جعفری به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: همه میدانیم که روند صنعت نشر در ایران بیمار است. ناشران خصوصی چون نشر «پژواک کیوان» با دو مشکل عمده در صنعت نشر روبهرو هستند؛ یکی از این مشکلات، نداشتن فروشگاه کتاب اختصاصی است، که ما را بهشدت به شرکتهای پخش کننده کتاب وابسته میکند.
وی افزود: متاسفانه به آن دلیل که این مراکز عمدتا ناشر هم هستند، کتابهای ما را در بهترین وضع در اولویتهای دوم یا سوم پخش قرار میدهند. اگر برنامهای بنیادین برای پخش کتاب طراحی شود، قدمی در راستای بهبود صنعت نشر کتاب برداشته میشود.
جعفری در ادامه با انتقاد بسیار از فروشندگان کاغذ گفت: در زمانی که بیشترین سود بازار کتاب در خیابان ظهیرالاسلام، یعنی برای فروشندگان و دلالان کاغذ است، من نمیتوانم از پخش کننده کتاب انتقاد کنم. به عنوان مثال اگر در میدان فردوسی دلار 10 تومان گران شود، کاغذ فروش 20 تومان قیمت کاغذ را بالا میبرد، اما زمانی که دلار 50 تومان ارزان میشود، دلالان قیمتها را پایین نمیآورند.
این ناشر در ادامه به مقایسه شرکتهای پخش کتاب با فروشندگان کاغذ پرداخت و توضیح داد: با وضعی که اشاره کردم، من جز تشکر از پخشکنندگان عزیز کتاب، که 40 یا 50 درصد قیمت پشت جلد کتاب، دستمزد پخش آنهاست و البته برای پول فروش کتابهای نشر من، چک 8 ماه بعد را میدهند، کار دیگری نمیتوانم انجام دهم. پخشکننده کتاب که تقصیری ندارد، مشکل اصلی در جای دیگری است.
جعفری همچنین درباره وضع خرید کتاب از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای نهاد کتابخانههای عمومی کشور گفت: متاسفانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سالهای اخیر به امضاهای خود در پای مجوز انتشار یک کتاب احترام نگزاشته است. خرید کتاب توسط این وزارتخانه برای تجهیز کتابخانههای عمومی رضایتبخش نیست و صرفا شامل برخی کتابهای خاص و ناشران خاص میشود.
وی همچنین اظهار کرد: چگونه است که این وزارتخانه مجوز نشر کتابی را میدهد، اما برای خرید آن میگوید که این کتاب برای خرید مناسب نیست؟ من این مساله را اصلا درک نمیکنم. من خدای ناکرده نمیخواهم توهینی نثار هموطنانم کنم، اما مساله دروغی نیست که ما برای خرید یک پفک چندصد تومانی و نوشابههای چند هزار تومانی که باعث انواع سرطان و بیماریها میشوند، هیچ مشکلی نداریم، اما برای خرید حتی یک جلد کتاب پول نداریم. این مساله حتی در میان تحصیلکردهها و روشنفکران نیز به وفور دیده میشود.
جعفری در ادامه به لزوم و اهمیت بسیار تجهیز کتابخانههای عمومی کشور اشاره کرد و گفت: به یقین در میان گروههای اجتماعی مختلف در سطح جامعه، کسانی نیز هستند که احتیاج مبرم به کتاب داشته، اما توانایی مالی خرید آن را ندارند. به نظر من بهترین کمک وزارت ارشاد به ناشران، ارایه تسهیلات خرید کتاب برای این طیف از جامعه است. باید با تجهیز کتابخانههای عمومی به انواع کتابها در هر حوزهای اقدام کرد.
این ناشر همچنین درباره کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به ناشران گفت: این وزارتخانه در قبل اعلام کرده بود که به جای کمکهای مالی و یارانه، کتابهای ناشران را خریداری میکند. شاید اگر این وزارتخانه بدون تبعیض کتاب را از ناشران، نه برای کمک به آنها بلکه برای تجهیز کتابخانههای عمومی، خریداری میکرد، وضع کنونی صنعت نشر بسیار بهتر از اوضاع کنونی بود. واقعا در این دوره و زمانه دیگر نیازی نیست تا هر ایرانی در خانههایی که معمولا متراژ پایین است، خود کتابخانهای داشته و کتابها را بعد از خرید و خواندن در آنجا زندانی کند.
جعفری در ادامه در پاسخ به سوالی مبنی بر چگونگی فعالیت انتشارات «پژواک کیوان» در شرایط اقتصادی بعضا نامطلوب اخیر گفت: ما در برابر جریانهای اقتصادی این چند سال کاری جز عقبنشینی نتوانستیم انجام بدهیم، یعنی تعداد کتابها برای انتشار را کاهش دادیم و این مساله باعث شد تا مهمترین مولفانی که با ما کار میکردند به سراغ دیگر ناشران بروند. با این وجود، خوشبختانه هنوز چراغ نشر پژواککیوان روشن است.
این ناشر همچنین درباره وضع یارانه کاغذ در ایران گفت: برنامهریزی مشخصی در زمینه پرداخت یارانه کاغذ به ناشران از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود ندارد. این نبود برنامهریزی و حتی نظارت صحیح باعث شده تا افراد قدرتمندی با وجود دریافت این یارانه، هیچ کتابی منتشر نکنند. پس از این همه تبلیغات بر سر این یارانه هنوز قانونی برای پرداخت این یارانه تعریف نشده است. هرچند تجربیات اخیر نشان دادهاست که یارانه، نه تنها کمکی نمیکند، بلکه سبب از میان رفتن استقلال ناشران نیز میشود.
جعفری همچنین به برنامههای انتشارات «پژواک کیوان» تا پایان سال 1392 اشاره کرد و گفت: کتابی در دهه 20 شمسی به نام «دانش و هنر» به قلم یکی از فرهیختگان معاصر، پروفسور محسن هشترودی از سوی نشر دهخدا منتشر شد. این نشر دیگر فعال نیست و من برای اینکه این کتاب مهم فراموش نشود، بخش هنر آن را تدوین کرده و با عنوان «اندیشههای پروفسور هشترودی درباره هنر و زایش هنر» منتشر میکنم.
وی افزود: بخش دانش این کتاب یک نگاه صرف ریاضیات است که برای عموم کاربردی ندارد. کتاب دیگر ما یک اثر تاریخی به نام «ایران میان دو جنگ» به قلم مورخالدوله سپهر است. نویسنده در این کتاب اتفاقات رخ داده در ایران میان دو جنگ جهانی را بررسی کرده است.
جعفری در پایان گفت: همچنین دومین انتشار کتاب «تاریخ تحولات نمایش در ایران» نوشته مجید فلاح زاده را نیز در نوبت کار داریم. نخستین انتشار این کتاب را در سال 1382 به کتابفروشیها فرستادیم. این کتاب که به چگونگی و علل پیدایی نمایشهای آیینی در ایران میپردازد، پس از انتشار به سرعت به یک متن درسی برای دانشجویان تئاتر بدل شد. لازم به ذکر است که تجدید چاپ این کتاب با بازخوانی و ویرایش جدید خود من همراه است.
محمداسماعیل جعفری کارشناس ارشد پژوهش هنر، بازنشسته وزارت آموزش و پرورش است.
جعفری از سال 1381 با دریافت مجوز نشر کتاب، انتشارات «پژواک کیوان» را پایهگذاریکرد و تاکنون بیش از 60 جلد کتاب منتشر کرده است.
یکشنبه ۲۸ مهر ۱۳۹۲ - ۱۵:۴۹
نظر شما