کتاب «ژنتیک مولکولی» به قلم دکتر غلامرضا شریفی سیرچی بر جنبههای مولکولی علم ژنتیک در موجودات پروکاریوت و یوکاریوت تاکید دارد.-
دانشجویان و پژوهشگران تمامی مقاطع از کارشناسی تا دکترا در رشتههای زیستشناسی مولکولی، بیوتکنولوژی، پزشکی و میکروبیولوژی میتوانند از مطالب این کتاب که بهصورت پلکانی از مفاهیم ابتدایی تا پیشرفته است استفاده کنند.
فصل نخست، انواع پیوندهای شیمیایی شامل پیوند کووالانسی، پیوند یونی، پیوند هیدروژنی، پیوند واندروالس و پیوند هیدروفوب را معرفی و تشریح کرده است.
در فصل دوم دانشجویان با ماهیت و سنتز ژنها آشنا میشوند. ماهیت شیمیایی و فیزیکی DNA، ترکیب شیمیایی، قانون تعادل چارگاف، مدل مارپیچ مضاعف واتسون و کریک، آنزیمهای توپوایزومراز، آنزیمهای محدودگر، مفهوم ژن، ژنهای همپوشان، واحدهای یک ژن و ژنوم میتوکندریایی انسان از جمله مباحث مورد بحث در این فصلند.
فصل سوم به مبحث همانندسازی DNA اختصاص دارد. در این فصل انواع روشهای همانندسازی معرفی و مراحل همانندسازی شرح داده شده است.
در فصل چهارم کتاب نیز تنظیم رونویسی در پروکاریوتها و یوکاریوتها مورد بررسی قرار گرفته است. مباحث و مفاهیمی همچون کنترل منفی و مثبت، انواع ژنهای باکتریایی، ژنهای ساختمانی، توالیهای تنظیمی، تعریف اپرون، طبقهبندی اپرونها، عوامل ضروری رونویسی، کنترل ترانس رونوشتبرداری، تنظیم اختتام رونوشتبرداری و خانهگزینی در این فصل مطرح شدهاند.
فصل پنجم به مفهوم «ترجمه» اختصاص دارد. در صفحه 93 کتاب آمده: «برای ساخته شدن پروتئین (ترجمه) باید mRNA و tRNA و یک سری از عوامل ترجمه وجود داشته باشند. ترجمه شامل سه مرحله شروع، طویل شدن و خاتمه است.»
در فصل ششم ساختمان پروتئینها بررسی میشود. در این فصل مفاهیمی همچون ناخوردگی پروتئین، دومنها در پروتئینها، شناسایی دومنها و تخریب پرادمان توضیح داده میشوند.
فصل هفتم بحث «جهش» را مطرح، انواع آنرا معرفی و مفاهیم مرتبط با آن از جمله جهشهای القایی، ماکروموتاسیون، میکروموتاسیون و عوامل جهشزای فیزیکی و شیمیایی را تشریح میکند.
فصلهای هشتم و نهم کتاب به بحثهای نوترکیبی مولکولی و سیستمهای ترمیم DNA پرداخته است. در فصل دهم نیز تکنیک مداخله RNA مطرح و جزئیات و مفاهیم پیرامون آن از جمله اجزای مسیر RNAi و کاربرد آن بررسی شده است.
فصل یازدهم کتاب عناصر ژنتیکی متحرک (ترانسپوزونها) را برشمرده و هر یک از این عناصر همچون ساختمان فیزیکی، پیامد مولکولی و سازوکار را تشریح کرده است. فصل دوازدهم نیز به مبحث دو برابر شدن ژنی اشاره دارد. تکامل ناشی از دو برابر شدن ژنی، تشدید ژن و تکرارهای پراکنده برخی از موضوعات مرتبط با بحث محوری این فصل از کتابند.
فصل پایانی کتاب نیز مسیرهای القای سیگنال را معرفی و به تفصیل شرح میدهد. در این فصل مفاهیمی همچون ارتباط سلولی دور و نزدیک، مراحل سیگنالینگ، دریافت سیگنال، القای سیگنال و خاتمه سیگنال مورد بررسی قرار گرفتهاند.
چاپ نخست کتاب «ژنتیک مولکولی» با شمارگان یکهزار نسخه در 251 صفحه و به بهای 10هزار تومان از سوی انتشارات دانشگاه تهران چاپ و روانه بازار نشر شده است.
نظر شما