کتاب «شيعه در اسلام» نوشته علامه سيدمحمدحسين طباطبايي به کوشش سيدهادي خسروشاهي از سوي موسسه بوستان کتاب به چاپ پنجم رسيد.اين اثر، يکي ديگر از آثار ارزنده استاد علامه طباطبايي است که به منظور شناساندن حقيقت «شيعه» و «تشيع» در غرب نوشته شده است.\
اين کتاب، جزئي از طرحي است که براي معرفي تشيع در مغربزمين در شرف تحقق پذيرفتن است. اگرچه در قرن گذشته دانشمندان مغربزمين مطالعات زيادي درباره جوانب مختلف اسلام و تمدن اسلامي انجام دادهاند، اکثر اين آثار با نهايت تعصب و غرض انجام گرفته و کوشش در تحريف اسلام در آ نها ديده ميشود. همچنين تقريبا تمام منابع اروپاييان در تحقيقاتي که درباره اسلام انجام ميگيرد، از منابع اهل تسنن است و هرگاه از قرآن و حديث و سيره نبوي و فقه و کلام سخن به ميان ميآيد، معمولا مقصود همان نظر اهل سنت و جماعت است حتي اگر اين نظر نيز بيشتر تحريف يافته و مغرضانه بيان شده است.
در آثار موجود به زبانهاي اروپايي، تشيع به صورت يک فرقه فرعي معرفي شده و تمام ديد و علت وجودي آن به يک نزاع صرفا سياسي و اجتماعي تقليل يافته و کمتر به علل ديني که باعث پيدايش شيعه گرديده توجه شده است. حتي در تحقيقات درباره شيعه به طور کلي باز سهم اساسي از آن اسماعيليه است و شيعه دوازده امامي حتي به اندازه مکتب اسماعيلي مورد نظر قرار نگرفته است.
شايد سوابق تاريخي مغربزمين علت اصلي اين محدوديت باشد. غرب تاکنون دوبار با اسلام تماس مستقيم داشته است، با اعراب در اندلس و صقليه(سيسيل) و با اتراک در شرق اروپا. در هر دو مورد تماس با اسلام به صورت سني آن بود و رابطه با تشيع محدود به روابط سري و محدود با برخي حوزههاي اسماعيلي در فلسطين در جنگهاي صليبي و شايد در برخي مراکز اندلس گرديد.
مغربزمين هيچگاه قبل از دوران جديد، با عالم تشيع و مخصوصا ايران شيعه تماسي نداشت و با فرهنگ ايران اسلامي نيز براي اولينبار در هند آشنا شد. به هر حال به اين علل و شايد جهت کوشش غربيان در تحقير آن جوانب از اسلام که جنبه عقلي آن قوي است، تشيع هيچگاه چنان که واقعا در تاريخ اسلام وجود داشته و هنوز نيز مذهب دهها ميليون فرد ايراني و عرب و پاکستاني و هندي و غيره را تشکيل ميدهد، خارج از جهان پيروان اين مذهب شناخته نشده است و در مغربزمين همان نظر مستشرقان قرن گذشته که تشيع را يک «بدعت» در اسلام ميدانستند در اکثر محافل پذيرفته شده و حتي برخي تشيع را اختراع عدهاي دشمنان اسلام در قرون بعدي ميدانند. نگاهي به چند کتاب معروف موجود که يا مربوط به تشيع ميباشد و يا در آن اشارهاي به تشيع شده است جهت اثبات اين ادعا کافي است.
با توجه به اين زمينه و نحوه تفکر جديدي که به تدريج بر تحقيق درباره اديان در مغربزمين و مخصوصا در ممالک انگلوساکسون حکمفرما ميشود، ضرورت يک سلسله تحقيقات اصيل درباره شيعه هرروز بيشتر احساس ميشود.
دکتر سيدحسين نصر در مقدمه خود بر كتاب حاضر مينويسد: «متن اين کتاب دو سال پيش توسط اين جانب به زبان انگليسي ترجمه شد و مدتي نيز در آمريکا در سطح دانشگاهي تدريس شده است و به زودي پس از اتمام اين دوره تجربي و ارزيابي عکسالعمل دانشجويان در فهم اثري که مستقيما از قلم يک عالم بزرگ اسلامي تراوش کرده است، به صورت نهايي انتشار خواهد يافت.
جلد دوم درباره قرآن، در شرف ترجمه است و سومين اثر در اين سلسله که به منظور شناساندن شيعه در جهان ميباشد ترجمه منتخبي از گفتار امامان شيعه خواهد بود که تاکنون در غرب کتابي مکتوم و گنجي نهفته باقي مانده است.
بنابراين کتاب "شيعه در اسلام" تحقيقي جديد با هدفي تازه است. منظور آن شناساندن شيعه و جوانب گوناگون آن به افرادي است که با علم فکري اسلامي و شيعي آشنايي ندارند و مايلند از ديدگاهي کلي، نظري جامع به اين بخش مهم از اسلام بيفکنند.
مؤلف محترم اين هدف را بدون اهانت به اهل سنت و جماعت و در عين حال دفاع از اصالت شيعه و بيان علت پيدايش آن دنبال کردهاند و کوشيدهاند که نشان دهند تشيع جنبهاي کاملا اصيل از اسلام است بدون اين که کوچکترين مقصودي در ايجاد تفرقه يا شکاف بين تشيع و تسنن در نظر باشد. برعکس با دفاع از اصالت شيعه گفتوگوي بين دو بخش اصلي اسلام را آسانتر ساختهاند.»
علامه طباطبايي با لساني ساده تقريبا تمام جوانب شيعه را از تاريخ گرفته تا حکمت و عرفان توضيح داده و در صفحاتي معدود بسياري از مهمترين حقايق معارف اسلامي و شيعي را بيان کردهاند. با چاپ اين اثر براي بار اول، علاقهمند فارسي زبان ميتواند با مطالعه يک کتاب به رئوس تفکر شيعي احاطه يافته و کليدهايي جهت باز کردن راههاي تحقيق و تفحص بعدي به دست آورد. در واقع اين اثر نفيس راهنمايي است که با کمک آن فردي که تاکنون با جهان معنوي شيعه نامأنوس بوده است ميتواند در اين عالم وسيع قدم نهد و با اتکاي به اين راهنماي موثق يقين داشته باشد که گمراه نخواهد شد بلکه با توسل به اين حبل متين به مقصد نهايي خواهد رسيد.
در انتهاي اين کتاب، نمايهاي از آيات و اعلام نيز درج شده است.
چاپ پنجم کتاب «شيعه در اسلام» در شمارگان 4000 نسخه، 216 صفحه و بهاي 29500 ريال راهي بازار نشر شد.
نظر شما