فرقانی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به رسالت دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها در انتشار کتاب‌های روزنامه‌نگاری اشاره کرد و گفت: در این مرکز از ابتدای تاسیس در سال 1369 چند نوع فعالیت فکری، تولیدی و تئوریک صورت گرفت و در همین فضا بود که موفق شدیم با فکری جدید کتاب‌های روزنامه‌نگاری را منتشر کنیم. آثار چاپی این مرکز در حوزه تولید و ترجمه ادبیات ارتباطات و روزنامه‌نگاری نقش موثری داشته و دارد. این مرکز با دانشکده علوم ارتباطات و علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی همکاری می‌کند و در بخش تالیف و پژوهش همکاران گروه ارتباطات نقش تعیین کننده‌ای در این زمینه ایفا کرده‌اند.

مولف کتاب «درآمدی بر ارتباطات سنتی در ایران» به تالیف کتاب‌هایی با تلاش برخی روزنامه‌نگاران در حوزه مطبوعات اشاره کرد و گفت: مرحوم سید منصور حسین‌زاده، روزنامه‌نگار و دانش‌آموخته ارتباطات، مولف کتاب دوجلدی «تاریخ مطبوعات کودک و نوجوان» است و «تاریخ مطبوعات ایران» تالیف سید فرید قاسمی، روزنامه‌نگار باسابقه ایران، کتاب‌هایی به‌شمار می‌آیند که برای تهیه این آثار زحمات فراوانی کشیده شده است. این دسته از کتاب‌ها حاصل تلاش‌های پژوهشی بوده که از سوی دفتر مطالعات و برنامه‌‌‌ریزی رسانه‌ها چاپ و منتشر شد.

فرقانی درباره اوج‌گیری انتشار کتاب‌های تخصصی در حوزه مطبوعات، ارتباطات و رسانه گفت: از همان اوایل دهه 70 تالیف و چاپ کتاب‌های تخصصی ارتباطات آغاز شد زیرا ما در دو زمینه دانش نظری و عملی روزنامه‌نگاری و ارتباطات دچار فقر شدیدی بودیم. در گذشته به دلیل نیمه تعطیل شدن رشته روزنامه‌نگاری و تغییر و تحولات سطح اجتماع فقدان دانش و ادبیات مربوط به حوزه ارتباطات مشهود بود که البته در حال حاضر نیز به بی‌نیازی کامل نرسیده‌ایم.
 
نویسنده کتاب تازه انتشار «گزارش‌نویسی برای مطبوعات» به گسترش انتشار کتاب‌های تخصصی رسانه، ارتباطات و مطبوعات اشاره کرد و گفت: تا به حال حدود 300 عنوان کتاب در مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها منتشر شده که از نظر کمیت، کیفیت و تنوع موضوع‌ها، محتوا و همچنین تطبیق با موازین و معیار‌های علمی ارزشمند است و اگر آمار چاپی سایر ناشران فعال این حوزه مانند انتشارات سروش، ثانیه، همشهری و سیمای شرق را اضافه کنیم به حجم بالایی دست پیدا می‌کنیم.

فرقانی همچنین به نقش شورای تخصصی کتاب از سوی مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها در چاپ و انتشار کتاب‌های حوزه روزنامه‌نگاری و ارتباطات پرداخت و عنوان کرد: چنین شورایی با حضور استادان و صاحبنظران ارتباطات و رسانه، صرف‌نظر از سلیقه‌های مختلف درباره کیفیت کتاب‌ها و طرح‌های پژوهشی به بحث و کارشناسی می‌پرداخت و سپس به کتاب‌ها اجازه انتشار داده می‌شد. البته می‌توان اعتراف کرد که این شورا در مواردی بسیار جدی و در برخی مواقع نقش اساسی خود را ایفا نمی‌کرد و مرجع تصمیم‌گیری نبود. 

