مهدی محبتی، پژوهشگر، ابعاد زیباییشناسی آثار مولوی مثل موسیقی کلام او را از جنبههایی دانست که میتوان در همایشها و بزرگداشتهایی که برای وی برپا میشود، بر آن تاکید کرد. وی گفت که متفکری آمریکایی مولانا را شاعر قرن 25 لقب داده است؛ یعنی بشر باید 400 سال دیگر زندگی کند تا بتواند ارزش آثار این شاعر را عمیقا دریابد.-
وی توضیح داد: جنبههای بلاغت و معانی و بیانی که لابهلای آثار مولوی وجود دارد، از جلوههای ظاهری شعر مولاناست که برای مخاطبان در هر زمان و مکانی میتواند جذاب باشد.
نویسنده «سیمرغ در جستجوی قاف» ادامه داد: سرفصل دومی که مد نظر من است، مسایل معنایی و معنوی آثار مولاناست که هر روزه تازه است و هیچگاه کهنه نمیشود. از این معنویت بشر میتواند میوه و ثمرهای برای خود حاصل کند تا به ساحتهای معنایی و معنوی کلام بیشتر توجه داشته باشد.
این استاد دانشگاه افزود: مبحث بعدی موضوعی است که مولوی را به انسان معاصر نزدیک میکند و اساسا این مساله که مولانا چه نیازی را از انسان قرن 21 میتواند برطرف کند و جاذبهاش چه خواهد بود، مطرح است.
گردآورنده کتاب «کارنامه مولویپژوهی در ایران» درباره داستان پیر چنگی در مثنوی گفت: پیر چنگی یکی از داستانهای بسیار مهم مثنوی است. مولانا در این کتاب میگوید که به ظاهر نباید حکم کرد چرا که ممکن است دچار اشتباه شویم. ما معمولاً با قیاسها و معیارهای عقلی و حسی و عرفی خودمان به سراغ آدمها میرویم، اما در همه زمینهها این متر و معیارها ممکن است جواب ندهد. البته منظور مولوی این نیست که مقیاسها را رها کنیم بلکه باید قیاسی کرد که ظاهر و باطن هر دو در آن جای بگیرند.
وی گفت: زبان و زمان و مکان به قول مولانا حصارهایی هستند که باید خودمان را از آنها نجات دهیم و بهترین مصداقش داستان پیل و تاریکی است. مولانا میگوید اول باید کل پیل را دید تا بتوان برای محتسب و مطرب حکم دیگری صادر کرد.
محبتی افزود: یک متفکر امریکایی میگوید مولانا را با شیوه شهودی خود باید شاعر قرن 25 لقب داد؛ یعنی بشر باید 400 سال دیگر زندگی کند تا ارزش آثار او را عمیقاً دریابد. مثلاً مولانا در جایی مینویسد:
«باده از ما مست گشت نی ما از او
قالب از ما هست گشت نی ما از او
باده در جوشش اسیر جوش ماست
چرخ در گردش اسیر هوش ماست»
این شعر مصداق بارز قدرت کشف و شهود مولاناست.
مهدی محبتی، نویسنده و پژوهشگر ادبیات فارسی و استاد دانشگاه زنجان است. «بدیع نو»، «سیمرغ در جستجوی قاف»، « اللمع فی التصوف»، « فارسی عمومی نو»، « کارنامه مولوی پژوهی در ایران»، « المعجم فی آثار ملوک العجم»، « دانش و دانشمند در ادبیات فارسی» و « پوشش و حجاب زن در ادبیات فارسی از انقلاب مشروطه تا امروز» از آثار او هستند.
نظر شما