دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام در آيين رونمايي از كتاب «فدراليسم اقتصادي» كه عصر امروز در نمايشگاه كتاب تهران برگزار شد گفت: ايران چرا نميتواند از مانع اقتصادي گذر كند؟ ايران در مقابل موانع اقتصادي انواع پرشها را امتحان كرده اما هنوز پرش بلند اقتصادي لازم را نداشته است. منظور از اين پرش بلند اقتصادي، مسيري است كه توسعه شتابان در آن نهفته باشد و فدراليسم اقتصادي، همين پرش بلند است./
محسن رضايي دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام در اين نشست با تبريك ميلاد حضرت زهرا(س) درباره كتاب «فدراليسم اقتصادي» گفت: اين كتاب تلاشي است براي بازگشايي راه نو در توسعه و پيشرفت ايران.
رضايي ادامه داد: موضوع پيشرفت ايران در 100 سال گذشته، يعني از زمان اميركبير و پس از آن مشروطه، ملي شدن صنعت نفت، حادثه 15 خرداد، 22 بهمن و در 20 سال اخير مورد توجه روشنفكران، عالمان ديني، دانشگاهيان و عموم ملت ايران بوده است و سوال اساسي در اين ميان اين است كه براي پيشرفت چه بايد كرد؟ يعني چه كنيم تا بر مشكلات معيشتي و موانع پيشرفت ملي غلبه كنيم؟
دبير مجمع تنشخيص مصلحت نظام گفت: روشنفكران، كارشناس، عالمان و دولتمردان، همواره راهكارهاي متعددي براي اين سوال داشتهاند كه هر يك دستاوردهايي براي نظام داشته اند اما همواره با اين مشكل مواجه بودهايم كه فاصله بين نسلها با دستاوردهايشان از زندگي بسيار زياد است. انتظارات مردم از زندگي روز به روز زيادتر و قدرت خريدشان كمتر ميشود و يك احساس نارضايتي دايمي در ما وجود داشته و دارد كه عمدتاً مربوط به مسايل اقتصادي و اجتماعي است.
رضايي افزود: در دو دهه اخير اگرچه نظام جمهوري اسلامي ايران گامهايي بلندي در رابطه با اقتصاد برداشته است، اما يك نگراني نسبت به آينده وجود دارد. نوسانات نرخ ارز و گرانيهاي آغاز شده از بهمنماه كه احتمالاً ادامه پيدا خواهد كرد نيز بر اين نگراني از آينده دامن ميزند و سوال اصلي اين است كه ملت ايران كه توانسته است از موانع بزرگي مانند سلطه استبداد و جنگ و اشغال عبور كند، چطور نميتواند از مانع اقتصادي بگذرد؟ ايران در مقابل موانع اقتصادي انواع پرشها را امتحان كرده اما هنوز پرش بلند اقتصادي لازم را نداشته است.
وي ادامه داد: منظور از اين پرش بلند اقتصادي، مسيري است كه توسعه شتابان در آن نهفته باشد و فدراليسم اقتصادي، همين پرش بلند است. توسعه شتابان كشورهايي مانند چين، كره، آسياي جنوبي و تركيه به اين صورت بود، راهي را كه غرب براي رسيدن به اقتصاد پيشرفته در طول 200 سال طي كرد، در عرض 50 سال طي كردهاند و سوال اين است كه ما چگونه ميتوانيم اين جهش بلند را انجام دهيم؟
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام گفت: اجرايي شدن اين موضوع نيازمند يك فكر و ايده نو ست كه تنها اقتصادي نيست، يعني اگرچه اصل آن اقتصاد است، اما اين توسعه شتابان محصول تحول در مديريت، ديپلماسي، فرهنگ و برنامهريزي اقتصادي است. اگر ما اين چهار عامل را با هم داشته باشيم، توسعه شتابان صورت ميگيرد. البته اين موضوع در حد يك توصيف است و توصيف به تنهايي نميتواند راهكار باشد، بلكه اين ايدهها و نگرشها بايد در قالب عملياتي تعبيه شوند، يعني راهكاري ارايه دهيم كه در آن تغيير در مديريت، برنامهريزي اقتصادي، ديپلماسي و تغيير در فرهنگ كشور نهفته باشد. فدراليسم اقتصادي راهكاري است كه اين چهار ويژگي در آن تبلور پيدا ميكنند
كه اساس توسعه شتابانند.
