به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، كاظم موسوي بجنوردي، رييس مركز دايرهالمعارف بزرگ اسلامي در آغاز اين مراسم گفت: مركز دايرهالمعارف بزرگ اسلامي از ابتداي تاسيس در سال 1362 نسبت به مطالعات ايران‌شناسي و زبان‌شناسي اهتمام ويژه‌اي داشته است.
وي افزود: كتابخانه عظيم اين مركز نيز كه در نوع خود از كتابخانه‌هاي كم‌نظير علوم انساني در منطقه است، در اين مدت توانسته است ذخيره ارزشمندي از مواد و منابع گويشي و زباني ايران را تهيه و گردآوري كند و بزرگاني چون زنده‌ياد ايرج افشار، زنده‌ياد صادق كيا و دكتر منوچهر ستوده با اهداي سخاوتمندانه كتاب‌ها و منابع خود بر غناي آن افزوده‌اند.
در ادامه مراسم افتتاحيه نخستين همايش بين‌المللي «زبان‌ها و گويش‌هاي ايراني (گذشته و حال)» دكتر محمود جعفري دهقي، دبير علمي اين همايش زبان‌ها و گويش‌هاي ايراني را اسناد هويت ديني، ملي و فرهنگي ايرانيان دانست و افزود: پژوهش و معرفي اين اسناد كه ذخاير فرهنگي ايران‌زمينند، راهنما و راهگشاي تمامي دوستداران فرهنگ و تمدن ايراني است.
جعفري دهقي ادامه داد: گستردگي گويش‌ها و زبان‌هاي ايراني، بازمانده زبان‌ها و گويش‌هاي ايراني ميانه و باستان است و امروزه بخش بسيار قابل توجهي از اين زبان‌ها و گويش‌ها،بيرون از مرزهاي جغرافياي و سياسي ايران نيز قرار گرفته‌اند.
وي افزود:اكنون زبان‌هاي تاتي، تالشي و كردي در مناطقي از داغستان، گرجستان، ارمنستان و... تكلم مي‌شوند. گروهي از زبان‌ها و گويش‌هاي شرقي ايران در تاجيكستان، پاكستان كشمير، افغانستان و شمال چين رواج دارند و بخش مهمي از گويش‌هاي جنوب غربي ايران، در كشورهاي جنوبي خليج فارس به كار مي‌روند. همچنين به همت شعرا و اديبان ايراني، زبان فارسي دري در دوران اسلامي بخش قابل توجهي از شبه قاره هند، آسياي ميانه و آسياي صغير را فرا گرفته بود و براي سده‌هاي متمادي به عنوان زبان علمي و ادبي آن گستره به كار مي‌رفت.
دبير علمي همايش «زبان‌ها و گويش‌هاي ايراني(گذشته و حال)» اظهار كرد: بنابراين زبان‌ها و گويش‌هاي ايراني مي‌توانند عامل همبستگي ملت‌هايي باشند كه از ديرباز به نام ايرانيان در سراسر فلات بزرگ ايران تا آسياي ميانه پراكنده بودند و به همين دليل پژوهش در اين زبان‌ها از اهميت بالايي برخوردار است، با اين حال متاسفانه بر اثر بي‌توجهي و دگرگوني در جوامع روستايي، هر روز گويشي از اين سرزمين خاموش مي‌شود.
وي هدف از برپايي اين همايش را آشنايي با آخرين دستاوردهاي پژوهشي در عرصه متون و زبان‌هاي ايران باستان، ميانه و نو دانست و افزود: بررسي گستره زبان‌هاي ايراني به عنوان يكي از عوامل پيوند ميان كشورهاي منطقه و ايجاد انگيزه در پژوهشگران جوان براي انجام مطالعات ژرف‌تر در زبان‌ها و گويش‌هاي ايراني از ديگر اهداف عمده اين همايش است.
در ادامه اين برنامه و در بخش نخست ارايه مقالات، دكتر علي اشرف صادقي، زبانشناس ايراني و عضو پيوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسي به ارايه مقاله‌اي با عنوان «ناگفته‌هاي گويش شيرازي» پرداخت.
در ادامه مقاله «ساخت مجهول در گويش‌هاي كردي» توسط دكتر غلامحسين كريمي دوستان، استاد دانشگاه تهران ارايه شد. دكتر اسفنديار طاهري، استاد دانشگاه بوعلي سيناي همدان و دكتر سالومه غلامي، استاديار دانشگاه فرانكفورت، سخنرانان بعدي اين همايش در بخش نخست بودند كه به ترتيب مقالاتي با عنوان «ريشه‌شناسي چند واژه تبري» و «بررسي نقش وا‌ژه‌بست‌ها در تركيبات بيش از دو جزء زبان‌هاي ايراني» را ارايه كردند.
اين همايش دو روزه اكنون با ارايه مقالاتي از جمله «ساخت كنايي در گويش‌هاي تاتي جنوبي و دگرگوني زباني» و «وام‌واژه‌هاي سغدي در فارسي و وام‌واژه‌هاي فارسي در سغدي» در مركز دايرهالمعارف بزرگ اسلامي ادامه دارد و عصر فردا (19 خرداد) به پايان خواهد رسيد.
پنجشنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۱ - ۱۴:۴۳
نظر شما