عضو انجمن بین‌المللی تحقیق در ارتباط جمعی به چگونگی انتخاب برخی  عناوین کتاب‌های منتشر شده مطبوعات و رسانه پرداخت و گفت: در این شورا انتخاب عناوین با توجه به نیاز روز جامعه علمی و تجربی فضای روزنامه‌نگاری و دانشگاه‌ها بوده و با در نظر گرفتن غنای علمی و محتوایی آثار ترجمه‌ای یا تالیفی بررسی می‌شد.

فرقانی در پاسخ به این سوال که تغییر و تحولات در حوزه کتاب‌های علوم ارتباطات و روزنامه‌نگاری چگونه است، گفت: اوضاع در حال تغییر است و قطعا نیاز‌ها درباره انواع رسانه‌ها، شرح وظایف و کارکرد‌ها، آموزش، محتوا و کیفیت کتاب‌ها تغییر می‌کنند. هر تغییری که به وجود بیاید ابتدا باید مشخص شود در چه وضعیتی به سر می‌بریم و شرایط جدید را تعریف کنیم که اکثر این موارد در گام نخست به سیاستگذاری فرهنگی مرتبط است.
مدیر سابق دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌‌ها همچنین درباره مشکلات حوزه روزنامه‌نگاری و ارتباطات بیان کرد: هر چند وضعیت کتاب‌ها ایده‌آل نیست اما در جایگاه نسبتا خوبی قرار داریم و روند رو به رشد آمار کمی و کیفی کتاب‌های ارتباطی و مطبوعاتی حاکی از این موضوع است اما معضل اصلی جامعه روزنامه‌نگاری و رسانه کمبود تالیف، ترجمه، استاد یا مولف نیست، مساله اصلی ما فقدان فضای روزنامه‌نگاری حرفه‌ای در کشور است که در گام نخست باید موقعیت حرفه‌ای بودن فراهم شود و نظام حقوقی روزنامه‌نگاران شکل بگیرد و ساختار روزنامه‌نگاری حرفه‌ای مهیا باشد. در این وضعیت جدید است که نهاد‌ها، تشکل‌های صنفی، ناشران، دانشگاه‌ها و افراد مختلف به فکر و انگیزه تالیف و ترجمه آثار خوب و متنوعی در این حوزه می‌‌رسند.

مسوول راه‌اندازی نخستین دانشکده علوم ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبایی در پایان به ذکر پیشنهاد‌ها و راهکار‌هایی برای بهبود وضعیت آینده نشر کتاب‌های حوزه ارتباطات و مطبوعات پرداخت و گفت: اگر مشکلات زیربنایی، صنفی، حقوقی و فرهنگی روزنامه‌نگاری وجود داشته باشد بهترین نیرو‌ها، آموزش‌ها و استادان کاری از پیش نمی‌برند. وقتی که آموزش‌ها اجرایی و عملی نشود نیروها دچار سرخوردگی می‌شوند و منابع کتابی کارکرد خود را از دست خواهد داد. از این رو باید همه مجموعه مشکلات را در یک سیستم واحد با هم نگریست و با هم بررسی کرد. ما به طور کلی کمبود کتاب در این حوزه تخصصی نداریم بلکه به یک نگرش توسعه‌یافته در مطبوعات نیازمندیم که نگاه صحیح به روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگاران را ایجاد کند. اگر این موانع برطرف شود به خلق کتاب‌های ارزشمند در حوزه مطبوعات و رسانه می‌انجامد.

محمدمهدی فرقانی متولد 1331 در یزد است. وی فارغ‌التحصیل دوره کارشناسی روزنامه‌نگاری، کارشناسی ارشد و دکترای علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی و عضو هیات علمی گروه علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی است. از تالیفات وی کتاب‌ «درآمدی بر ارتباطات سنتی در ایران و راه دراز گذار» و «گزارش‌نویسی برای مطبوعات» را می‌توان نام برد. جزوه‌های درسی گزارش‌نویسی، مصاحبه مطبوعاتی و ارتباط با رسانه از سایر تلاش‌های قلمی اوست. وی از سال‌های (1387-1382) مدیریت باسابقه‌ترین مرکز تحقیقاتی آموزشی انتشاراتی حوزه مطبوعات و رسانه‌ها (مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌های معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) را بر عهده داشت.