رضايي ادامه داد: فدراليسم اقتصادي به اين صورت است كه اگرچه دولت متمركزي در ايران وجود دارد، اما در برخي از ابعاد مسووليتها و اختيارات در زمينه اقتصاد و تجارت (اعم از صنعت، كشاورزي و همه اموري كه به اقتصاد مربوط است) در شهرستانها و استانها و روستاها به مردم داده ميشود. اقتصاد در اين طرح از سياست جدا ميشود، يعني به دست كارشناسان و مردم ميافتد كه مجلس در راس تصميم گيريهاي آنهاست و به اين ترتيب يك چارچوب باثبات شكل ميگيرد و متناسب با اقليم و مزيتهاي هر استان، برنامهريزيهاي اقتصادي صورت ميگيرد و يك همافزايي ملي در اقتصاد شكل ميگيرد.
وي افزود: در حال حاضر هشتاد درصد دنيا با فدراليسم مالي اداره ميشود. در اين طرح ميتوان از همه تواناييهاي ملي در پيشرفت استفاده كرد و برنامهريزيهاي صورت گرفته بايد متناسب با هر استان باشد. در حال حاضر در ايران در تهران تصميم ميگيرند و اين تصميم براي سراسر استانها به كار گرفته ميشود در حالي كه هر منطقه اقليم و مزيتهاي خاص خود را دارد.
رضايي به سابقه فدراليسم اقتصادي در ايران اشاره كرد و گفت: اگر به سابقه تاريخي مديريت اقتصادي فعلي ايران نگاه كنيم، مشاهده ميكنيم كه تا قبل از رضاخان، در تاريخ 2هزار و چند ساله، ايران همواره به صورت فدرال اداره ميشده است، يعني نظام متمركز دولتي از زمان رضاخان و با هدف يكپارچهسازي (و براي تامين امنيت) در ايران رايج شد. بعد از انقلاب نيز صنايع ايران، ملي و در دوران جنگ صنايع بيشتر دولتي شدند. در حال حاضر نيز كه كشور به سمت خصوصي شدن خيز برداشته است، نظام دولتي مانع اين امر است. يعني نخستين رقيب كارآفرينان در بخش خصوصي، دولت است. بنابراين ساختار دولت بايد متناسب با مردمي شدن اقتصاد باشد.
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام افزود: در اين كتاب تلاش كردهام با مشورت بزرگان اقتصاد، نظام فدراليسم اقتصادي را طراحي كنم و پذيراي هرگونه انتقاد و پيشنهادي براي بهبود اين طرح هستم. تجربه من در سازمان تشخيص مصلحت نظام و سر و كار داشتن با استانها، نشان ميدهد كه اين مدل براي توسعه شتابان مناسب است. البته كه اگر ميخواهيم همين مسير لاكپشتي را در اقتصاد ادامه بدهيم نيازي به اين طرح نيست، زيرا به هر حال حركت كشور به سمت جلو خواهد بود، اما با ساختن پروژههاي متعدد در بلند مدت، چاره اساسي براي اين پرش بلند نداشته و نينديشيدهايم و فاصله بين انتظارات مردم و درآمد مردم همچنان به قوت خود باقي خواهد ماند.
بيست و پنجمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران كه از 13 ارديبهشت در مصلاي امام خميني (ره) برپاست، امروز (شنبه 23 ارديبهشت) تا ساعاتي ديگر به پايان ميرسد.
نظر شما