به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، هشام مطر در رمان «در کشور مردان» فضای خفقانآوری را به مخاطب خود نشان میدهد که معمر قذافی، رهبر سابق کشور لیبی، مسبب آن بود. راوی داستان جوانی است به نام سلیمان که داستان را با مرور خاطراتش به پیش میبرد و از غربت مینویسد.
سلیمان به دور از پدر خود زندگی میکند زیرا پدر برای تجارت به سرزمینی دیگر مهاجرت کرده و مسوولیت خانه را بر دوش پسر 9 سالهاش گذاشته. راوی کوچک داستان که مسوولیتی سنگین را در غیاب پدر بر دوش خود احساس میکند روزی پدرش را در میدان بازار میبیند و پدر به او بیاعتنایی میکند و حضور او را نادیده میگیرد. اینگونه است که تصورات ذهنی سلیمان در هم میشکند و دنیای پیش رویش به جهانی تبدیل میشود که حتی پدر و مادرش هم در آن دروغ میگویند.
دوری از پدر سبب میشود سلیمان با مادرش رابطه صمیمیتری برقرار کند. آنها در سیاهی شب با هم به گفتوگو مینشینند و مادر از خاطرات جوانیاش میگوید و سعی میکند تجربیات گذشتهاش را به پسرش منتقل کند؛ تجربیاتی که با نویسنده روایت آنها مخاطب را با شرایط خانوادگی و فضایی که داستان در آن روی داده بیشتر آشنا میکند.
علیرغم موضوع محوری داستان میتوان گفت «در کشور مردان» رمانی سیاسی درباره نبردی خونین با یک دیکتاتور و یا تاریخچه فرقههای مختلف در زمان و مکانی خاص نیست زیرا نویسنده هیجگاه به طور مستقیم درگیر مسایل سیاسی نمیشود. مطر در این اثر خاطرات 6 ماهه پسربچهای را روایت میکند که در سواحل مدیترانه زندگی میکند، دوستانی صمیمی دارد، مادرش عمیقا به او عشق میورزد و از طرفی سلیمان در سراسر رمان بیاندازه در جستوجوی کشف دنیای بزرگترهاست.
در همین راستا و در بخشی از توضیح این کتاب آمده: «در كشور مردان» به ما میفهماند كه عشق به رغم خيانت، اندوه، بیاعتمادی، خشم و ترور سياسی، همچنان عشق میماند. در حقيقت اين عشق بين والدين و فرزند، بين تبعيدی و وطن به مرور زمان بیامان و مبتكرانه رشتههای گسسته را پيوند میزند.
دنیایی که مطر آن را توصیف میکند برای مخاطب امروزی خیلی هم غریبه نیست و به خصوص در یک سال اخیر و تا کشتهشدن قذافی در اکتبر سال 2011 در رسانههای مختلف بارها نشان داده شد، هر چند کتاب حدود پنج سال پیش از مرگ قذافی منتشر شده بود.
مطر فضای رعبآوری را توصیف میکند كه قدافی در كشور به وجود آورد و همچنین دیوار سكوتی را به مخاطب نشان داد كه گویی در اطراف كشور لیبی كشیده شده بود؛ زمانی كه هیچ خبری مخابره نمیشد و خبرنگاران خارجی اجازه ورود به كشور را نداشتند.
از سوی دیگر میتوان گفت «در کشور مردان» سرگذشت خود نویسنده و هر شهروند دیگری از کشور لیبی است که این دوران و سختیهایش را تجربه کرده. دنیای سلیمان دنیایی کودکانه با دلگرمیهایی کوچک است اما تلاش او برای درک جهان مخاطب را نیز با خود همراه میکند، هرچند مخاطب بزرگسال نکاتی را درک میکند که راوی نوجوان داستان متوجه آنها نمیشود.
مطر در روایت داستانش بارها بین زمان حال و آینده در حرکت است و تجربیات سلیمان را از نگاه محدود و چشمان سردرگم راوی نوجوان داستان توصیف میکند. پدرِ سلیمان در سفری که به خارج از لیبی داشته با فرهنگ غرب آشنا میشود و اين آشنایی تاثیر زیادی بر زندگی او میگذارد. درگیریهای سیاسی او از جمله پخش اعلامیه بر ضد حكومت قذافی سبب شده او از کانون خانوادهاش دور شود و همين دوری يكی از دغدغههای راوی را شكل میدهد.
این نویسنده 41 ساله اهل کشور لیبی است. وی هم اكنون در لندن زندگی میكند و داستانهایش را به زبان انگلیسی و فرانسه مینویسد. او با در همآمیختن حقیقت و خیال، داستانی را بیان میکند که با توصیفات جذاب و روایت سادهاش میتواند مخاطب را از هر کشور و فرهنگی به سوی خود جلب کند. «در کشور مردان» نخستین رمان منتشر شده از مطر است که در سال 2006 در انگلستان چاپ و در همان سال نامزد دریافت جایزه ادبی «من بوکر» شد. این کتاب تاکنون به بیش از 20 زبان دنیا ترجمه شده است.
رمان «در کشور مردان» اثر هشام مطر با ترجمه مهدی غبرایی در 272 صفحه و به بهای هفت هزار و 800 تومان از سوی «نیکو نشر» روانه بازار کتاب ایران شده است.
سهشنبه ۲ اسفند ۱۳۹۰ - ۰۹:۰۹
نظر شما