مرتضی امیری اسفندقه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)‌ درباره اهمیت برگزاری جشنواره شعر فجر و توجه به شعر گفت: شعر در ایران هنر نخستین است. پایگاه شعر از آن‌جا که دست‌مایه‌ها و جان‌مایه‌های شعر، کلمه، و کلام آن‌هم کلام موزون است، بالاترین پایگاه را در میان هنرها داراست.

وی به سخن بیدل دهلوی در فراز یکی از دست‌نوشته‌هایش اشاره و تصریح کرد: طبق گفته بیدل تفاوت میان انسان و حیوان تنها نطق نیست، بلکه این تفاوت ریشه در توانایی نطق موزون از سوی انسان دارد. انسان می‌تواند موزون سخن بگوید. این موزون سخن گفتن ارتباط آشکار کلام با موسیقی و پیام را نشان می‌دهد.

امیری اسفندقه با ابراز تاسف از این‌که تنها در چند سال اخیر به جشنواره شعر توجه شده اما جشنواره‌های دیگر مانند جشنواره فیلم فجر و تئاتر فجر از سابقه طولانی برخوردار هستند، اظهار داشت: اگر شعر اصیل ما به سایر هنرها کمک نکند این هنرها از جمله هنر سینما ماحصلی جز بدبینی و خودخواهی نخواهند داشت. شعر شاعرانی چون مولانا، حافظ، بیدل، صائب تبریزی، فردوسی، اخوان ثالث و قیصر امین‌پور باید به روح سایر هنرها از جمله پیکره‌تراشی، سینما، تئاتر و خوشنویسی رسوخ کند و اگر این چنین نباشد نمی‌توانیم امید سلامت از آن هنرها داشته باشیم.

وی با تاکید بر این نکته که در ایران سلامت هر هنری را شعر تضمین می‌کند، افزود: شایسته است جشنواره شعر فجر را به عنوان هدفی جدی‌تر در نظر بگیریم. اگر هنرمندی مانند یک بازیگر سینما و یا یک خوشنویس به ادبیات ایران احترام نگذارد و با ادبیات سرزمین خود آشنا نباشد به طور حتم ره به جایی نخواهد برد.

دبیر علمی چهارمین جشنواره شعر فجر به ضرورت حضور تمامی هنرمندان در جشنواره شعر فجر اشاره کرد و گفت: با حضور تمامی هنرمندان و توجه آنان به جشنواره شعر فجر شاید بتوان این توجه دیرهنگام را با برگزاری چنین جشنواره‌ای جبران کرد.

وی با طرح این پرسش که چرا شاعران باید از هنرمندان شاخه‌های هنری دیگر فاصله داشته باشند، توضیح داد: در زمینه موسیقی و یا خوشنویسی اگر اثر قابل ملاحظه‌ای ارائه شده، قابلیت این اثر وابسته به کلام آن بوده است. از سوی دیگر اگر هنری چون سینما متوجه شعر شود، می‌تواند ارتباط صحیح‌تر و بهتری با مخاطب برقرار ‌کند.

امیر اسفندقه در ادامه به یکی از بنیادی‌ترین تفاوت‌های چهارمین جشنواره شعر فجر با جشنواره‌های پیشین مبنی بر رقابتی برگزار شدن این جشنواره اشاره و تشریح کرد: البته تنها جایزه گرفتن اهمیت ندارد؛ بلکه آن‌چه حائز اهمیت است، معرفی نسخه صریح و صحیح شعر فارسی در گستره کودک و نوجوان و بزرگسال است.

وی یادآور شد: هر اندازه جایزه‌ای برای یک شعر اصیل بزرگ باشد بازهم آن جایزه، کوچک است. برای سروده ماندگار «زمستان» اخوان‌ثالث و یا «رود ناگزیر» قیصر امین‌پور چه جایزه درخوری می‌توان در نظر گرفت؟ شاید تنها معرفی آثار برتر بتواند بهترین و بزرگ‌ترین جایزه برای شاعر آن باشد.

این شاعر به توضیح اهداف رقابتی برگزار شدن این جشنواره پرداخت و گفت: شعر مسابقه‌پذیر و رقابت‌پذیر نیست. هدف از رقابتی برگزار کردن جشنواره این است که شاعران برای پاسداشت ادبیات فارسی در دوران آشفته امروزی و با توجه به این‌که شعر فارسی از دیرباز در راس هنرهای دیگر قرار داشته، خودنمایی کنند.

وی ادامه داد: ممکن است به دلیل رقابتی شدن این جشنواره برخی از شاعران از حضور در جشنواره خودداری کنند و بیم آن‌را داشته باشند که اثر آن‌ها علی‌رغم نام بزرگشان در حوزه شعر به عنوان اثر برتر انتخاب نشود.

امیری اسفندقه افزود: شایسته است این شاعران بی‌هیچ ترسی از برگزیده نشدن در جشنواره حضور یابند و از برگزیده شدن شاعرانی که نامشان به بزرگی شعرشان نبوده خرسند باشند؛ چراکه جشنواره شعر فجر توانسته به شناخته شدن این افراد کمک کند.

وی با تاکید بر لزوم دادن فرصت به استعدادهای جوان اظهار داشت: اگر شعر شاعران نام‌آشنا در این جشنواره به عنوان اثر برتر انتخاب شود بهتر است این شاعران جایزه خود را به شاعری جوان اهدا کنند تا به معرفی صحیح‌تر از ادبیات فارسی کمک کنند و این مسئله را یادآور شوند که نفس گرفتن جایزه مهم نیست. شعر ناب خود بالاترین هدیه است.

دبیر چهارمین جشنواره شعر فجر در ادامه توضیح داد: به عنوان دبیر علمی این جشنواره از تمام شاعران نام آشنا می‌خواهم در این جشنواره شرکت کنند چراکه حضور آنان چه اثرشان در جشنواره پذیرفته شود و چه پذیرفته نشود می‌تواند به ارتقاء ادبیات فارسی و شعر فارسی کمک کند. از سوی دیگر شاعران جوان را برای حضور در این جشنواره تشویق می‌کنم.

وی یادآور شد: اگر این افراد در جشنواره حضور نمی‌یابند امیدوارم دلیل شاعرانه‌ موجهی داشته باشند و یا حضور یابند و اعلام کنند قصد دارند عرصه را برای جوان‌ترها خالی بگذارند. در غیر اینصورت به شعر و ادبیات و جان کلمه بی‌توجهی کرده‌اند.

امیری اسفندقه در پایان گفت: تمامی هنرمندان ایران در هر شرایط و مرتبه‌ای از شهرت که قرار دارند می‌توانند در این جشنواره حضور یابند. نه بر حسب وظیفه که بر حسب وجدان و بدون در نظر گرفتن هیچ مسئله‌ای تنها توجه خود را معطوف شعر کنند.