربه کرده است. در واقع آن دو باهم هستند. ریشه بسیاری از مشکلات انسان را می‌توان در ترس و تنهایی دید. اولین ترس انسان، ترس از جدا شدن و رهایی و تنها ماندن است و این ترس از سال‌های اولیه کودکی در انسان شکل می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین واکنش‌های والدین به احساسات کودکان در همین مقطع سنی و در رویارویی با این ترس‌هاست.

داستان «سرباز حلبی و هیولای تاریکی» از همان شروع، روی این دو موضوع تأکید دارد. جبار شافعی‌زاده در این کتاب به موضوع ترس و تنهاییِ کودکان می‌پردازد و راه‌حل خوبی هم برای این دو مشکل ارائه می‌دهد: قصه‌گویی و نقش عروسک‌ها و اسباب‌بازی‌ها در زندگی کودکان.

در بخشی از متن کتاب می‌خوانیم:

پدر و مادرش با شنیدن جیغ او دستپاچه به اتاقش می‌روند. «چرا جیغ کشیدی ژیرو؟ خودت که دیدی هیچ گرگی زیر تخت نبود.»

«از دست یک هیولا! آخر دست‌هایش را از سقف دراز کرد تا مرا با خودش ببرد.»

مادرش می‌گوید: «هیولاها فقط توی کتاب‌ها هستند. آن‌ها هیچ‌وقت نمی‌توانند وارد هیچ خانه‌ای بشوند.»

انتشارات میچکا (واحد کودک و نوجوان مبتکران) کتاب «سرباز حلبی و هیولای تاریکی» نوشته جبار شافعی‌زاده با تصویرگری ویدا کریمی را در ۲۴ صفحه مصور رنگی، شمارگان هزار نسخه و به بهای ۸۰ هزار تومان منتشر کرده است.

- «ویلیِ برف‌جمع‌کُن»

کتاب «ویلیِ برف‌جمع‌کُن» روایتی واقعی از داستان زندگی پسرکی به نام ویلسون بِنتلی است که با خانواده کشاورزش در کشور آمریکا زندگی می‌کند. ویلی یک ویژگی خوب دارد؛ او در مقایسه با دیگران، با دقت بیشتری به اطرافش نگاه می‌کند و می‌تواند در چیزهای کوچک، شگفتی‌های بزرگی را که دیگران قادر به دیدنش نیستند، ببیند. ویلی می‌تواند از چیزهایی به وجد بیاید که برای بسیاری از آدم‌بزرگ‌ها پوشیده است و این به معنای آن است که ویلی از شادمانی در هر لحظه استقبال می‌کند و لذت می‌برد.

نشر نم، کتاب «ویلیِ برف‌جمع‌کُن» را که بر اساس یک ماجرای واقعی از زبان اتریشی به فارسی برگردانده شده، بر مبنای قوانین بین‌المللی حق انحصاریِ نشر «Copyright» روانه بازار نشر کرده است.

در بخشی از متن این کتاب می‌خوانیم:

«تابستان‌ها معتدل و محصولات پربار شده بود. آقای بِنتلی به پسرش، چارلی، افتخار می‌کرد. او یک مزرعه‌دار عالی شده بود! اما ویلی هنوز کمی وقت لازم داشت!

او با پدرش اختلافِ نظر داشت! به همین خاطر، روزبه‌روز گوشه‌گیرتر و ساکت‌تر می‌شد! چون پدرش متوجه نبود که «دنبال‌کردنِ ریزترین چیزها»، خودش یک جور کار است!

فقط مادرش پشتیبانش بود؛ می‌گفت: «ویلی فرق دارد!». روز تولدش هم یک میکروسکوپ به او هدیه داد که از داروساز دهکده گرفته بود؛ چون داروساز دیگر به آن نیاز نداشت. پدرش هم یک دوربین قدیمی به او هدیه داد! البته او از درست‌بودن این کار مطمئن نبود! آن‌روزها، ویلی خوش‌بخت‌ترین آدم دنیا بود! چون بالاخره روزی می‌توانست به همه نشان دهد «چه گنج‌هایی در چیزهایی که با چشم دیده نمی‌شود، وجود دارد!».

کتاب «ویلیِ برف‌جمع‌کُن» به قلم روبِرت اِشنایدر، تصویرگری لیندا وُلفسگروبِر با ترجمه راضیه شافعی لشکریان در ۳۲ صفحه مصور رنگی، شمارگان هزار نسخه و به بهای ۲۹۰ هزار تومان از سوی نشر نَم برای گروه سنی بالای پنج سال منتشر شده است.