کتاب «افسانهي درخت خرما و بزی» نوشته محمدهادی محمدی به زبان ترکی استانبولی در ترکیه منتشر شد. اين كتاب، بازآفرینی يكي از افسانههاي کهن ايراني به نام «درخت آسوریگ» است.
اين افسانه دربارهي گفتوگوي درخت خرما يا «آسوريگ» با يك بز است كه در نهايت با پيروزي بز تمام ميشود.
«محمدي» در ابتداي اين كتاب گفته است: «درخت خرما و بزي طرح جديدي است از افسانهي كهن درخت آسوريگ. اصل اين افسانه به زبان پهلوي، يكي از زبانهاي كهن ايراني است. درخت آسوريگ افسانهاي منظوم است كه بيانگر انديشه و باور ايرانيان و همسايگانشان در روزگاران دور است. همچنين اين افسانهي شيرين به ما يادآوري ميكند كه ادبيات كودكان مكتوب چه ريشهي كهني در اين مرز و بوم دارد.»
«افسانهي درخت خرما و بزي» نخستين بار در سال 1373 و با تصويرگري سارا ايرواني منتشر شده و اكنون شركت انتشاراتي «جان» در تركيه، اين كتاب را با ترجمهي «هاشم خسروشاهي» منتشر كرده است.
در بخشي از اين كتاب، خرما براي اينكه ويژگيهايش را برتر از بز ميداند به او ميگويد:
از تن من چوب تراشند
چوب كتك
براي مثل تو بزك
چوب كتك كه پشت و پيشت بزنند
به دم و ريشت بزنند!
بزبزي جان
آوازه خوان
آدم گاهي چوب مرا تيز ميكند
سيخ ميكند
سيخ مرا دار ميكند
دارِ پاي بار ميكند
بارِ آتش
آتش و دود
سرخ و كبود
گوشتت را رشته ميكنند
سرخ و برشته ميكنند
و بز هم براي نشان دادن برتري خود نسبت به درخت خرما ميگويد:
بازرگانها شهر به شهر
كوه به كوه
گروه گروه
از كشور ايرانزمين
كه هر جايش باشد نگين
تا هند و چين
با من روند
با كيسهها از پوست من
با كيسهها از موي تن
موي سفيدم نرم نرم
پيراهنهاي گرم گرم
پيراهن كوچك، بزرگ
گاهي به رنگ پوست گرگ
دامنهاي يك چين دو چين
تا بازارهاي هند و چين
افسانهي درخت آسوريگ كهنترين متن ادبي كودكان ايران، يكي از متوني است كه غيرمستقيم مطالبي را به مخاطب آموزش ميدهد.
قدمت اين افسانه به 2500 سال ميرسد.
نظر شما