به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از ستادخبری بیست‌ و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست «بررسی تجلی شخصیت حضرت زهرا(س) در فرهنگ ایرانی اسلامی» عصر امروز (11 اردیبهشت) با حضور جمعی از اصحاب قلم و اندیشه و کارشناسان برگزار شد.

محمد اسفندیاری، مولف و پژوهشگر در این نشست اظهار کرد: تاریخ ایران و جهان به گواهی آثاری که وجود دارد، تاریخ مذکر بوده‌ است؛ یعنی تاریخی که همیشه مردان در آن نقش‌آفرینی کردند. در هر صفحه از کتاب‌های تاریخ می‌خوانید که مردی آمد و حاکم شد، مردی جنگید و مردی آفرید اما سخنی از زنان گفته نشده است؛ به این معنا که زنان در تاریخ نه تنها نقش‌آفرین نبودند بلکه حتی تماشاگر نیز نبودند.

وی در ادامه سخنانش گفت: زمانی که فرهنگ کشور ما این‌گونه بوده که هنر زن را در به دنیا آوردن بچه به‌ویژه بچه پسر می‌دانستند،طبیعی است که در چنین جامعه‌ای زنان رشد نکنند.

اسفندیاری با بیان این‌که تاریخ اسلام تاریخ مذکری نبوده است، توضیح داد: تاریخ اسلام  تنها مردان را نقش‌آفرین نمی‌داند بلکه از صدر اسلام می‌بینیم که کنار پیامبر اکرم(ص) حضرت خدیجه (س)، سمیه و سپس حضرت زهرا (س) و حضرت زینب (س) حضور داشتند که بسیار در تبیین و تبلیغ اسلام نقش‌آفرین بودند.

این پژوهشگر افزود: تالیفات درباره حضرت زهرا (س) در سده‌های گذشته بسیار کم بوده است. تنها سه کتاب درباره حضرت زهرا (س) نوشته شده و موجود است که از آن میان می‌توان به کتاب «فضائل الفاطمه» اثر حاکم نیشابوری اشاره کرد. بقیه آثار از بین رفته‌اند و به دست ما نرسیده‌اند. البته در لابه‌لای کتاب‌ها، فراوان از آن حضرت صحبت شده است به گونه‌ای که هیچ کتاب مهمی در تاریخ نیست که بخشی از آن درباره حضرت زهرا (س) مربوط نشود.

وی با بیان این‌که در عصر حاضر عنایت ویژه‌ای به حضرت زهرا (س) شده است، اظهار کرد: تاکنون 10 کتابشناسی حضرت زهرا (س) نوشته شده است. تا سال 1386 نزدیک به سه هزار کتاب فارسی و عربی درباره آن حضرت منتشر شده است. البته در این میان کتاب‌های ضعیفی هم درباره ایشان نوشته شده است که باید آسیب‌شناسی شوند.

اسفندیاری با بیان این مطلب که کتاب «فاطمه فاطمه است» اثر دکتر شریعتی اثری ارزشمند درباره حضرت زهرا (س) است، گفت: مهم‌ترین ویژگی این کتاب نوع زاویه دید دکتر شریعتی است که برخلاف سایر آثار که از جنبه اکتسابی به معرفی حضرت زهرا(س) پرداخته‌اند ویژگی‌های ذاتی حضرت زهرا (س) را برشمرده است.

این مولف و پژوهشگر افزود: بعد از کتاب «فاطمه فاطمه است» کتاب مرحوم دکتر جعفر شهیدی درباره حضرت زهرا (س) بهترین کتاب محسوب می‌شود. بعد از این اثر، کتاب‌های زیادی تالیف شده‌اند که ارزش ادبی دارند. همچنین کتاب‌های دیگری به رشته تحریر درآمده‌اند که از سر بصیرت، تحقیق و تدبر نوشته نشده‌اند بلکه از روی ارادت تالیف شده‌اند. برخی دیگر از کتاب‌ها نیز جنبه تجاری دارند و قصدعلمی ندارند که باید از میان برداشته شوند.

دکتر طوبی کرمانی، استاد دانشگاه از دیگر سخنرانان این نشست بود. وی اظهار کرد: این واقعیت که اساسا ایرانیان پذیرای اسلام‌اند، به فرهنگ غنی ایران اسلامی باز می‌گردد. ایرانیان می‌توانند واژه‌هایی را فهم و درک کنند که از آن ها به عنوان ارزش‌های اسلامی یاد می‌شود. 

وی ادامه داد: شاید فراوان شنیده باشیم که بعد از فوت پدر بزرگوار حضرت زهرا (س) غم‌های عالم بر وجود آن حضرت خانه کرد. بارها شنیده‌ایم که ایشان در بیت‌الاحزان می‌نشستند و می‌گریستند به‌گونه‌ای که دیگران شکایت ایشان را نزد حضرت علی (ع) می‌بردند که ناله زهرا (س) مایه زحمت دیگران شده است. معتقدم و بلکه اعتقاد تاریخ بر این است که اساسا بیت‌الاحزان در آن زمان، در مکانی قرار داشت که خانه‌ای در اصراف آن وجود نداشت. از طرفی وقتی حضرت زهرا (س) مظهر اخلاق، معرفت و کمالات است، به‌گونه‌ای که حتی حاضر نیست حیوانی از دست ایشان آزرده شود، چگونه ممکن است باعث آزار انسان شوند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: تاریخ نشان داده است بیت‌الاحزان در محل عبور کاروانیان قرار داشت. شاید ایشان با این اقدام می‌خواستند پیغام خود را به آیندگان برسانند که بعد از فوت پدر بزرگوارشان بر خاندان محمد (ص) و آل محمد (ص) چه گذشته است.

دکتر کرمانی افزود: امیدوارم از این به بعد درباره حضرت زهرا(س) به گونه‌ای سخن بگوییم که مسایلی که در شأن ایشان نیست از اذهان عمومی زدوده شوند. این موضوع جزو منویات مقام معظم رهبری در چند سال اخیر نیز است که حتی مداحان و عزاداران حق ندارند از مدح و ذم خارج از چارچوب اسلام استفاده کنند و از واژگانی که در شأن این بزرگواران نیست، بهره نگیرند.

وی در پایان گفت: امیدوارم فاطمه‌شناسی آن‌چنان که آن حضرت بودند، فاطمه‌داری آن‌گونه که در شان آن حضرت است و فاطمه‌گزینی آن طور که الگو برداری شود، در جامعه ترویج یابد.

بیست ‌و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از امروز (11 اردیبهشت) تا شنبه (21 اردیبهشت) از ساعت 10 تا 20 در مصلای امام خمینی(ره) میزبان علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی است. این نمایشگاه در روزهای پنجشنبه و جمعه از ساعت 9 تا ساعت 21 برپاست.