به گزارش خبرگزاری كتاب ایران (ایبنا)، شخصیت اول این داستان، زنی با شخصیتی شكننده است، از خانوادهای اهل آلمان شرقی، كه مجبور شده به آلمان غربی مهاجرت كند و بخشی از زندگی خود را در تبعيد بگذراند. نویسنده در این اثر، به موضوعاتی چون تبعید، سرزمین مادری، هویت و روابط این زن با اطرافیانش میپردازد.
در بخشی از این كتاب آمده: «ایرنه زنی میان سال، اهل آلمان شرقی و دلتنگ از نظام سوسیالیستی، به آلمان غربی مهاجرت میكند. هنوز از گرد راه نرسیده كه بهشت موعود را چیزی جز سرزمین سرد و دلهای سرد نمیبیند. در كنار ایرنه، ایرنهای دیگر به وجود میآید كه چندان شباهتی به ایرنه اول ندارد. مردم بهشت موعود، مسافرانی یك لنگه پا از آب در میآیند.»
هرتا مولر، برنده جایزه نوبل سال 2010 در این كتاب نیز زبانی مهآلود و شعرمانند و دشوار دارد. واقعیت رمزآمیز به گونهای با پندارهایی خوابمانند آمیخته میشوند تا «مسافر یك لنگه» پا همچنان سرگردان بماند.
برای برخی انسانها، سخن گفتن و شنیدن از تبعید و دوری از وطن هم میتواند آزاردهنده باشد و ایرنه، یكی از همین افراد است كه مولر، شخصیت حساس او را، در این رمان، به خوبی به تصویر كشیده است؛ زنی 35 ساله، كه برای فرار از شرایط سخت زادگاهش، به كشوری غریب گریخته است.
مولر در این رمان، شرایط در همريخته سیاسی و اجتماعی كشورش را به تصویر میكشد و به دلیل نشان دادن واقعیتهای تلخ آن دوره، سیاستمداران، دلِ خوشی از رمانش ندارند. با این حال، تمركز اصلی در این رمان، بر دغدغهها و درگیریهای درونی شخصیت احساساتی داستان است كه در آرزوی رسیدن به آرامشی در سرزمین اجدادی، خود است.
ایرنه در این داستان، با چمدانی در دست، سرزمینش را ترک میكند، اما او از نظر عاطفی و احساسی، باری بسیار سنگین را بر دوش دارد كه به نظر میرسد تحملش از عهده او خارج است.
در كتاب «مسافر يك لنگه پا» مخاطب با برخی ضعفها و مشكلات ایرنه، در زندگی روبهرو میشود و این سوال در ذهنش نقش میبندد كه آیا اینها، در نتیجه عدمكارایی جامعه است؟ آيا شخصیت شكننده و بیثبات ايرنه، حاصل حكومت رژیمی است كه وحشیانهترین سركوبها را عليه جامعه انجام داده است؟ جامعهای كه در پی مشكلات و حكومت كردن رژیمهايی فاسد، انسجام و آرامشی برایش باقی نمانده است و اين امر، در شخصيت ايرنه هم، متبلور شده است.
نگارش این رمان، در سال 1987، یعنی در دوران پیش از فروپاشی دیوار برلین، به پایان رسید و دو سال بعد منتشر شد. بدون شک، بسیاری از رمانهای مولر، با تاثیرپذیری مستقیم از شرایط زندگی وی نوشته شده و حتی جزییات زندگی وی را نیز میتوان در لابهلای صفحات كتابهایش دید. با این حال، این تصور كه تمامی شخصیتهای زن كتابهای مولر، مستقیما برگرفته از زندگی شخصی او هستند، چندان صحیح نیست، اما این تنوع در شخصیتپردازی، نشان میدهد مولر به خوبی به دنیای اطرافش نگریسته و از اطرافیانش، بسیار الهام گرفته است.
راوی «مسافر یك لنگه پا» حوادث داستان را سلسلهوار و به ترتیب وقايع تاریخی، بیان میكند، اما در واقع، هیچ داستان خاصی در این میان وجود ندارد. هرچند نتیجه كار در این رمان، بسیار جذاب از كار درآمده، اما نثر نویسنده، گاهی به سمت و سوی اشعار شاعرانی چون سیلویا پلات میرود و پیش رفتن مخاطب را با راوی، با چالش روبهرو میكند.
هرتا مولر، در آگوست سال 1953 میلادی، از یک خانواده رومانیایی در آلمان به دنیا آمد. او رماننویس، شاعر و منتقد برجستهای است كه در بیشتر آثارش، اثرات خشونت، ظلم و ترس را، به خصوص در كشور رومانی، با حاكمیت كمونیستها، نشان میدهد.
بسیاری از آثار مولر، از دیدگاه اقلیتهای آلمانی ساكن رومانی روایت میشود و همچنين تاریخچه جدیدی از كشور آلمان را به تصویر میكشد. از این برنده جایزه ادبی نوبل اكنون آثاری چون «سرزمین گوجههای سبز»، با ترجمه غلام حسین میرزا صالح و «نفس بریده»، با ترجمه لیلا یادگار و مهوش خرمیپور در ایران منتشر شده است.
اكبری شالچی، مترجم اين كتاب، تاكنون آثاری چون «گریز با چادر»، اثر كریستین بك، «افسانههای ایرانیان»، نوشته آرتور كریستنسن، «سمیرا و سمیر» اثر زیبا شكیب و «به دنبال مادر» از دیورا الیس را به فارسی ترجمه و روانه بازار كتاب كرده است.
رمان «مسافر یك لنگهپا»، نوشته هرتا مولر، با ترجمه امیرحسین اكبری شالچی، در 176 صفحه، با شمارگان دو هزار نسخه، و به بهای چهار هزار و هشتصد تومان، از سوی نشر «روزگار» روانه بازار كتاب ایران شده است.
شنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۰ - ۱۲:۴۳
نظر شما