جمعه ۲۳ دی ۱۳۹۰ - ۱۲:۰۰
مقتل‌نويسي معاصر، احساسي‌نويسي است

نويسنده كتاب «شاهنامه كربلا» درباره مقتل‌نويسي در دوران معاصر گفت: مقاتلي كه در دوران معاصر نوشته شده‌اند، بيشتر از آن كه تاريخي باشند احساسي بوده‌اند.-

علي جعفري در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران‌(ايبنا)، اظهار كرد: هر كتابي را كه درباره واقعه عاشورا نوشته شده و به‌ويژه مظلوميت امام حسين(ع) در كربلا و نحوه وقوع حوادث روز عاشورا محور اصلي آن باشد، ‌مي‌توان مقتل ناميد.

وي افزود: در نگارش «شاهنامه كربلا» نيز چنين نگاهي به كتاب داشته‌ام و همچنين از آنجايي كه معمولا از اين گونه كتاب‌ها در مرثيه و نوحه‌خواني استفاده مي‌شوند، تلاش كرده‌ام كتابي مناسب براي مداحان اهل بيت(ع) بنويسم.

جعفري بزرگترين ضعف مقتل‌نويسي در دوران معاصر را «احساسي‌نويسي» بيان كرد و گفت: مقاتلي كه در دوران معاصر نوشته شده‌اند، بيشتر از آن كه تاريخي باشند، احساسي بوده‌اند. برخي از آن‌ها مانند «نفس‌المهموم» شيخ عباس قمي اگرچه از مقاتل معتبرند اما اگر در آن‌ها دقيق شويم، شايد بسياري از وقايع بيان شده در آن‌ها مستند نباشد.

استاد حوزه و دانشگاه درباره مقاتل نوشته شده در 50 سال اخير اظهار كرد: اين مقاتل بيشتر جنبه ذوقي داشته‌اند و اگرچه آثار بسيار زيبا و گويايي در اين حوزه نوشته شده‌اند اما در بيان مختصر و بدون حواشي سير وقايع توفيق چنداني نداشته‌اند.

وي در ادامه با بيان اين كه «گاهي اين آثار مشغول بيان جزيياتي شده‌اند كه از حوصله خواننده خارج است» ادامه داد: در مقتل‌نويسي شايد اگر زياد به مسايل ذوقي بپردازيم، به مستند بودن واقعه ضربه وارد شود.

جعفري گفت: برخي نويسندگان معاصر كتاب‌هايي در اين موضوع نوشته‌اند كه اگرچه بيان جالب و نگاه زيبايي به واقعه دارند اما به استنادات تاريخي پاي‌بند نبوده‌اند، در حالي كه ما بايد همه تلاشمان را بكنيم تا انتقال واقعه عاشورا به نسل‌هاي بعدي به دور از تحريفات باشد يعني عاشورا را به صورتي كه بوده بيان كنيم، نه اين‌كه بخواهيم با استفاده از ذوق و احساس خود و به هر نحوي كه شده احساسات مخاطب را جريحه‌دار كنيم.

اين نويسنده با بيان اين كه «اين سخنان به معناي مخالفت با پيوند دادن تاريخ اسلام با ادبيات نيست» اظهار كرد: كساني بايد در عرصه مقتل‌نويسي يا روايت عاشورا دست به قلم ببرند كه در بحث تاريخ تبحّر داشته و تنها نگاه ادبي به اين ماجرا نداشته باشند.

وي در ادامه درباره «شاهنامه كربلا» گفت: اين اثر يك كتاب تاريخي درباره كربلاست كه هم حالت داستاني دارد و هم بيانگر وقايع تاريخي مربوط به عاشوراست كه نگارش آن بر مبناي مستندات اوليه و بر مبناي كتاب‌هاي دست اول تاريخي نوشته شده و در نگارش آن، بيش از هر چيز از مقاتل استفاده شده است.

نويسنده «شاهنامه كربلا» با اشاره به دست اول نبودن مطالب بيان شده در برخی مقاتل به عنوان يكي از مهم‌ترين مشكلات آن‌ها اظهار كرد: به جز مقاتل «ابومخنف»، «خوارزمي» و چند مقتل ديگر كه از معروف‌ترين و مستندترين مقتل‌هایند، ساير مقاتل را بايد جزو منابع ثانويه به شمار آورد و در نگارش كتاب خود نيز تلاش كرده‌ام تا حد امكان مقيد به استفاده از منابع دست اول (منابع اوليه) باشم.

جعفری ادامه داد: به عنوان مثال، اگرچه «لهوف» را معتبر دانسته‌اند و زياد هم به آن استناد مي‌كنند اما در نگارش «شاهنامه كربلا» كمتر از آن استفاده كرده‌ام و جز در مواردي كه در منابع دست اول يافت نمي‌شدند، به آن رجوع نكرده‌ام. در نگارش اين اثر تا حد امكان تلاش كرده‌ام اصل نسخه‌هاي منابع را بيابم و عبارت‌هاي عربي را مشاهده كنم و از نسخه‌هاي دست اولي استفاده كنم كه توسط بزرگان تاييد شده و كمتر دستخوش تغييرات بوده‌اند.

اين نويسنده جامعيت و همچنين عاري بودن «شاهنامه كربلا» از تحريفات را از مهم‌ترين ويژگي‌هاي اين كتاب عنوان كرد و افزود: از آنجايي كه كتاب‌هاي تاريخي معمولا براي عموم قابل استفاده نيستند و در حوصله آنان نمي‌گنجد، اين كتاب به قلم ساده‌تري نوشته شده است تا مخاطب عام نيز بتواند از آن استفاده كند.

چاپ نخست كتاب «شاهنامه كربلا» با شمارگان 3000 نسخه و به بهاي 30000 ريال توسط انتشارات عصر رهايي منتشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها