چاپ نخست كتاب «حقالناس در محيط كار و زندگي» گردآوري شده توسط سيدصادق ميرشفيعي از سوي انتشارات مسجد مقدس جمكران منتشر و روانه بازار نشر شد. اين اثر، حقالناس را كه از آداب و آفات كار و زندگي است، از ديدگاه قرآن و روايات، نقد و بررسي ميكند.\
داد و ستد از قديمالايام در بين مردم بوده و لازمه زندگي اجتماعي است و بهترين و صحيحترين راه رشد اقتصادي و برطرف شدن نيازهاي زندگي است. اگر داد و ستدها بر يك ميزان صحيح و مورد توافق طرفين انجام شود و خداي متعال هم روي آن صحه گذاشته باشد، هيچگونه آفت و خسارتي نخواهد داشت و به نفع همگان تمام خواهد شد، اما اگر از اين چارچوبهاي صحيح و سالم تجارتي و خريد و فروش پسنديده بيرون رفت و دچار حيله و نيرنگ و خيانت در حق يكديگر شديم؛ مسلما خطرها و خسارتهاي اقتصادي، اخلاقي و فرهنگي بزرگي به همگان وارد ميشود و فتنههاي سخت و آشوب و جنگهاي خانمانسوز برپا خواهد شد.
به عقيده نويسنده، بازار مسلمين بايد پيوسته و برقرار و از آفتها و خطرهاي گوناگون در امان باشد تا زندگي مردم بگذرد. معاش اگر درست شد وسيله و زمينهاي ميشود تا به دين و معاد هم بپردازيم و امر آخرت هم اصلاح شود. راه اصلاح شدن معاش رعايت قوانين و ضوابط شرع مقدس اسلام است كه در تمام شوون دنيوي و اخروي ما دستورالعمل دارد و با توجه به اين آيات و روايات با آداب و آفات مهم كار و كسب آشنا شويم و به آنها عمل كنيم.
رسول گرامي اسلام حضرت محمد(ص) فرمودند: «العلم راسالخير كله والجهل راسالشر كله؛ علم و دانش و آگاهي ريشه تمام خوبيهاست و جهل و ناداني ريشه همه بديهاست». در هر كاري، علم بهترين راهنماي عقل است. در زندگي روزمره پيوسته ما محتاج علم و دانشيم تا راه بهتر زيستن، سالم زيستن و سعادتمند شدن را بيابيم و در كارها دچار اشتباهات و خطاهاي خطرناك و خانمانسوز نشويم. بهترين علم، آگاهي آن است كه از قرآن و روايات اهلبيت(ع) به دست ميآيد، چرا كه خدا و اهلبيت(ع) هم خوب انسان را ميشناسند و هم جهان را. آنان خير و مصلحت انسان و جهان را بهتر ميدانند. نقشه و پيشنهاد ديگران براساس حكمت و علم نيست بلكه ديگران بيشتر منافع شخصي و يا رفاه موقت دنيوي را فقط ملاك قرار ميدهند.
حضرت علي(ع) فرمودند: «اي جماعت تاجران، ابتدا نسبت به احكام دين آگاهي پيدا كنيد سپس به تجارت بپردازيد! ابتدا نسبت به احكام دين آگاهي پيدا كنيد سپس به تجارت بپردازيد! ابتدا نسبت به احكام دين آگاهي پيدا كنيد سپس به تجارت بپردازيد!». اميرالمومنين(ع) سه مرتبه اين مطلب را تكرار فرموده تا اهميت آن را برساند، چرا كه بدون آگاهي از احكام دين، انسان در هر كاري وارد شود خسارت و خرابيهاي زيادي به بار ميآورد هم خسارتهاي دنيايي و هم ديني و آخرتي. اين سخن شريف از كسي است كه به تمام اسرار و احوالات دنيا و اهل دنيا، آفتهاي خطرها، خيرات و بركات آگاهي دارد و مومنين بايد پيرو اميرالمومنين(ع) باشند تا از خيرات دنيا و آخرت بهرهمند شوند.
امام صادق(ع) نيز فرمودند: «هر كه ميخواهد تجارت كند، ابتدا بايد نسبت به احكام دين آگاهي كافي به دست آورد تا بدين وسيله آن چه حلال و حرام است را شناسايي كند. و هر كه در دينش آگاهي لازم را كسب نكند و تجارت نمايد، در ميان (اموال و معاملات) شبهناك غوطهور ميشود. روشن است كه مال حلال مايه سعادت دنيا و آخرت است و مال حرام جز درد و رنج خفت و خواري و پشيماني چيزي به دنبال ندارد. عزت و لذت مال حرام كوتاه و مصنوعي است، در دل افراد حرامخوار، شور و شادي و آرامش و صفا نيست، و هيچ خيري از آنها سر نميزند، و سرانجام دچار ذلت و پشيماني سختي ميشوند كه ديگر سودي ندارد چرا كه در وادي شك و شبهه زيادي غوطهور گشتهاند كه هيچكس توان نجات دادن آنها را ندارد، مگر لطف خداوند كه آن هم توفيق ميخواهد!
حضرت عليبن موسيالرضا(ع) فرمودند: «مومن بر مومن هفت حق واجب دارد كه اگر با آن مخالفت كند از ولايت خدا بيرون رفته است و طاعت خدا را ترك گفته است و در راه خدا بهرهاي نخواهد داشت!!
ساده ترين آن حقوق اين است كه آن چه را براي خودت دوست داري براي او هم دوست بداري.
حق دوم، براي برآوردن نياز او حركت كني، به دنبال رضايت وي باشي و با سخن او مخالفت نكني.
حق سوم، با جان و مال و دست و پا و دل و زبانت به او متصل باشي (به او رسيدگي كني).
حق چهارم، چشم و راهنما و آيينه و پيراهن او باشي (يعني از او نگهداري كني و عيبش را بپوشاني و...).
حق پنجم، تو سير نباشي و او گرسنه، تو پوشيده نباشي و او برهنه، تو سيراب نباشي و او تشنه!
حق ششم، اگر همسر و خادم داري و بردارت همسر و خادم ندارد، خادمت را بفرستي لباسهايش را بشويد، غذا برايش آماده كند و رختخوابش را بگستراند، به درستي كه اين كار ارتباطي است كه خداي تعالي بين تو و او قرار داده است.
حق هفتم، به سوگندي كه به او دادهاي عمل كني، دعوتش را بپذيري و در تشييع جنازهاش شركت كني و به عیادت او بروي و براي برآوردن نيازهايش بيقرار باشي، هنگامي كه اين حقوق را ادا كردي، ولايت خود را با ولايت او و ولايت را با ولايت خداي عزوجل پيوند زدهاي!».
چاپ نخست كتاب «حقالناس در محيط كار و زندگي» در شمارگان 3000 نسخه، 152 صفحه و بهاي 15000 ريال راهي بازار نشر شد.
نظرات