به گزارش خبرگزاري کتاب ايران(ايبنا)، دكتر سيديحيي يثربي، استاد و پژوهشگري كه هميشه مي‌كوشد تا به نكته‌اي نو در فلسفه، عرفان، سياست و مسايل اجتماعي دست يابد، در اين اثر نيز كوشيده است تا در زمينه تفسير قرآن كريم، راه جديدي در پيش گيرد.

يثربي مي‌كوشد تا برتري‌هاي تعاليم قرآن را با توجه به مسايل و مشكلات امروز بشر نشان دهد. اسلام دين همه انسان‌ها در همه دوره‌‌هاست. به همين دليل بايد معجزه‌هاي روشن خود را براي همه انسان‌ها و همه دوران داشته باشد. از اين جاست كه اين تفسير براساس مساله‌ها و نيازهاي امروز انسان بنا شده است. از نظر اين مفسر، قرآن نيز همانند طبيعت است كه هرچه آگاهانه‌تر و با راه و روش درست‌تر پژوهش شود، نتيجه‌هاي بزرگتر مي‌دهد. در اين تفسير با راه و روش جديد، مسايل امروز بشر به قرآن عرضه شده است، مسايل بزرگي مانند؛ اعتبار انسان، حقوق اساسي فردي و اجتماعي او، اصالت و اعتبار عقل و انديشه انسان، روش درست‌انديشي، دين درست، اديان و مذاهب باطل و خرافي، خداشناسي، پيامبرشناسي، رابطه انسان و خدا، سياست اسلامي، مشكلات علما و مديران جامعه، مشكلات جهان و جهان اسلام و صدها مساله مهم ديگر.

بي‌ترديد، پاسخ‌ها و راه حل‌هاي قرآن را در برابر اين مشكلات و مسائل، چنان برتر و كارآمدتر خواهيم يافت كه هيچ مكتب و ديني، حريف آن معجزه‌ها نباشد. در اين تفسير براي مديريت جامعه اسلامي خودمان نيز هشدارها و آموزه‌هاي بنيادين و كارساز خواهيم يافت. 

در اين كتاب چند سوره از قرآن كريم تفسير شده‌اندن كه خلاصه آنها را با هم مي‌خوانيم.

سوره انعام
سوره انعام در مكه نازل شده است، جز شش آيه از اين سوره كه بنا به روايتي اين شش آيه در مدينه نازل شده‌اند. اين شش آيه عبارتند از: سه آيه از «و ما قدرالله حق قدره» تا پايان آيه سوم (آيه 91 تا 93) و آيه «قل تعالو اتل» تا پايان آيه سوم (آيه 151 تا 153). اين سوره از نظر كوفيان 165 و از نظر بصريان 166 آيه دارد. هدف اصلي سوره، هدايت انسان به طرف درست انديشي است و چون بهترين روش درست‌انديشي رويكرد او به مشاهده و تجربه موجودات جهان است، در اين سوره انسان را به مشاهده آيات خدا و تجربه انسان‌ها در زمان حال و تجربه گذشته دعوت مي‌كند.

سوره اعراف
سوره اعراف هم از سوره‌هاي مكي قرآن است. اين سوره نيز با حروف مقطع آغاز مي‌شود مانند 28 سوره ديگر كه با حروف مقطع آغاز مي‌شوند. از اين 29 سوره، دو سوره يعني بقره و آل‌عمران، در مدينه نازل شده‌اند و بقيه در مكه.

اعراف 206 آيه دارد. در اين سوره نيز مانند سوره‌هاي ديگري كه در مكه نازل شده‌اند، بيشتر به رد و ابطال آيين شرك تاكيد مي‌‌شود و نيز به هشدار مردم، نسبت به آثار زيانبار شرك و بت‌پرستي در دنيا و آخرت. در اين سوره تجربه تاريخي انسان‌ها مطرح شده و در بيش از نصف سوره، سرنوشت نسل‌هاي گذشته براي عبرت گرفتن مردم آمده است. خداوند با اين هشدارها و عبرت‌آموزي‌ها و توجه دادن به سرگذشت و سرنوشت نسل‌هاي گذشته، مردم را به توبه و بازگشت از راه خطا فرا خوانده و به انتخاب راه درست تشويق و هدايت مي‌كند و نيز بر ثبات و دوام سنن و قوانين الهي در ارتباط با باور و رفتار انسان‌‌ها و نتايج و آثار اين باورها و رفتارها تاكيد مي‌ورزد.

