به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، نشست رونمايي از پنج اثر حوزه نمايش دفاع مقدس، عصر یکشنبه (دوم مهر 91) در سالن کنفرانس مجموعه تئاتر شهر تهران برگزار شد. 

معاون هنری بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در اين نشست با اشاره به توهین یک فيلم هاليوودي نسبت به پيامبر اكرم(ص) گفت: اكنون در سوگواري پيامبر اسلام به‌سر مي‌بريم و بر عواملي كه اين فيلم را تدارك ديدند ،لعنت مي‌فرستيم. 

سرهنگ گلعلي بابايي سپس با اعلام اين خبر كه جلد‌های دوم و سوم فرهنگ جامع تئاتر دفاع مقدس به‌زودي منتشر خواهند شد، افزود: متاسفانه اهالي تئاتر و صحنه آن‌طور كه بايد به دفاع مقدس توجه نداشته‌اند و نسبت به اين امر دل‌ و روی خوش نشان نداده‌اند، در حالي كه مي‌توان رخداد‌هاي تلخ‌ و شيرين پديد آمده در اين دوران را براي توليد آثار نمايشي در اين زمينه بهانه مناسبي كرد. 

وي سپس به برشمردن ويژگي‌هاي هريك از پنج اثر «جلد دوم فرهنگ جامع تئاتر دفاع مقدس»، «مقاومت در خيابان»، «نگاهي ديگر: ظرفيت‌هاي نمايشي خاطرات دفاع مقدس»، «چشم‌هاي بابام»، «خرمشهر ـ بغداد زير رگبار» پرداخت و گفت: بايد از سعيد اسماعيلي كه بنيان‌گذار اين موضوع در بنياد حفظ آثار بود، قدرداني كرد. 

سپس مهدي حامدسقاييان، نويسنده و مجري طرح «فرهنگ جامع تئاتر دفاع مقدس» با تقديم گرد‌همايي رونمایی آثار به شهيدان هشت‌سال دفاع مقدس، انتشار اين پنج اثر را اقدام شايسته‌اي دانست كه به صورت هم‌زمان در انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و بنياد حفظ آثار صورت گرفت. وي درباره كتاب «فرهنگ جامع دفاع مقدس» گفت: اين اثر حاصل طرحي‌ است كه در سال 1388 به معاونت هنري بنياد حفظ آثار ارايه شد و مورد تاييد قرار گرفت. 

وي به دشواري‌هاي انجام پژوهش‌ براي توليد اين اثر پرداخت و افزود: امروز اگر بخواهيم در زمينه تئاتر تحقيق كنيم، آرشيو، موزه و محل خاصي براي ارجاع پژوهشگر وجود ندارد. براي اجراي اين طرح به ارگان‌هاي متعددي مراجعه كرديم، اما اسنادي براي ارايه نداشتند. بنابراين با پراكندگي منابع تحقيقي در اين زمينه روبه‌رو بوديم.
 
حامدسقاييان سپس به بخش نمايشنامه‌هاي راديويي در جلد سوم كتاب «فرهنگ جامع تئاتر دفاع مقدس» كه در دست انتشار است، اشاره كرد و گفت: براي تاليف اين بخش سند خاص و مرتبطي از سال 1359 تا 1387 موجود نبود، به ناچار پژوهشگران با گوش دادن نوار‌هاي ريلي آن‌ سال‌ها، توانستند اطلاعات را در اين زمينه استخراج كنند. 

وي درباره منابع بخش نمايش‌هاي تلويزيوني اين نوشتار توضيح داد: كتاب‌‌های تاليفي از سال 1369 به بعد در اين زمينه بسيار قديمي بودند و در ضمن تمامي اين نمايش‌ها را در بر نمي‌گرفتند. بنابراين به آرشيو صدا و سيما مراجعه كرديم و از طريق معاون پارلماني این سازمان با شهرستان‌ها در اين زمينه مرتبط شديم و اطلاعات آن‌ها استخراج شدند. 

حامدسقاييان، هنر تئاتر دفاع مقدس را هنري جشنواره زده توصيف كرد و گفت: برگزاري 22 جشنواره از سال 1362 گواه اين موضوع است. مي‌توان به‌ جاي برگزاري جشنواره در زمينه تئاتر دفاع مقدس، مطالعه، تحليل و پژوهش‌هاي متعدد انجام داد. اين جشنواره‌ها سبب استمرار توليد تئاتر دفاع مقدس نشده‌اند. 

مجري طرح «فرهنگ جامع تئاتر دفاع مقدس» از ويژگي‌های استمرار، استقلال و استقرار به عنوان عوامل ماندگاري و پويايي تئاتر در سراسر دنيا ياد كرد و افزود: تئاتر دفاع مقدس از كاستي‌هايي در اين سه عنصر و از موانع دروني ديگري رنج مي‌برد و من اميدوارم روزي اين تئاتر از سالن جداگانه و ويژه‌اي براي نمايش‌هايش برخوردار شود. 

