به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) به نقل از پايگاه اطلاع‌رساني فرهنگستان زبان و ادب فارسي، سیصدوشصتمین نشست شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی( دوشنبه، 25آبان) به ریاست غلامعلی حداد عادل و با حضور اکثریت اعضا و با شرکت اعضای هیات علمی و پژوهشگران فرهنگستان، در تالار دکتر شهیدی برگزار شد. 

حداد عادل در ابتداي اين نشست درگذشت دکتر هاراطون داویدیان، عضو افتخاری فرهنگستان علوم پزشکی و عضو شورای واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی را تسلیت گفت.

اعلام تاثر اعضاي فرهنگستان از درگذشت استاد محمود شاهرخی، شاعر انقلاب، تبریک به مناسبت آغاز هفته کتاب، گزارش هوشنگ مرادی‌کرمانی از سفر به ترکیه و شرکت در نمایشگاه کتاب و بازدید از برخی موسسه‌های فرهنگی و آموزشی استانبول، از مباحث پیش از دستور این نشست بود.

سپس محمد دبیرمقدم، عضو پیوسته شورای فرهنگستان، درباره موضوع «زبان‌های محلی ایران، سنجه‌ای برای تحولات در زمانی و نظریه‌های زبانی» به ارايه سخناني پرداخت.

وي در این سخنرانی درباره گونه‌های مختلف زبان بلوچی، از جمله بلوچی ایرانشهری، بلوچی زابلی یا بلوچی سیستانی، بلوچی لاشاری، بلوچی سراوانی و بلوچی زاهدانی توضیح داد.

وي با ارايه شواهدی درباره ویژگی‌ شاخص زبان‌های ایرانی، یعنی نظام مطابقه در گونه‌های مختلف، درباره یکی از زبان‌های ایرانی متعلق به شاخه زبان‌های غربی، شمالی و مشخصا از گونه‌های مختلف بلوچی سخن گفت.

دبير مقدم همچنين اظهار داشت: زبان بلوچی، کردی، گیلکی و مازندرانی به شاخه زبان‌های غربی شمالی از زبان‌های ایرانی تعلق دارند؛ هرچند از لحاظ جغرافیایی، زبان بلوچی ‌اکنون در استان سیستان و بلوچستان و در جنوب شرقی ایران رواج دارد. البته اينكه اين زبان از چه زمانی از دیگر زبان‌های هم‌گروه خود به لحاظ جغرافیایی فاصله گرفته ‌است، برای زبان‌شناسان روشن نیست.

اين عضو فرهنگستان در بخش دیگری از سخنان خود از پیامد یافته‌های مبتنی بر گونه‌های مختلف زبان بلوچی سخن گفت و درباره زبان فارسی در مقام زبان ایرانی متعلق به شاخه زبان‌های غربی، جنوبی ایرانی و دیدگاه‌های مطرح شده درباره تکوین زبان فارسی توضيح داد و گفت: یافته‌های مبتنی بر زبان‌ها‌ و گویش‌های ایرانی می‌توانند زبان‌شناس ایرانی را در کاویدن مرزهای دانش و سهیم‌ شدن در نظریه‌پردازی در موضوع چیستی و ماهیت زبان، تغییر زبان و عوامل مؤثر در این تغییر، کمک کنند.

وی در ادامه اظهار داشت: تا آنجا که مطلع هستم در هیچ شاخه‌ای از زبان‌های جهان به اندازه شاخه زبان‌های ایرانی، آثار و متون ایرانی از دوره‌های مختلف تاریخی آن وجود ندارد. از این‌رو، بررسی سیر تحولات در زبان‌های ایرانی، نه تنها از لحاظ تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، جغرافیایی و شناختی داراي اهمیت است؛ بلکه در پرتو افکندن بر ماهیت و چیستی زبان و قوه نطق و نظریه‌پردازی درباره آن در سطح جهانی  تعیین‌کننده است.

دکتر دبیرمقدم در بخش پایانی سخنان خود به ‌اختصار به جنبه‌های کاربردی تحقيقات خود اشاره کرد.