دکتر رضا داوری اردکانی، رییس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در نشست «هگل و فلسفه معاصر ایران» که با رونمایی از کتاب «هگل» دکتر علیاصغر مصلح همراه بود، اظهار کرد: هگل بهتر از هرکس تعارضهای تاریخی را درک کرده است.-
وی با اشاره به بخشی از سخنان دکتر مصلح درباره حضور «کنت دوگوبینو» در ایران و اظهاراتش گفت: من از 40 سال پیش میان آثار متعددی که وجود داشت، به جستجو پرداختم تا درباره مباحثی که او درباره هگل و شناخت او برای ایرانیان مطلبی بیابم اما چیزی پیدا نکردم و کاغذی ندیدم و تصور نمیکنم که بقیه افراد نیز سندی مبنی بر تدریس کنت دوگوبینو برای بزرگان فلسفه تهران در اختیار داشته باشند.
داوری اردکانی همچنین به روند گفتمانسازی فلسفی در ایران اشاره کرد و افزود: هر حرفی برای هر وقت و زمانی شنیدنی نیست. یک وقت حرفی گفته میشود اما شنیده نمیشود اما ناگهان مورد استقبال قرار میگیرد و تبدیل به یک گفتمان میشود. فیلسوفانی را میشناسیم که مدتها مورد غفلت بودند و بعدها به آنها توجه شد، اگر 150 سال پیش هگل در ایران ترجمه میشد، کسی به او توجه نمیکرد و این در حالی است که توجهی که امروز به هگل داریم نیز با 70 سال پیش که مرحوم فروغی مطلبی را درباره هگل نوشت، تفاوت دارد.
رییس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه در کشور ما در هر دورهای آرای یک فیلسوف و نویسنده ترجمه میشود، گفت: 60 سال پیش زمانی که آمدم درباره هگل دنبال کتابی بگردم، اثری پژوهشی نیافتم و هرچه بود، همان تقریر مرحوم فروغی بود، در حالی که در همان دوران از کانت کتابهای مختلفی وجود داشت.
این استاد فلسفه اظهار کرد: در همان دوران آثاری که از هگل ترجمه و منتشر میشدند، بیشتر توسط نشریات چپ بودند که البته آنها نیز بهصورتی غیرمستقیم به آرای هگل میپرداختند و به او به عنوان پیشگام مارکس توجه میکردند.
این چهره ماندگار فلسفه با اشاره به نحوه آشنایی خود با اندیشه هگل گفت: نخستین جایی که با هگل آشنا شدم، از طریق یکی از کتابهای روژه گارودی بود که در آن درباره ماتریالیست صحبت میکرد.
دکتر داوری اردکانی ادامه داد: در کشورهای اروپایی و آمریکا هگل چپ غلبه داشت، در حالی که همه فیلسوفان معاصر فرانسوی و نسلی که همسن و سال من در این کشور است، از کوچه مارکسیسم عبور کردهاند که همه آنها بهصورت مستقیم و غیرمستقیم از شاگردان کوژو بودند؛ به این علت که کوژو در هگلشناسی فرانسوی بیشترین اثر را داشت. البته از این موضوع نباید تفسیر سیاسی کرد چون کوژو هگلِ استالینیِ هایدگری بود. البته از این میترسم که تصور شود هگل و هایدگر اهل استبدادند، در حالی که اینگونه نیست.
رییس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران افزود: نماد هگل در آن است که بهتر از هرکس تعارضهای تاریخی را درک کرده است اما درباره تاریخ کشور ما باید گفت که اساسا تاریخ ایران با تاریخ تجدد غربی تفاوت دارد. تاریخ ما گشت ندارد بلکه دارای انقطاع است و در این سیر انقطاعهاست که خبری از خارج آمده است. البته از خارج آمدن بد نیست، چراکه تمدنی نیست که تحت تاثیر دیگران قرار نگرفته باشد و چه اشکالی وارد است که از دیگران بیاموزیم.
اخبار تکمیلی متعاقبا ارسال میشود.
نظر شما