به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، چاپ چهارم «جغرافیای تاریخی خلیج فارس» (با دگرگونی و افزودن‌های گسترده) تالیف پیروز مجتهدزاده در 10 فصل از سوی انتشارات دانشگاه تهران راهی بازار کتاب شد. چاپ نخست این کتاب در سال 1353 از سوی همین انتشارات به چاپ رسیده بود. 

این کتاب با طرح مساله «تلاش برای تغییر نام خلیج فارس» آغاز و در بخشی از آن نوشته شده است: «بدیهی است که ورود به کشمکش‌های سیاسی برای تغییر نام خلیج فارس فقط می‌تواند به منظور اثبات برتری نژادی یا قومی در منطقه باشد که جنبه‌ای ژئوپولتیکی به مساله می‌دهد و طبیعتا محکوم است.»

فصل نخست کتاب به موضوع «تغییرناپذیری نام‌های جغرافیایی» پرداخته است. فصل‌های بعدی به مسایل «جغرافیای تاریخی شکل‌گیری سرزمین‌های سیاسی در خلیج فارس»،‌ «جغرافیای تاریخی شکل‌گیری سرزمین‌ها در جنوب خلیج فارس»، «ایرانیان در خلیج فارس»، «جغرافیای تاریخی استراتژی انگلیسی ایران‌زدایی خلیج فارس»، «جغرافیای تاریخی خلیج فارس»، «جغرافیای تاریخی آب‌های جهان در عصر اسلامی»، «تفاوت میان «بحر فارس» و «خلیج فارس» نزد علمای عرب و اسلامی در دوران اخیر»، «جغرافیای تاریخی نام خلیج فارس از قرن 19 به بعد» و «نامه‌هایی از ایران در دفاع از فارسی بودن نام خلیج فارس» را شرح می‌دهد.

در آغاز این کتاب آمده است: «انتشار چاپ چهارم این کتاب در دو بخش جدا از هم تنظیم شده است: بخش نخست به کلیات جغرافیای تاریخی خلیج فارس می‌پردازد و چگونگی شکل‌گیری حکومت‌ها و سرزمین‌های سیاسی (کشورها،  امارات و شیخ‌نشین‌ها) و بخش دوم به جغرافیای تاریخی پیدایش نام خلیج فارس و تطور اشکال جغرافیایی آن در درازنای تاریخ اختصاص دارد. این کتاب اسناد و مدارکی پر اهمیت را  نخستین‌بار منتشر می‌کند.»

کتاب در فصل‌های دوم و سوم پیشینه تاریخی خلیج فارس را از پیش از اسلام تا صفویه و از آن دوران تاکنون پی گرفته و پس از آن به ساکنان نخستین این منطقه پرداخته است. بخش چهارم کتاب ایرانیان ساکن در بخش جنوبی خلیج فارس یعنی «بهارینگان (بحارینه‌ها)ی بحرین» و «کمازره از کنفدراسیون شیحوح مسندم» را معرفی کرده و در ادامه نیز تاریخ مهاجران دوره‌های مختلف را شرح داده‌است.

فصل پنجم کتاب به آغاز سیاست ایران‌زدایی از خلیج فارس می‌پردازد و در فصل ششم با مقایسه برداشت‌های دوگانه یونانیان و ایرانیان باستان از آب‌های جهان، مساله شکل‌گیری جغرافیای سیاسی در خلیج فارس را بیان می‌کند. فصل‌های بعدی به نقشه‌های جغرافیایی، مدارک، منابع و آثار عربی ـ اسلامی اختصاص دارد و با اشاره به فرهنگ‌ها و نام مکان‌‌ها به اثبات نام خلیج فارس پرداخته است. 

ویراست چهارم «جغرافیای تاریخی خلیج فارس» تالیف پیروز مجتهدزاده در 218 صفحه، شمارگان یک‌هزار نسخه و قیمت 10 هزار تومان از سوی انتشارات دانشگاه تهران در دسترس پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار گرفته است.