فريبا فرزام، عضو حقيقي كميته ملي حافظه جهاني، در گفتگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) گفت: برنامه «ميراث مستند» يونسكو، شامل منابعي ميشود كه به شكل مكتوب يا غير مكتوب، مانند ديداري-شنيداري يا ديجيتال باشد. اين منابع حاصل فكر و تمدن بشرياند و در سطح جهان هر يك از اقوام و ملل در تاريخ خودشان از اين گونه منابع آفريدهاند كه با ابتكار يونسكو ميتوانند تحت عنوان حافظه جهاني ثبت شوند.
وي با بيان اين كه چنين آثاري معمولا در كتابخانهها، آرشيوها و موزهها نگهداري ميشوند افزود: اين آثار براي شركت در اين برنامه بايد بتوانند فرم سوالاتي را كه يونسكو در نظر گرفته پاسخگو باشند.
فرزام ادامه داد: هدف از فرم هم اين است كه اثبات شود اثري كه معرفي ميشود اصيل و معتبر و داراي ارزشهاي جهاني و حاصل فكر و انديشه بشر است و در تمدن بشري تاثير بسزايي دارد و اگر ما آن اثر را از دست بدهيم دچار فقر ميراث بشري ميشويم.
فرزام تصريح كرد: خوشبختانه ايران از اسفندماه سال84 كه اولين آثار را براي ثبت در فهرست حافظه جهاني معرفي كرد به شكل مرتب در دورههايي كه هر دوسال يك بار برگزار ميشود شركت و هر بار دو اثر را به اين برنامه معرفي كرده است. در آخرين دوره يعني سال 2011 نيز ايران دو اثر ديگر را توانست به ثبت برساند و آثار به ثبت رسيدهاش را به شش اثر افزايش دهد.
وي افزود: سال 2007 نخستين دورهاي بود كه ايران در اين برنامه شركت كرد و در واقع دوره ششم حافظه جهاني محسوب ميشد. در نخستين دوره شركت ايران، دو اثر «شاهنامه بايسونقوري» كه نفيس و با ارزش است و در كاخ گلستان نگهداري ميشود و «وقفنامه ربع رشيدي» كه حاكي از پايه گذاري يك شهرك دانشگاهي در زمان خواجه رشيدالدين فضلالله است به ثبت رسيدند.
وي افزود: دومين دورهاي كه ايران در حافظه جهاني شركت كرد، سال 2009 با «مجموعه اسناد دوره صفويه آستان قدس رضوي» و «المسالك و الممالك»بود كه به ثبت رسيدند.
به گفته وي در سومين دوره هم كه سال 2011 برگزار شد دو اثر ديگر ايران به ثبت رسيد؛ «التفهيم» ابوريحان بيروني كه شامل علوم رياضي و نجوم است و ابوريحان اين كتاب را به زبان فارسي تنظيم كرده است. نسخه معرفي شده ما به يونسكو هم به زبان فارسي است كه قديميترين نسخه به زبان و خط فارسي در علم رياضي و نجوم محسوب ميشود. اين اثر مجموعه اي از 530 پرسش و پاسخ است كه يك دانشآموز فرضي از ابوريحان پرسيده و ابوريحان سوال او را پاسخ داده است. اين اثر يك خودآموز رياضي و نجوم محسوب ميشود كه طبق مقدمه نوشته شده توسط ابوريحان، او اين كتاب را به درخواست يك دختر ايراني؛ «ريحانه بنت حسين خوارزمي» مينويسد. اثر دومي كه از ايران در اين دوره معرفي و مقبول واقع شد «پنج گنج» يا «خمسه» نظامي شامل پنج مثنوی؛ "مخزن الاسرار"، "خسرو و شیرین"، "لیلی و مجنون"، "هفت پیکر"و "اسکندر نامه" است.
هدف كلي حافظه جهاني، بهبود شرايط دسترسي و شرايط حفظ و نگهداري آثار از طريق افزايش دانش عموم نسبت به آثار است.
شنبه ۷ خرداد ۱۳۹۰ - ۱۷:۴۷
نظر شما