وي سپس به «فرهنگ جامع تئاتر دفاع مقدس» اشاره كرد و گفت: ممكن است به دليل پراكندگي منابع و در دسترس نبودن آن‌ها، برخي هنرمندان آثارشان را در اين كتاب نبينند كه از آن‌ها تقاضا دارم گروه پژوهشي اين كتاب را در اين زمينه مطلع كنند.؛ اما از ديگر مشكلات اين پژوهش اين بود كه برخي از هنرمندان متاسفانه تمايلي به ذكر نام‌شان در اين فرهنگ نداشتند، من از آن‌ها مي‌خواهم كه خود عهده‌دار مسووليت اين اقدام‌شان باشند. 

حامدسقاییان در پايان افزود: بايد دانست كه به رغم تفكر برخي از افراد، تئاتر دفاع مقدس تئاتري مرده نيست، زيرا بسياري از سازمان‌ها و نهاد‌ها بسيار منظم و منسجم‌تر از ديگر فعاليت‌هاي‌شان به اين مقوله مي‌پردازند و خواهش من از مديراني كه به تازگي در نهادي، عنواني را اختيار مي‌كنند اين است كه با اين موضوع سليقه‌اي برخورد نكنند و بودجه این کار را هيچ‌گاه كاهش ندهند. 

صمد چيني‌فروشان، پیشکسوت عرصه نمایش کشور، ديگر سخنران آيين رونمايي از پنج عنوان اثر نمايشي حوزه دفاع مقدس بود كه سخنانش را بر محور كتاب «مقاومت در خيابان» که به كوشش ايرج افشاري اصل، حفيظ‌‌الله رفيعي و محمد‌رضا الوند تدوین شده، قرار داد و گفت: جريان تئاتر مقاومت باعث تحول در تئاتر كشورمان شد و چاپ اين كتاب حقايق را براي همه افراد در اين زمينه روشن كرد. 

وي درباره «فرهنگ جامع تئاتر دفاع مقدس» افزود: تاليفات اين حوزه مانع سوء استفاده از تئاتر گذشته كشورمان مي‌شود و ارزش‌هاي واقعي خيلي از افراد را در حوزه تئاتر مقاومت و آزاد آشكار مي‌كند. تاثير مثبت اين فرهنگ‌نامه بر تئاتر معاصر و مقاومت و نيز ثبت اسناد و واقعيات بديهي است. 

پس از او، حفيظ‌الله رفيعي، رییس انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و يكي از گردآورندگان كتاب «مقاومت در خيابان» در سخناني گفت: هنر تئاتر هنوز نتوانسته است كه دِين خود را به مردم كشورمان ادا كند. من قبول ندارم كه تئاتر مقاومت مرده است، بلكه اعتقاد دارم كه برخي به دليل پيچيدگي اين حوزه جرات ورود به اين حوزه را ندارند و مشكل اصلي در اين زمينه نداشتن ادبيات است. 

وي ادامه داد: براي تغيير رويكرد افراد در اين زمينه بايد به ادبيات غني در اين حوزه برسيم. ضعف عمده ما در اين زمينه شخصيت‌پردازي است. قصه‌هاي موجود قوي نيستند، زيرا شخصيت‌ها انتزاعي‌اند. مرز‌هاي دفاع مقدس و آسايشگاه‌هاي جانبازان سرشار از سوژه‌هاي ناب‌اند. 

رفيعي تصريح كرد: اگر بخواهيم در زمينه تئاتر دفاع مقدس كاري صورت دهيم بايد علاوه بر بنياد حفظ آثار و انجمن دفاع دفاع مقدس، از تمامي ظرفيت‌هاي موجود در اين زمينه بهره گرفت. 

آذر خزاعی، آخرين سخنران اين نشست‌ هم با ارايه گزارشي از مراحل تاليف كتاب «نگاهي ديگر» گفت: به دليل محدوديت زماني و مالي تنها 26 اثر مكتوب نمايشي دفاع مقدس را با مشاوره سرهنگ بابايي در زمينه‌های موقعيت و شخصيت مورد بررسي قرار داديم. 

در پايان، از پنج اثر «جلد دوم كتاب فرهنگ جامع تئاتر دفاع مقدس» اثر دكتر مهدي حامد سقایيان، «مقاومت در خيابان» از ايرج افشاري اصل، حفيظ‌الله رفيعي و محمد‌رضا الوند، «نگاهي ديگر: ظرفيت‌هاي نمايشي خاطرات دفاع مقدس» اثر ليلا جليني و آذر خزاعي، نمايشنامه «چشم‌هاي بابام» نوشته فريبا چوپان‌نژاد و نمايشنامه «خرمشهر ـ بغداد زير رگبار» نوشته مرتضي تقي‌زاده، رو‌نمايي و از نويسندگان اين آثار و فعالان حوزه تئاتر و نمایش دفاع مقدس تقدير شد.