وی مقدمات علوم را در زادگاه خود آموخت و سپس برای تکمیل تحصیلات رهسپار قم شد و در آن شهر به تحصیل فقه و اصول و تفسیر و حدیث پرداخت. پس از آن نیز برای کسب فیض از مجالس درس مرحوم شیرازی و حاج میرزا حسین و حاج میرزا خلیل به عتبات عالیات رفت و سه سال نیز در آن حدود به تحصیل و تکمیل علوم فقه و اصول پرداخت.
شمسالعلما مدتی پس از بازگشت به ایران، در سال 1266 ش، به خواهش آقاخان سوم، نواده آقاخان محلاتی، که برای ممارست با معلومات علمی و ادبی ایرانی خواستار اعزام استاد و ادیبی ایرانی شده بود، به هندوستان رفت و به مدت نه سال در آنجا اقامت گزید و سپس، در سال 1275 ش به ایران بازگشت.
ریاست مدرسه علمیه، تدریس در مدرسه علوم سیاسی و دارالفنون، ریاست مدرسه متوسطه پهلوی (قاجاریه سابق)، مستشاری دیوان تمیز، و تاسیس مدرسه نظام از جمله دیگر مناصب و خدماتی است که وی در طول دوره زندگی خود به انجام رسانید. شمسالعلما همچنین سالهای متمادی ممتحن رسمی ادبیت و عربیت در وزارت عدلیه و وزارت معارف بود و چند دوره نیز عضویت شورای عالی وزارت معارف را بر عهده داشت.
وی کتاب «قطوفالربیع فی صنوفالبدیع» را در سال 1327 ق برای مدرسه سیاسی، در علم بدیع تدریس می كرد. به گفته شمسالعلما در پیشمقدمهای که بر قطوف نگاشته، این کتاب موجز و خلاصهای از کتاب مفصل او در علم بدیع، یعنی ابدع البدایع، است.
در کتاب حاضر هشتاد صنعت بدیعی (البته بدیع در معنای عام، چرا که صنایعی که در حوزه بیان نیز مطرح میشوند در این کتاب وارد شدهاست)، همراه با شواهد و امثله فارسی و عربی، به صورت نظم و نثر، شرح داده شده است.
کتاب «قطوفالربیع فی صنوفالبدیع»، نوشته محمدحسین قریب گرکانی (شمسالعلما)، به تصحیح مرتضی قاسمی، پژوهشگر فرهنگستان زبان و ادب فارسی و با مقدمه و یادداشتی از دکتر اصغر دادبه و دکتر بدرالزمان قریب، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی از سوي انتشارات فرهنگستان منتشر شد.
اين كتاب 325 صفحه و به شمارگان 1000 نسخه، به چاپ رسيده و قيمت آن 7000 تومان است.
نظر شما