موحد در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با اشاره به وضعیت بازار کتابهای روانشناسی، دلیل گرایش افراد را به این گونه آثار، زندگی پیچیده و ماشینیشده امروز انسانها دانست.
وي موحد ترجمه کتابهای عمومی و تخصصی روانشناسی را دو مقوله متفاوت از هم دانست و به توضیح ویژگیهای کتابهای عمومی پرداخت. اين مترجم این دسته آثار را متناسب با شرایط زندگی امروزی عنوان كرد و گفت: در قرن حاضر که مردم زمان زیادی ندارند و با گرفتاریهای خاص خود درگیرند، وجود چنین کتابهایی میتواند مفید باشد؛ آثاری که اتفاقا خیلی هم پرفروشاند.
وی درباره ویژگیهای دیگر اینگونه آثار افزود: شکی نیست که این نوع کتابها مسایل حوزه روانشناسی را خیلی عمیق بررسی نمیکنند و این موضوع در همه جای دنیا هم صدق میکند و نمیتوانیم بگوییم این ضعف از مولفان و مترجمان ایرانی است. در واقع خاصیت این دسته آثار، اینگونه ایجاب میکند.
مترجم کتاب «قوی سیاه»، روند انتشار کتابهای تالیفی در حوزه روانشناسی را مثبت ارزیابی کرد و گفت: اینگونه آثار، در کنار آثار ترجمه شده، به خوبی به کتابفروشیها راه یافته، اما باید به این نکته هم توجه کنیم که نویسنده در تالیف کتاب روانشناسی از منابع خارجی بهره زیادی میبرد.
وی فروش خوب کتابهای روانشناسی در کشور را به دلیل نیاز مخاطب دانست و گفت: همه انسانها نیاز دارند که به نوعی به روح و روان خود بپردازند و پیچیدهشدن زندگی و مشکلاتی که افراد در زندگی روزمره با آنها دست و پنجه نرم میکنند، سبب شده گرایش به این کتابها بیشتر شود.
موحد این آثار را حاوی نکاتی درباره مشکلات اصلی و مهمی که هر فرد در زندگی پیش روی خود دارد، دانست و از کتابهایی درباره «موفقیت کار» به عنوان مثالی در این حوزه نام برد. وی افزود: چنین آثاری متن سنگین علمی ندارند و با بیان کردن اصولی ساده، میکوشند نکات مهم را به مخاطب گوشزد کنند.
وی در پاسخ به این سوال که «چگونه میتوان کتاب خوب را به مخاطب شناساند؟» گفت: بهترین روش آگاهیرسانی از طریق رسانههای عمومی است؛ بهويژه اینکه معرفی کتابها در رسانههایی چون تلویزیون میتواند بسیار مفید باشد.
وی با تمجید از رسانههایی که به طور خاص به معرفی کتاب میپردازند گفت: برای مثال در تلویزیون، پخش برنامههای معرفی کتاب در ساعتهای پرمخاطب و بهرهگرفتن از کارشناسان خبره در هر حوزه، سبب میشود آثار ارزشمند شناسانده شوند و ضریب اشتباه مخاطب هم در انتخاب پایین بیاید.
موحد درباره علل رجوع افراد به کتابفروشیها به جای مشاوران گفت: متاسفانه در ایران فرهنگ مراجعه به روانشناس و مشاور جا نیفتاده است، در حالی که در خارج از کشور اینگونه نیست. در کشورهای دیگر مردم در مواجهه با هر مشکلی به مشاور مراجعه میکنند تا راهکارهای مناسب به آنها ارایه شود. این در حالی است که چنین دیدی در کشور ما وجود ندارد و گمان میشود اشخاص باید مشکل روانی حادی داشته باشند تا به متخصص رجوع کنند.
وی بالا بودن هزینه مراجعه به مشاور را یکی دیگر از دلایل روی آوردن به کتاب دانست و افزود: علاوه بر هزینه، مراجعه به مشاور زمان زیادی را از اشخاص میگیرد در حالی که افراد میتوانند کتابهایی را درباره مشکل خود تهیه کنند و در هر جایی بهراحتی قابل مطالعهاند.
این مترجم درباره نحوه انتخاب آثار غیرفارسی برای ترجمه و چاپ در ایران گفت: این انتخابها به سلیقه مترجم هم بستگی دارد. کتابهای مطرح غربی و آثار نویسندگان شاخص بخش بیشتر کتابهایی را تشکیل میدهند که به فارسی ترجمه میشوند اما ممکن است مترجم گاهی کتابی متناسب با نیاز مخاطب و دارای حرفهای عمیق را بیابد و جدا از شهرت کتاب یا نویسندهاش و بر اساس سلیقه خود، آن را به فارسی ترجمه کند.
به اعتقاد موحد، اغلب کتابهای روانشناسی «بیزمان و بیمرز» هستند و مسایل روحی انسانها را در نظر میگیرند که همین موضوع سبب ماندگاری آثار میشود. وی در اینباره افزود: این آثار، خواننده اهل تعمق و افرادی را که در پی رسیدن به زندگی بهتر هستند، به خود جذب میکنند.
وی درباره تعارضهای فرهنگی میان جامعه شرقی و غربی گفت: اگر اختلاف چشمگیری در آثار وجود داشته باشند به فارسی ترجمه نمیشوند. از سوی دیگر، خواننده هم بخشهایی را که دارای تطابق لازم نیستند تشخیص میدهد و میتواند آن را با وضعیت خود تطبیق دهد.
موحد مساله اصلی را در جامعه فرهنگی و کتابخوان امروز ایران، چاپ نشدن آثار متنوع دانست و گفت: به جای اینکه به این موضوع بپردازیم که چه کتابهایی نیابد چاپ شوند، نیازمندیم به دنبال راهی بگردیم تا هر کتابی که شرايط لازم را دارد به چاپ برسد. با انتشار کتابهای بیشتر، مخاطب هم میتواند از میان آثار متنوع، آثار مفید و متناسب با خود را انتخاب کند.
تقابل آثار دو حوزه روانشناسی عمومی و تخصصی، موضوع دیگری بود که موحد به آن پرداخت و گفت: در هر دو حوزه شاهد کتابهای تالیفی زیادی هستیم. برای مثال برخی از استادان دانشگاهها، درسگفتارها یا پژوهشهای خود را در قالب یک کتاب منتشر میکنند و کتابهای خوبی در این حوزه تالیف میشود؛ با این حال نمیتوان این دو گونه کتاب را در تعارض با هم دانست. هر دو دسته، باید هم راستا با هم غنی شوند.
وی معتقد است افزایش انتشار کتابهای تالیفی مفید، در نهایت انتشار آثار ترجمهشده بهتر را هم به دنبال خواهد داشت و سبب میشود بازار کتاب رونق بیشتری بگیرد.
«شخصیت عصبی زمانه ما»، «زنانی که با گرگها میدوند»، «در مخفی به سوی موفقیت»، «اصول روابط»، «چهار فصل ازدواج»، «زن توانا» و «مبانی رهبری برای مدیران» از جمله آثاری هستند که به کوشش موحد در ایران منتشر شدهاند.
موحد تاکنون بیش از 90 عنوان کتاب را که عمدتا در حوزه روانشناسی عمومی، روانشناسی زنان، مشاوره خانواده و ازدواج و تربیت کودکان هستند ترجمه کرده است. علاوه بر این موضوعات، وی چندین جلد کتاب در حوزههای مدیریت، اقتصاد، پرورش خلاقیت، طب سنتی، زیستشناسی در پرونده دارد.
یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۳۹۱ - ۱۰:۵۸
نظر شما