زندگي «محمد زهري» شاعر معاصر، دستمايهي نگارش چهل و هشتمين عنوان از مجموعهي «مشاهير ايراني» شده است. «سمائه دليري» در اين كتاب به زندگي شخصي و اجتماعي اين شاعر پرداخته است.
در اين مجموعه تا كنون به شخصيتهايي همچون «جلال آلاحمد»، «ابوريحان بيروني»، «خواجه نصيرالدين طوسي»، «زكرياي رازي» و «سلمان فارسي» پرداخته شده است.
در چهلوهشتمين عنوان از اين مجموعه هم مخاطبان با «محمد زُهَري»، شاعر و پژوهشگر معاصر آشنا ميشوند.
«سمائه دليري» در چهار فصل اين كتاب به «زندگي شاعر»، «بررسي انديشهها و محتواي شعر»، «محمد زهري از نگاه ديگران» و «گزيدهي اشعار» او پرداخته است.
فصل نخست كتاب يعني «زندگي شاعر» به زندگي شخصي زُهَري اختصاص دارد: «محمد زهري شاعر، پژوهشگر، كتابدار و استاد دانشگاه در مرداد ماه 1305 هجري شمسي در شهر عباسآباد كه در گذشته يكي از بخشهاي زيباي شهرستان تنكابن بود، چشم به جهان گشود.... هنوز چهار بهار از عمرش نگذشته بود كه زادگاهش منطقهي عباسآباد را ترك كرد و همراه خانوادهاش به تهران و پس از آن به ملاير و شيراز رفت. تحصيلات مقدماتي و متوسطه را در شهرهاي ملاير و شيراز به پايان رساند و در شهريور سال 1320 به تهران بازگشت.»
زهري در سال 1329 به دانشكدهي ادبيات دانشگاه تهران راه يافت و در سال 1344 در رشتهي زبان و ادبيات فارسي به كسب درجهي دكتري در همان دانشگاه نائل شد.
اين شاعر، فعاليتهاي علمي خود را از سال 1335 به عنوان مدرس ادبيات فارسي آغاز كرد و همزمان در مدرسهي عالي ايرانزمين، دانشكدهي دماوند و موسسهي علوم اجتماعي در رشتههاي كارشناسي و كارشناسي ارشد به تدريس مشغول بود.
البته فعاليتهاي هنري و نوشتاري اين هنرمند به دوران نوجوانياش برميگردد: «محمد زهري، فعاليتهاي هنري و نوشتاري خود را از پانزده سالگي با چاپ مقاله و مطالب طنزآميز در نشريهي توفيق و همچنين داستانهاي كوتاه در ديگر روزنامههاي مشهور آن روزگار آغاز كرد. نخستين شعري كه سرود، انشايي بود كه شادروان «دكتر محمد معين» تحت عنوان «فرصت» داده بود. دكتر معين شعر را شنيد و زهري را تشويق كرد. بعدها زهري كار سرودن شعر را جديتر دنبال كرد.»
«جزيره» و «گلايه» نخستين مجموعه شعرهاي زهري بودهاند كه در سالهاي 1334 و 1345 منتشر شدهاند.
«شبنامه»، «و تتمّه»، «مشت در جيب» و «پير ما گفت» ديگر مجموعه شعرهاي اين شاعرند كه در زمان حياتش منتشر شدهاند.
«سمائه دليري» در اين كتاب پس از بررسي انديشهها و محتواي شعر زهري، در بخشي به نام «محمد زهري از نگاه ديگران» به نظرات شاعران ديگري مانند اخوان ثالث، منوچهر آتشي، فريدون مشيري، محمود كيانوش و موسوي گرمارودي دربارهي زهري پرداخته است.
آخرين صفحات كتاب هم به چند شعر از اين شاعر معاصر اختصاص دارد:
انديشهي پرواز را
حتي
پر نيست
بيرون شدن را زين قفس
در نيست
آيا رهي ديگر به غير بردباري هست؟
مرغ از قفس ميگويد:
«آري هست!»
«محمد زهري» در آخرين روزهاي اسفند 1373 در تهران درگذشت.
اگر شما هم ميخواهيد با انديشههاي اين شاعر كه در شعرهايش تجلي يافته آشنا شويد، ميتوانيد چهل و هشتيمن عنوان از مجموعهي «مشاهير ايراني» با نام «محمد زُهَري» را بخوانيد.
اين كتاب را «سمائه دليري» نوشته و «انتشارات تيرگان» با قيمت 2600 تومان منتشر كرده است.
نظر شما