سه‌شنبه ۵ فروردین ۱۴۰۴ - ۱۳:۱۲
سفر به دیار مورخ نامی قرن هشتم/ قزوین؛ زادگاه مفاخر ادب فارسی از عبید زاکانی تا دهخدا

قزوین- با آغاز فصل بهار و فرا رسیدن ایام نوروز باستانی، گردشگران بسیاری رهسپار قزوین می‌شوند تا از اماکن تاریخی و جاذبه‌های طبیعی این کهن شهر بازدید کنند و در کنار این اماکن، آرامگاه حمدالله مستوفی، مورخ قرن هشتم نیز مورد استقبال گردشگران علاقمند به تاریخ و ادبیات است.

سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): تعطیلات نوروز فرصت مناسبی است تا مردم فارغ از دغدغه‌های مختلف رهسپار شهرها و استان های مختلف شوند و از غنای فرهنگی و تاریخی کشورمان لذت ببرند.

قزوین یکی از شهرهایی است که هر ساله میزبان گردشگران نوروزی است. اما با وجود کثرت آثار تاریخی و جاذبه‌های تاریخی و طبیعی که دارد، هنوز نتوانسته آن طور که شایسته است مورد توجه گردشگران قرار بگیرد.

قزوین از دیرباز تا امروز زادگاه ادبا و عارفان بزرگ بوده که هر یک سهم مهمی در اعتلا و اشاعه ادبیات و زبان فارسی داشته‌اند. از علامه دهخدا صاحب لغتنامه گرفته تا عارف قزوینی شاعر آزادی‌خواه و مشروطه‌خواه. علامه محمد قزوینی، محمد دبیرسیاقی، عبیدزاکانی، بهاءالدین خرمشاهی، سید اشرف‌الدین گیلانی و بسیاری از بزرگان دیگر در قزوین متولد شده‌اند و اگر شهرداری، میراث فرهنگی و دیگر دستگاه‌های استان قزوین توجه بیشتری به این موضوع داشته باشند، می‌توان فصل جدید از گردشگری را با عنوان «گردشگری ادبی» در قزوین نهادینه کرد تا ضمن پاسداری از هویت ادبی شهر و معرفی آن به نسل‌های جدید، از رونق اقتصادی که از مهم ترین مزایای گردشگری محسوب می‌شود، بهره‌مند شد.

حمدالله مستوفی جزو آن دسته از مشاهیر قزوین است که مقبره‌اش نیز در قزوین بنا شده است. گرچه نام حمدالله مستوفی با جغرافیا گره خورده اما او صاحب منظومه «ظفرنامه» است همچنین نخستین تصحیح شاهنامه فردوسی به قلم او مکتوب شده که شاهنامه مستوفی نام دارد.

مقبره حمدالله مستوفی یکی از آثار تاریخی شهر قزوین است که در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده؛ گردشگران برای دسترسی به این بنا ابتدا باید به خیابان ملک‌آباد و سپس به کوچه مستوفی مراجعه کنند. با ورود به کوچه مستوفی گنبد فیروزه‌ای رنگ خودنمایی می‌کند که یادآور شکوه معماری عصر ایلخانی است.

بنای آرامگاه شامل یک محوطه ۲۸۰ متری است. نمای بیرون آن از یک برج آجری کوچک تشکیل شده که قدمت آن به قرن هشتم هجری قمری می‌رسد. نقشه این برج به صورت مربع ترسیم شده که توسط ۴ فیل پوش ۸ ضلعی شده و در نهایت با گنبد مخروطی شکل پوشیده شده است.

سردر آرامگاه با جمله «لااله الاالله الملک الحق المبین و محمد رسول‌الله الصادق البار الامین» تزیین شده که بیانگر ظرافت‌های هنر کاشیکاری است.

داخل بنا با کاشی‌های فیروزه‌ای ساده پوشیده شده و در زیر پایه‌های گنبد دور تا دور، آیاتی از قرآن به خط نسخ و به زیبایی هرچه تمام گچبری شده است.

شکوه معماری ایرانی در کنار سادگی بنای مقبره این شاعر و جفرافیدان بزرگ می‌تواند برای گردشگران و به ویژه علاقه‌مندان به هنر معاری و بناهای تاریخی جذاب و حائز اهمیت باشد. ضمن اینکه حضور راهنمایان گردشگری در ایام نوروز اطلاعات مفیدی را در اختیار گردشگران قرار می‌دهد.

اما آنچه مسلم است این بنای تاریخی همانند دیگر بناهای باستانی و تاریخی نیازمند توجه بیشتر و همچنین ایجاد فضای جانبی مناسب است تا گردشگران ضمن قرار گرفتن در یک محیط جذاب بتوانند با جنبه‌های مختلف زندگی مشاهیر آشنا شوند.

خواجه حمدالله بن تاج الدین ابوبکر بن مستوفی قزوینی در سال ۶۸۰ هجری قمری در قزوین متولد شد و سال ۷۵۰ نیز وفات یافت. او مورخ، جغرافیدان، شاعر و صاحب منصب بود. خاندان مستوفی از معروف‌ترین خاندان‌های قزوین در اعصار تاریخ قزوین بودند. بخش مهمی از زندگی حمدالله مستوفی در زمان حیات سلطنت سلطان محمد خدابنده – اولجایتو بوده است.

حمدالله مستوفی یکی از مورخان برجسته قرن هشتم به شمار می‌آید. «ظفرنامه» منظومه‌ای ادبی مشتمل بر ۷۵ هزار بیت در وزن و سبک شعر شاهنامه است که توسط او سروده شده و در برخی از منابع از قول او نقل شده که ۱۵ سال از عمر مستوفی صرف سرودن ظفرنامه شده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

تازه‌ها

پربازدیدترین