خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) ـ به گزارش ستاد خبري سراهاي اهل قلم نمايشگاه كتاب تهران، اين نشست عصر امروز (17 ارديبهشت) در سراي اهل قلم نمايشگاه كتاب تهران برگزار شد. در اين نشست، حسن طارمي، حسين واثقي و عبدالحسين طالعي از پژوهشگران موسسه كتابشناسي شيعه و همچنين رضا مختاري، رييس اين موسسه حضور داشتند.
طارمي در ابتداي جلسه گفت: شايد در ميان مذاهب اسلامي، تنها اصحاب ائمه شيعيان باشند كه به نوشتن كتاب و انتقال دانش آنها به نسل‌هاي بعدي اقدام كرده‌اند. محققان اسلامي در قرن سوم و چهارم به تبع روش نقل حديث، مولف آثار مورد استفاده را در كتاب‌هايشان ذكر كردند. در واقع سند هر حديث، اسم كتاب ناقل آن يا نام نويسندگان اين كتاب‌هاست.
وي با بيان اين كه «در ساير مذاهب اسلامي چنين اهتمامي براي نقل احايث وجود نداشت» اظهار كرد: اسناد اين تحقيقات مكتوب شده‌اند كه بخشي از آنها توسط شيخ آقابزرگ تهراني نسخه‌شناسي و معرفي شدند.
سپس طالعي به تلاش‌هاي واثقي براي تداوم تحقيقات كتابشناسي و رجال‌شناسي در حوزه جغرافيايي مكه و مدينه اشاره كرد و از او خواست توضيحاتي در اين باره ارايه كند.
واثقي گفت: من به آثار و تاريخ علماي شيعه در مكه و مدينه پرداختم و در خلال آن خدمات اهل سنت و شيعيان ايران و همچنين ايران قبل از اسلام را نيز ذكر كردم. در اين پژوهش به موضوعاتي نظير تاريخ شيعه در حرمين شريفين، خدمات ايرانيان و شيعيان به اين دو شهر و همچنين ذخاير فرهنگي مكه و مدينه پرداخته‌ام.
وي موضوع اين پژوهش را بكر خواند و گفت: كتاب چاپي در اين باره وجود ندارد كه بتوان از آن به عنوان منبع استفاده كرد، به همين دليل منابع اين تحقيق به نسخه‌هاي خطي و فهرست آنها منحصر شده‌اند.
اين نويسنده افزود: در اين كتاب هفتاد و سه شرح حال از برخي منبريان شيعه در مدينه تبيين شده است. كتاب دوم از اين مجموعه، قضات شيعه در مدينه در قرون 6 و 7 و 8 هجري را معرفي مي‌كند. جلد سوم نيز شرح ستم‌هايي است كه در طول تاريخ بر شيعيان مدينه رفته است.
واثقي ادامه داد: «التراث المكي» يكي ديگر از كتاب‌هايي است كه در آن صد اجازه علماي شيعه كه در مكه صادر شده‌اند گرد آمده‌اند. متن هر يك از اين اجازه‌ها كه موجود بود نيز به كتاب افزوده شدند. اين علما، سه‌هزار نسخه كتابت و نسخه‌برداري و صد و بيست عنوان كتاب تاليف كردند.
سپس مختاري، رييس موسسه كتابشناسي شيعه درباره كتاب «ستيغ پژوهش» گفت: در اين اثر علاوه بر كتابشناسي شيخ آقابزرگ تهراني، آثار پراكنده او در نشريات مختلف و كتاب‌ها را نيز گرد آورده‌ايم. او عالمي جامع بود و با وجود تمركز بر آثار شيعي، نسبت به تفرقه‌افكني ميان شيعيان و سنيان تيزبيني داشت.
سپس طالعي گفت: در كتاب «ستيغ پژوهش» از حدود چهل پژوهشگر مطلبي درباره شيخ آقابزرگ تهراني چاپ شده است. اين كتاب همچنين مكاتبات، تعريض و اجازه هاي وي را نيز شامل مي‌شود. اين اثر آماده انتشار است و مراحل آماده‌سازي را طي مي‌كند.
وي با اشاره به تعريض‌هاي شيخ آقابزرگ تهراني در دوران حياتش عاملي موثر در شناخته شدن كتاب‌ها بود.
طالعي پرسشي از حضار نشست مطرح كرد مبني بر اين كه براي نگارش زندگي‌نامه تحليلي شيخ آقابزرگ تهراني چه ملزوماتي بايد داشت.
طارمي گفت: شيعيان به همان نسبت كه در كتابت پيشگام بودند، در معرفي خدمات‌شان متاخرند. همچنين علماي ما در نگارش كتاب‌هاي فهرست كم‌كار بودند. متاسفانه فهرست‌نويسي در اذهان عمومي از ارزش تحليلي برخوردار نيست. ما بايد به طور جدي مساله تاخير در معرفي خودمان را حل كنيم.
وي افزود: همچنين آگاهي محققان غربي از منابع شيعه هنوز كافي نيست، بنابراين ترجمه انگليسي كتاب «ستيغ پژوهش» نيز بايد در دستور كار موسسه كتابشناسي شيعه قرار گيرد.
واثقي در ادامه به دو موسوعه سترگ و مهم از شيخ آقابزرگ تهراني اشاره كرد كه الهام‌بخش بسياري از تاليفات و پژوهش‌ها بوده و خواهند بود. وي اظهار داشت: سه جلد از كتاب‌هاي من به شرح خدمات شيعيان اختصاص و دو جلد از آنها «المدنيات» نام دارند. بخشي از اين دو مجلد رسالات علماي شيعه را در مدينه معرفي مي‌كنند.
سپس طالعي به عنوان حسن ختام برنامه گفت: سايت www.aghabozorg.ir
كه توسط آقاي گلباز راه‌اندازي شد و به معرفي نسخ خطي اختصاص دارد نيز نقش مهمي در معرفي شيخ آقابزرگ تهراني ايفا كرده است.
بيست و چهارمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران تا 24 ارديبهشت در مصلاي امام خميني(ره) برپاست.
شنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۰ - ۲۰:۲۰
نظر شما