صادق رشيدي، كارشناس و پژوهشگر حوزه تئاتر، از تدوين كتاب «تعزيه و فرهنگ» خبر داد. وي معتقد است، تعزيه محصول آميختگي تعاملات بين فرهنگي است.\
وي ادامه داد: اساس اين كتاب را از زماني كه واقعه كربلا به وقوع پيوست و تعزيه آغاز شد، گذاشتهام.
رشيدي با بيان اينكه تعزيه محصول آميختگي تعاملات بين فرهنگي است، افزود: متن تعزيه به لحاظ نشانهشناختي و مطالعات بين فرهنگ محصول آميختگي فرهنگهاي مختلف است. در خود تعزيه هم اين مطالعات فرهنگي مشاهده ميشود.
وي توضيح داد: با نگاهي كلي به آثار پژوهشي كه با محوريت تعزيه به چاپ رسيده، متوجه خواهيم شد پژوهشهاي انجام شده در اين زمينه فاقد رويكرد است و تعزيه هميشه به لحاظ تاريخي بررسي شده است.
رشيدي گفت: تاكنون تحقيقات انجام شده در اين زمينه در سطح در زماني بوده در حالي كه در اين كتاب تعزيه در سطح همزماني مورد تحقيق قرار گرفته است.
وي با بيان اينكه در كتاب «فرهنگ و تعزيه» به نقش، كاركرد و ويژگي فرهنگي تعزيه پرداختهام، اضافهكرد: اساسا بهترين رويكردي كه به اين پديده فرهنگي كمك ميكند خود مطالعات فرهنگي است.
رشيدي توضيح داد: افرادي معتقدند تعزيه نمايش سنتي ايراني است كه اين نگاه حاكي از نگاه تك بعدي به فرهنگ است. به اعتقاد من واژه سنت، نمايش و ايراني هر كدام گفتمان مجزایی دارند كه بحث برانگيز است.
وي گفت: در اين كتاب بحثي را پيش كشيدهام كه تعزيه داراي تقابلها و تضادهاي بسياري است حتي در رنگها و شخصيتها. در اين راستا دو تقابل در تعزيه پيدا كردهام تحت عنوان «فرهنگ» و «طبيعت» و به اين نتيجه رسيدهام كه اساس تعزيه هم فرهنگ است و هم طبيعت.
رشيدي افزود: ساختار تقابلي بين اين دو وجود ندارد. اين دو همديگر را تعريف و بازتعريف ميكنند. به عنوان نمونه وقتي شخصي به عنوان يك عنصر فرهنگي با آب نجوا ميكند اين طبيعت و فرهنگ است كه هر دو وارد تعامل شدهاند. در نتيجه براساس مبناي نظري ساختارگرايي و پساساختارگرايي اين اتفاقات در اجراي تعزيه هم فرهنگ است و هم طبيعت.
وي براي نوشتن كتاب «تعزيه و فرهنگ» يكسال وقت گذاشته و بيشتر كتابهاي فرهنگ و فرهنگشناسي را مطالعه كرده است. اين كتاب از سوي انتشارات افراز منتشر خواهد شد.
نظر شما