به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست پژوهشگران پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور با حضور دکتر محمدعلی نجفی، رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، جلیل گلشن، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی، علی رحیم‌پور، عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری، حمیده چوبک، عضو پژوهشکده باستانشناسی و عبدالمجید شریف‌زاده، عضو پژوهشکده صنایع دستی و سنتی شنبه (23 آذرماه) در سالن اجتماعات موزه ملی ایران باستان برگزار شد.

دکتر نجفی ضمن تبریک هفته پژوهش به پژوهشگران سازمان میراث فرهنگی، اظهار کرد: امروز هرکدام از پژوهشگران از دیدگاه خود مشکلات را بیان کردند. البته لازم است برای این که کار پیشینیان را ارزیابی کنیم،  به رنج‌ها و مشکلاتی که در طول این سال‌ها به‌وجود آمده نگاهی بیندازیم،  ولی نباید در گذشته باقی ماند بلکه باید نگاه ما به آینده معطوف باشد و تلاش خود را صرف برنامه‌های آینده کنیم تا از این وضعیت نابسامان خارج شویم. 

معاون رییس جمهوری با بیان این‌که بهبود وضعیت پژوهش سازمان میراث فرهنگی نیازمند زمان است، عنوان کرد: پژوهش قلب تپنده سازمان میراث فرهنگی است و نیازمند توجه ویژه هم از سوی مسوولان اجرایی سازمان و هم پژوهشگران است. ما باید در ابتدا بدانیم که چه کاری باید در این حوزه انجام دهیم و سپس به اجرای تصمیمات گرفته شده بپردازیم. سازمان‌ها و ارگان‌های دیگر هم باید با ما همکاری کنند. چراکه کمتر سازمانی در کشور وجود دارد که فعالیت‌هایش تا این حد وابسته به کار تحقیقاتی باشد. متاسفانه یکی از بخش‌های سازمان که در سال‌های اخیر بیشترین آسیب و صدمه را دید، بخش پژوهش این سازمان است. با توجه به این وضعیت همه ما امروز کار سختی را پیش‌رو داریم و برای خروج از این موقعیت باید دست در دست هم دهیم. 

نجفی در ادامه به اهمیت پژوهش در سازمان میراث فرهنگی پرداخت و اظهار کرد: موضوع پژوهش در سازمان میراث فرهنگی بسیار گسترده است. ما در سازمان هم نیاز به پژوهش‌های بنیادی داریم؛ هم پژوهش‌های کاربردی و هم پژوهش‌های توسعه‌ای. در حقیقت انواع و اقسام پژوهش‌ها در سازمان میراث فرهنگی مورد نیاز است. پژوهشگران باید نسبت به نیازها و رویکردهای سازمان آگاهی داشته باشند و با توجه به این مسایل به تحقیق و پژوهش بپردازند. مساله فقدان تقاضای موثر برای پژوهش یکی از مشکلات جدی پژوهشی در کشور است. 

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ادامه داد: در حقیقت پژوهش در کشور تقاضامحور نیست، البته در این میان پژوهشگران مقصر نیستند و بیش از آن‌ها باید مدیران و سیاستگذاران مشکل را برطرف کنند. پژوهشگران ما با نیازهای واقعی سازمان آشنا نیستند و اطلاعی از سیاست‌ها و برنامه‌های سازمان ندارند. بنابراین موضوع پژوهش را براساس علاقه و حوزه تخصصی خود انتخاب می‌کنند و در نتیجه سازمان هم به این پژوهش‌ها بی‌رغبتی نشان می‌دهد. برای نمونه در حوزه گردشگری، موضوع‌هایی مانند فرهنگ و مسایل جامعه‌شناختی در گردشگری، فصل بزرگی از تحقیقاتی را ایجاد می‌کند که باید به آن پرداخته شود. 

نجفی افزود: امروزه موضوع استفاده از توانِ بخش خصوصی و مردم برای شناسایی، احیا، حفظ و معرفی میراث فرهنگی بسیار مورد توجه است اما در این‌باره کمتر تحقیق کرده‌ایم که چگونه از این امکان و توانایی بزرگ ملی استفاده کنیم تا بتوانیم میراث فرهنگی را از این وضعیت نجات دهیم. 

وی با اشاره به مساله آینده‌پژوهی اظهار کرد: آینده‌پژوهی موضوع جدیدی در دنیا محسوب می‌شود. این نوع پژوهش به ما کمک می‌کند درباره برنامه‌های درازمدت تصمیم‌گیری و یا با مطالعات تطبیقی از تجربه دیگر کشورها به‌خوبی استفاده کنیم. در کل باید گفت فضا برای کار تحقیقاتی بسیار گسترده است و آن‌چه تا امروز انجام شده بسیار کمتر از آن چیزی است که باید انجام می‌شد. 

معاون رییس جمهوری به سیاست‌های سازمان میراث فرهنگی در بخش پژوهش اشاره کرد و گفت: آزاد کردن اطلاعات و تسهیل دسترسی به ‌آن‌ها از مهم‌ترین این سیاست‌هاست. گزارش‌ها و نامه‌های زیادی به دفتر من ارسال شده با این مضمون که دسترسی به کارهای علمی و پژوهشی که از سوی پژوهشگران میراث فرهنگی انجام شده، غیرممکن و یا بسیار سخت است. باید تلاش کنیم این موانع را از میان برداریم تا همگان بتوانند به راحتی از نتیجه تحقیقات و پژوهش‌های محققان استفاده کنند. سیاست بعدی سازمان در بخش پژوهش این است که در سیاستگذاری پژوهشی پژوهشگاه باید معاونت‌های سازمان دخیل شوند و بخش عمده‌ای از فعالیت‌های پژوهشگاه به صورت مشترک با سازمان میراث فرهنگی انجام شود. 

نجفی افزود: موضوع بعدی در بخش پژوهش این است که کار پژوهش در سازمان نباید منحصر به پژوهشگاه باشد، باید تدبیری اندیشیده شود تا مجموعه پتانسیل‌های سازمان که توان پژوهشی دارند به‌گونه‌ای درگیر کار پژوهش در سازمان شوند. چراکه پژوهش بسیار گسترده است و منحصر به سازمان میراث فرهنگی و پژوهشگاه نیست. بنابراین اگر احساس می‌کنیم ظرفیت پژوهشی پژوهشگاه یا سازمان تکمیل شده باید فضا را به سمت دانشگاه‌ها و موسسه‌های پژوهشی برای بهبود وضعیت پژوهش و سازمان میراث فرهنگی باز کنیم. 

در پایان این مراسم از چهار کتاب پژوهشی در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری با عناوین، «طبیعت‌گردی در ایران»، «گنجینه غار کلماکره»، «مجموعه مقالات باستانشناسی و تاریخ شهر همدان» و «آنالیز بناهای تاریخی و روش‌های مقاوم‌سازی» رونمایی شد.