سوره انفال
اين سوره در مدينه نازل شد و 75 آيه دارد. هدف اصلي اين سوره، بحث درباره نبرد با مشركان است كه اين نبرد حق مسلمانان را به آنان باز مي‌گرداند و به كفر و شرك آسيب مي‌رساند. اين سوره زماني نازل شد كه مسلمانان هنوز درگير مسايل و مشكلات جنگ بدر بودند و در چندين مساله مربوط به اين جنگ با هم اختلاف داشتند؛ همانند حركت از مدينه به سوي بدر، تقسيم غنايم، رفتار با اسيران از نظر كشتن آنان يا خون‌بها گرفتن و آزاد كردنشان و جزئيات ديگر.

اين سوره در چنين شرايطي نازل شد تا به مسلمانان هشدار دهد و راهنمايي‌هاي لازم را در يكايك موارد اختلاف و شك و ترديد ياران رسول خدا(ص) به عمل آورد تا آنان بتوانند وظيفه خود را در جهت پيروزي حق بر باطل به خوبي انجام دهند. از اين‌رو خوانندگان با خواندن اين تفسير، با اين مسائل آشنا خواهند شد.

سوره توبه
سوره توبه، 129 آيه دارد كه همه آنها در مدينه نازل شده‌اند جز دو آيه از آخر سوره كه بنا به نظر عده‌اي از مفسران در سال نهم هجري در مكه نازل شده است. اين سوره نام‌هاي متعدد دارد كه معروف‌ترين آنها «برائت» و «توبه» است.

بايد توجه داشت كه نام سوره‌ها، نام‌هايي از قبل تعيين شده نيستند، بلكه بيشتر آنها براساس بحث‌هاي معروف آن سوره انتخاب شده‌اند. مثلا نام سوره بقره به خاطر آن است كه بحث كشتن گاو در آن سوره آمده است و سوره نسا، يا كهف به همين مناسبت نامگذاري شده‌اند. در دوره‌هاي نخستين نيز مانند امروز نمي‌گفتند سوره بقره يا سوره عنكبوت يا سوره فتح؛ بلكه مي‌گفتند: آن سوره‌اي كه داستان بقره در آن آمده است يا آن سوره‌اي كه جريان كهف يا عنكبوت در آن آمده است. با گذشت زمان، اين جمله‌ها را حذف كرده و تنها به ذكر آن عناوين و نام‌ها اكتفا كرده‌اند و گفتند سوره بقره يا انعام. به هر حال، اين سوره را برائت هم مي‌نامند و توبه نيز مي‌نامند به همان دليل كه در اين سوره هم از توبه بحث شده است و هم از برائت.

و اما چرا اين سوره بر خلاف سوره‌هاي ديگر «بسم‌الله» ندارد؟ شايد به خاطر اين است كه اين سوره در اصل با سوره انفال يكي بوده يا دست كم تعدادي از صحابه و ياران رسول خدا(ص)، اين دو سوره را يكي مي‌دانستند. در نتيجه بي‌آنكه آن دو را يكي كنند، تنها به حذف «بسم‌الله» از سوره دوم قناعت كردند. دليل ديگر كه معروف‌تر است آن است كه «بسم‌الله» شعار امان است، در حالي كه اين سوره فرمان جنگ مي‌دهد و صلح و امان را بر هم مي‌زند.

اين سوره به لغو پيمان مشركان مكه فرمان مي‌دهد و مسلمانان را به مبارزه فرا مي‌خواند و نيز به تجزيه و تحليل روحيه و احساس برخي از مسلمانان مي‌پردازد كه در اقدام به جهاد با روميان گرفتار آن شده بودند و به صورت‌هاي گوناگون نسبت به جهاد و مبارزه كوتاهي نشان مي‌دادند و در نهايت، از برخي توطئه‌ها و كينه‌هاي منافقان پرده برمي‌دارد. البته بيش از نصف سوره، مربوط به برائت از مشركان است.

سوره يونس
اين سوره بعد از سوره «اسراء» نازل شده است و سوره اسراء يك سال پيش از هجرت نازل شده بود. بنابراين، اين سوره از آخرين سوره‌هاي نازل شده در مكه است و چنان‌كه گفتيم، اين سوره به خاطر بحث از يونس(ع) به اين نام ناميده شده است و 109 آيه هم دارد.

اين سوره نيز مانند سوره‌هاي مكي ديگر، بيشتر بر مسايل اعتقادي توجه دارد و انسان‌ها را به آيات خدا و سنت‌هاي الهي و تجربه‌اندوزي از پيشينيان فرا مي‌خواند. در اين سوره به اثبات وحي بودن قرآن تاكيد شده و شبهه‌ها مطرح و دفع مي‌شوند و نيز مردم را به قبول وحي بودن قرآن تشويق مي‌كند.

چاپ نخست کتاب «تفسير روز (تفسير عقلي ـ كاربردي قرآن كريم با توجه به مسائل روز)» (جلد سوم) با شمارگان 1500 نسخه، 469 صفحه و به بهاي 98000 ريال راهي بازار نشر شد.