حسن‌لی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: بررسی و شناسایی زبان‌ها، گویش‌ها و فرهنگ‌های اقوام گوناگون ایرانی از بایسته‌ترین اقدامات فرهنگی است. به‌ویژه آن‌كه بسیاری از این سرمایه‌های گران‌بها و درخشان در هجوم زبان‌ها و فرهنگ‌های غالب و مسلط، رنگ می‌بازند، كم‌فروغ می‌شوند و از میان می‌روند.
وی در ادامه توضیح داد: در آینه فرهنگ‌ها و زبان‌های حاشیه‌ای و با بررسی چند و چون آن‌ها، می‌توان بسیاری از راز و رمزهای ناشناخته بشری را بازیافت و پرده از روی بسیاری از آن‌ها بازگرفت.
این استاد دانشگاه به گویشی كه مردم ترک‌زبان صفاشهر در استان فارس، امروزه با آن گفتوگو می‌كنند اشاره و تصریح کرد: این گویش از راه درازی باز آمده، از پیچ‌وخم‌های فراوان تاریخی عبور كرده، در گردنه‌ها و گریوه‌های گوناگون سخت‌جانی كرده و فراز و فرودهای بسیاری را آزموده است.
وی افزود: اما در حال حاضر نیز با تمام فشارهایی كه این گویش پذیرفته و تمامی دگردیسی‌هایی كه یافته، هنوز زنده است و نفس می‌كشد.
حسن‌لی با تاکید بر کم‌توجهی و فراموشی گویش منطقه صفاشهر اظهار داشت: از سالیان دور، شاهد كم‌توجهی بسیاری از گویش‌وران ترک‌زبان مردم صفاشهر و شهرستان كنونی خرم‌بید، نسبت به زبان خود و فراموشی آن هستم و آشكارا می‌بینم كه این گویش متاسفانه رو به خاموشی و فراموشی است.
وی توضیح داد: همواره در این اندیشه بوده‌ام كه اگر زبان‌شناسان و پژوهش‌گران آینده بخواهند درباره شیوه سخن گفتن این مردم و سیر تحول و دگرگونی زبان آن‌ها تحقیق كنند، اگر این گویش خاموش شده باشد و گویش‌وری از این زبان باقی نمانده باشد، چه اقدامی در این زمینه می‌توان انجام داد.
این پژوهش‌گر به موضوع و ساختار کتابش در این زمینه اشاره و تصریح کرد: برهمین اساس تصمیم گرفتم كتابی را با موضوع ساختار زبان و شیوه سخن تركی مردم صفاشهر تدوین كنم، تا دست‌کم یک اثر از این گویش در تاریخ به ثبت برسد. البته در تدوین این اثر خسرو رشیدی، از گویش‌وران زبان تركی صفاشهر و مقیم این شهر نیز با من همکاری داشت.
وی گفت: در كتاب «یادهایی رها در باد» لهجه مردم صفاشهر با تركی قشقایی و تركی آذربایجانی را تطبیق داده‌ام و تفاوت‌های آن‌ها مشخص شده است. این كتاب در حقیقت دستور زبان(صرف و نحو) است.
حسن‌لی در تیر گذشته نیز در گفت‌و‌گویی با ایبنا از تدوین و نگارش این اثر خبر داده و گفته بود: در این کتاب از دیدگاه قوم‌شناسی به بررسی ویژگی‌های فرهنگی مردم صفاشهر و تشریح ویژگی‌های شیوه گفتار در آن منطقه پرداخته‌ام. باتوجه به اینکه تاکنون هیچ سند مکتوبی از شیوه گفتار و سخن ترک‌زبانان منطقه صفاشهر در شهرستان خرم‌بید استان فارس تهیه نشده است این احتمال وجود دارد که تا حدود 200 سال دیگر زبان ترکی در این منطقه به دست فراموشی سپرده شود.
وی در ادامه به مقدمه کتاب اشاره کرد و یادآور شد: در مقدمه این کتاب به‌طور مفصل درباره تاریخ ورود ترک‌ها به مناطق مرکزی ایران و استان فارس توضیحاتی ارائه کرده‌ام.
کتاب «یادهایی رها در باد» تالیف كاووس حسن‌لی با همکاری خسرو رشیدی به زودی از سوی انتشارات تخت جمشید و با همراهی انتشارات قشقایی منتشر می‌شود.
یکشنبه ۲۶ دی ۱۳۸۹ - ۱۲:۲۷
نظر شما