به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کاکایی گفت: در واقع کار تصوف تلطیف کردن جنبه‌های خشن دین است و به آن سویه‌های هنری می‌بخشد. پس ما حافظ را به عنوان یک شاعر عارف می‌شناسیم.

شاعر مجموعه شعر «حبس سکوت» توضیح داد: عرفان وجه دیگری از تصوف است، وجه تلطیف شده تصوف. به لحاظ مشکلات اجتماعی که متصوفه داشتند و در مواجهه با اهل مذهب ظاهر و نظام‌های سیاسی، رفته رفته کلمه عارف جایگزین صوفی شد و عرفان جایگزین تصوف.

وی ادامه داد: عرفان و تصوف نگاه تلطیف شده و ملایمی به مذهب ظاهر دارند و زهد خشک و خشن را ملایم می‌کنند و جنگ 72 ملت را کنار می‌گذارند. کار عرفا این است که به صلح بیندیشد. در جامعه‌ای که نگاه اشعری از یک سو و نگاه معتزله از دیگر سو وجود دارد، عرفان پیشنهادی برای صلح محسوب می‌شود.

این شاعر افزود: عرفان حافظ هم نگاه آمیخته به صلح و مدارا دارد و بر این اساس حافظ را یک شاعر صلح طلب در مفاهیم نظری معرفی می‌کند. از سوی دیگر حافظ تنها به موضوعات نظری نگاه نکرده است؛ بلکه در اغلب غزل‌های خود نگاه سیاسی نیز دارد و در مشرب سیاسی هم صلح‌طلب است. او جملات طعنه‌آمیزی به حاکمان وقت مانند آل تیمور و اتابکان و سایر سلسله‌هایی که در جنوب ایران زندگی می‌کردند، دارد که در این بیت اشاره به آن دارد:
«با صبا در چمن لاله سحر می‌گفتم
که شهیدان که‌اند این همه خونین کفنان»
یا این بیت که می‌گوید:
«به خوبان دل منه حافظ ببین آن بی‌وفایی‌ها
که با خوارزمیان کردند ترکان سمرقندی»

کاکایی یادآور شد: در حوزه نظری و عملی حافظ به جست‌وجوی صلح و مدارا بود و بیت معروف او مبین همین امر است که می‌گوید:
«آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است
با دوستان مروت با دشمنان مدارا»
شاید اگر حافظ را با سعدی که در باب اول بوستان درباره تدبیر و امور مملکت داری می‌نویسد، مقایسه کنیم، حافظ را صلح‌طلب‌تر بیابیم. سعدی در بوستان  در باب تدبیر و عقل و امور مملکت‌داری در مقابله با دشمن و جنگاوری توصیه‌هایی به سلاطین می‌کند اما حافظ مشربی متفاوت دارد. مولوی هم در این زمینه می‌گوید:
«از خیالی صلحشان و جنگشان
وز خیالی فخرشان و ننگشان
جنگ خلقان همچو جنگ کودکان
جمله بی معنی و بی مغز و میان»
پس مشرب حافظ مانند مولانا به عرفان نظری نزدیک‌تر است.

شاعر مجموعه شعر «زنبیلی از ترانه» افزود: در مجموع تصوف نگاه عاشقانه دارد. همان‌طور که گفتم تصوف نگاه هنری به دین دارد. معتقدم هر دینی که به وجود می‌آید نگاهی هنری هم به همراه خواهد داشت. به تعبیر دکتر شفیعی کدکنی تصوف فقط مختص اسلام هم نیست و هر دینی عرفان خاص خودش را دارد. در واقع آن صورت ترس از جهنم و قهر در دین را عرفان و تصوف تلطیف می‌کند و جایش را به محبت و صلح می‌دهد تا انسان بیشتر امیدوار به معنویت شود. عارف بر خلاف زاهد که خدا را برای ثواب می‌خواهد، خدا را برای خودش می‌خواهد و عشق برای همین بروز می‌کند. عرفان همیشه نگاهش به خدا عاشقانه بوده است.

عبدالجبار کاکایی متولد 15 شهریور 1342 در ایلام و فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی ارشد ادبیات فارسی است. نخستین اثر شعری کاکایی «آوازهای واپسین» نام دارد. همچنین «سال‌های تاکنون»، «بررسی تطبیقی شعر پایداری ایران و جهان» و «زنبیلی از ترانه» از آثار منتشر شده این شاعر و ترانه‌سرا هستند. «حبس سکوت» نام تازه‌ترین مجموعه شعر اوست که امسال(1392) از سوی انتشارات فصل نجم منتشر شد.