سیدعلی میرافضلی، شاعر و منتقد، بر ضرورت تازگی در روایت واقعه عاشورا برای جذب مخاطب در شعر امروز تاکید کرد و گفت: متاسفانه شعر عاشورایی امروز اغلب از خلاقیت و تازگی خالی مانده و شاعران به تکرار مکررات در موضوعات و تصاویر شعری بسنده میکنند؛ در حالی که بیان اندیشه و تفکر امام حسین(ع) میتواند بخش مهمی از محتوای این اشعار باشند.-
وی افزود: برهمین اساس بوطیقا و تصاویر تکراری شعری در این سرودهها بسیار دیده میشود و اغلب شاهد خلاقیت و نوآوری در این گونه شعری نیستیم.
این شاعر درباره مضامین سرودههای عاشورایی نیز گفت: سمت و سوی اغلب این شعرها سوگواری برای امام حسین (ع) و یارانش است و در مقابل فلسفه حرکت امام حسین (ع) از مکه به سوی کوفه و نگاه به اندیشهها، آرا و تفکرات امام بازتاب کمتری در این نوع سرودهها دارد و صرفا با شعرهایی درباره شخص امام روبهرو هستیم.
وی به تاثیر عاطفی این نوع سرودهها اشاره و تصریح کرد: بهطور کلی چنین سرودههایی تاثیر عاطفی بالایی دارند و مخاطبان از ذکر مصیبتها در این شعرها متاثر میشوند.
میرافضلی درباره دیگر مشکل شعرهای عاشورایی اظهار کرد: تازگی در روایت یا بیان اتفاقات واقعه عاشورا که شاید بارها و بارها آنها را شنیده باشیم، میتواند مخاطب را به خود جذب کند، اما متاسفانه چنین تازگی در بیان روایتها دیده نمیشود و آنچه را شاهدیم، همان تکرار مکررات است.
وی ادامه داد: همانگونه که گفته شد، وجه غالب این نوع شعرها همان تاثیرات عاطفی است، اما شعر باید به همه عناصر چون اندیشه و فلسفه نیز بپردازد. برهمین اساس در این زمینه چندان شاهد آثار شاخصی نبودهایم.
این منتقد در ادامه به یک نمونه از مجموعه شعرهای موفق عاشورایی در سالهای اخیر اشاره كرد و توضيح داد: «قبله مایل به تو» سروده حمیدرضا برقعی از مجموعههای آیینی موفق در سالهای اخیر است. این مجموعه نشان داد که مخاطب به دنبال مضامین تازه است و از آن استقبال میکند. واضح است که در کنار بعد عاطفی، اشعار مذهبی به استحکام زبانی، نوآوری و اندیشه نیز نیاز دارند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر میتوان به مجموعه شعر «گنجشک و جبرئیل» سروده سیدحسن حسینی که دفتری در حوزه شعر سپید عاشورایی بود، اشاره کرد. این مجموعه میتوانست در زمینه شعر عاشورایی الگوسازی کند، اما متاسفانه بعد از گذشت دو دهه هنوز مجموعهای عاشورایی نداشتهایم که بتواند به آن فضا نزدیک شود.
میرافضلی در پایان یادآور شد: تمامی این مسایل از مشکلات ما در حوزه شعر عاشورایی به حساب میآیند و از سوی دیگر آنچه بیشتر در این عرصه شاهد هستیم، سوگوارهها یا محفلی شدن فضای شعر عاشورایی است.
نظر شما