به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «بنویس من زن عرب نیستم» شامل داستانهایی از زنان عرب است که توسط سمیه آقاجانی ترجمه و از سوی نشر ماهی منتشر شده است. اینکتاب که در سال ۱۳۹۸ منتشر شد، بهتازگی به چاپ چهارم رسیده است.
این داستانها که از میان آثار نویسندگان مختلف و از کشورهای گوناگون عربی انتخاب شده، آثار نویسندگان شاخص و برجستهای همچون غاده السمان، حنان الشیخ، آمال مختار، علویه صبح، رضوی عاشور، هیفاء بیطار، لیلی عثمان، فاطمه یوسف العلی، هدی برکات و عالیه ممدوح را از کشورهای سوریه، لبنان، مصر، کویت و تونس در بردارد.
از دهه هفتاد به این سو، هنر داستاننویسی زنان عرب گسترش چشمگیری یافته است و نویسندگان با بهرهگیری از شگردهای نو داستاننویسی آثاری پدید آوردهاند که زندگی سراسر رنج و تناقض انسان عرب و به ویژه زنها را نشان میدهد.آنها برای نخستین بار زنانی را به تصویر کشیدند که از بند سنت رسته اند و طرحی نو در زندگی خویش و سپس جامعه در انداختهاند.
عنوان مجموعه متعلق به داستانی است به نام «بنویس من زن عرب نیستم» از نویسنده سرشناس سوری، غاده السمان است که آن را به رشته ی تحریر درآورده است. قصهای روایت شده از دختری دو رگه _پدر عرب و مادر فرانسوی_ که هنوز نمیداند خودش را گلوریا بنامد یا زکیه؛ این بلاتکلیفی در نام به تمام زندگیش تسری پیدا کرده و نمیداند با چه زبانی با راوی _زنی که از بیروت به فرانسه رفته و با خاطره دختر کشته شده و شوهر مرحومش زندگی میکند_صحبت کند. هروقت از نیمه عرب وجودش خشمگین است فرانسه حرف میزند و هر وقت عاشق مردان عرب پرشور میشود به عربی ماجراهای زندگیش را تعریف میکند.
این دوگانگی را در گفتگوی بین شخصیتهای داستانها اینگونه میبینیم:
گفتم: «چرا حق طلاق نمیگیری و شوهر نمیکنی؟»
«وقتی نمیتوانیم حقوقمان را پیاده کنیم چه فایده که آنها را روی کاغذ بیاوریم؟ نمیدانی چه کشیدم تا بتوانم در پاریس از او جدا شوم. خدا میداند اگر توی کشور او بودم و یک بچه هم ازش داشتم چه بلاهایی سرم میآمد. هیچ وقت کسی این چیزها را به من نگفت. دستشان آشکارا توی یک کاسه است. اگر هم خواستههایم را روی کاغذ بنویسم کسی آنجا برایش تره خُرد نمیکند، نه، خانم، بنویس من زن عرب نیستم.» گلوریا- زکیه دست به دامنم میشود تا همراه او به آپارتمانش بروم و با چشمهای خودم ببینم که دروغ نمیگوید…
از غاده السمان یک داستان دیگر نیز در این مجموعه به چاپ رسیده که «دژ بسته مغزها» نام دارد.
از دیگر داستانهای این مجموعه میتوان به «همسال بهشت»، «غریبه ای که به من شطرنج آموخت»، «بوی زن، بوی شهر»، «سواری های خانم ر.»، «یک مادر»، «صدا زنده میماند»، «سومی… آه»، «الگرو» و «پانوشتهایی برای خانم ب» اشاره کرد.
این مجموعه مجموعه داستان، محدودیتها و محرومیتهای زنان عرب را به تصویر میکشد و مسائل مختلفی را از حق و حقوق و تنهایی گرفته تا ازدواج، جنگ و مهاجرت، زیر ذره بین میبرد. در فضای قصههای این مجموعه غم و اندوه زنان، تبعیض و جرقههایی از شادی و امید به چشم میخورد و دیدگاه انتقادی نویسندگان به مسائلی همچون ضعف سیستم قانونگذاری پیرامون حقوق زنان، به رسمیت نشناختن حقوق آنان به عنوان مادر و همسر و خدشهدار شدن آزادی آنان به وضوح ملموس است. مسائلی که زنان کشورهای عرب بیرون از مرزهای کشورشان با آنها دست به گریباناند و هنوز به تعادلی بین سنتهای سرزمین خود و زندگی در دنیای مدرن نرسیدهاند.
چاپ چهارم کتاب «بنویس من زن عرب نیستم» با ترجمه سمیه آقاجانی در ۲۰۰ صفحه و قیمت ۱۰۰ هزار تومان عرضه شده است.
نظر شما