به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، همیشه در کنار آثار هنری با ارزش حوزه کودکان و نوجوانان، شاهد چاپ آثار بیمحتوا نیز بوده و هستیم. کتابهایي که نه تنها نتوانستهاند تاثیری بر مخاطب خود داشته باشند بلکه به نوعی حتی فکر و اندیشه مخاطب خود را نیز به بازی گرفته اند که مسوولان فرهنگی کشور باید با اتخاذ تدابیری در این زمینه از انتشار چنین کتابهایی آنهم در حوزه کودک و نوجوان جلوگیری کنند. میتوان ادعا کرد که کتابهای ضعیف و بیمحتوا در حوزه کودک و نوجوان فراوان مشاهده میشود که نه تنها برای تولید و نشر این آثار هزینههای بسیار زیادی صرف شده بلکه وقت و زمان بیهودهای نیز برای تبلیغ این کتابها صورت می گیرد. از سويي نبود نویسنده تخصصی حوزه کودک و نوجوان و نبود تخصص لازم و کافی در این زمینه نیز مزید بر علت شده و بر مشکلات نشر این کتابها دامن زده است، هرچند برخی از نویسندگان فکر می کنند کودکان به دلیل اینکه قدرت درک آنچنانی برای فهم و درک مسائل پیرامون خود را ندارند، پس نوشتن برای این قشر کار چندان سخت و دشواری نیست!
ظاهراً بسیاری از پدیدآورندگان فکر میکنند نوشتن برای کودک و نوجوان آسانتر از نوشتن برای بزرگسال است و بیآنکه اشراف کامل و جدی به روحیّات مخاطب کودک و نوجوان داشته باشند شروع به نوشتن کتابهایی بی محتوا برای کودک می کنند.
لزوم هدفگذاری دقیق در حوزه کتاب کودک
حجت الاسلام والمسلمين عليرضا سبحانينسب، مدير مسوول نشر جمال در این خصوص می گوید: کتاب کودک ما باید متناسب با هدفی که تعریف می شود تولید شود، اما متاسفانه اغلب کتابهایی که تولید می شوند فاقد هدفگذاری دقیق هستند و در بیشتر مواقع متناسب سن کودک تولید نمیشود، در حالیکه کتاب مفید کتابی است که متناسب با اهداف آموزشی و تربیتی کودکان و نوجوانان تولید شده باشد.
وی ادامه داد: اگر در حوزه کتاب کودک و نوجوان هدفگذاری دقیقی توسط ناشران صورت گیرد و هدف آنها از تولید آثار کتاب سازی نباشد و کتابها متناسب با سن کودک تولید کنند، کتاب در پایان کتاب موفقی خواهد بود. به جرات می توان گفت در بازار نشر ایران از بین هر1000 کتابی که برای کودکان و نوجوانان تولید می شود شاید کمتر از 50عدد آنها هدفمند، هوشمند و اثرگذار باشند.
سبحانينسب یادآور شد: با کمی تامل در آثار حوزه كودك به وجود خلاها و کاستی های در این زمینه پی خواهیم برد و وجود این خلاها در حوزه آشنايي كودكان بیشتر احساس می شود.
اين ناشر با اشاره به انتشار برخي كتابهاي كودك بيان كرد: شاید کتاب کودک ادبیات سادهای داشته باشد اما نیاز به پشتوانه علمی قوی دارد، متاسفانه در حال حاضر در کشور ما در رابطه با کتاب کودک ساده اندیشی و کودکانه اندیشی های بسیاری وجود دارد در حالیکه نوشتن برای کودک یک کار بسیار تخصصی است.
سبحانی نسب با اشاره با این نکته که نوشتن برای کودک از عهده هرکسی برنمی آید و در این میان برخی سعی می کنند با اطلاعات عمومی کتاب تخصصی کودک بنویسند، گفت: امروزه برخی از ناشران ما به جای نوشتن کتاب سعی در کتاب سازی دارند تا جاییکه نشر کتاب ارزان قیمت برای برخی ناشران هدف شده است و سهلانگاری در کار کتابهای کودک یکی از مشکلات مهم نشر است.
ادبیات ترجمه به ضرر ماست
فریده خلعتبری، مدیر انتشارات شباویز هم وجود آثار ترجمه ای نامناسب و نامتناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی در حوزه کودک و نوجوان را یکی دیگر از آسیبهای موجود در حوزه نشر کتابهای کودک ونوجوان دانست و گفت: در حال حاضر تبلیغات نادرست آثار ترجمه شده و بی محتوا میان کودکان و نوجوانان مطرح میشود و این مساله در نهایت خراب شدن ذائقه کودکان را در پی دارد.
وی خاطرنشان کرد: نبايد فراموش شود كه كتابهاي ترجمهاي، نسبت به ادبيات كشور مبدا نوشته ميشود و امروزه آنچه که ما شاهد آن هستیم اینکه ناشران آثار تاليفي را رها كرده و به آثار ترجمهاي چسبیدهاند و روي آوردن به سمت ادبيات ترجمهاي حوزه كودك و نوجوان فقط و فقط به ضرر ماست.
وجود متن های ضعیف و انتخاب نادرست واژگان استفاده شده، نبود قدرت تخیل، عدم وجود حس همزاد پنداری و سطحی بودن متن نوشته شده ازجمله مشکلات موجود در چنین کتابهای سطح پایین حوزه کودک و نوجوان است.
از دیگر اشکالات بزرگ بعضی کتابهای نامناسب حیطه کودک، عدم قصهپردازیاست و اینکه ابتدا و انتهای قصه مشخص نیست و درست داستان زمانی تمام میشود که به هیچ نتیجهای نرسیده است. در برخی از موارد نویسنده بدون آنکه بخواهد، قصه را به کلافی سردرگم تبدیل کرده یا با تعلیق ناقصی که در قصهاش ایجاد میکند، یکباره کودک را به موقعیتی ناشناخته میکشاند که به لحاظ حرفهای یک ضعف و نقص بزرگ است.
اما باید اقرار کنیم هرچند طی سالهای گذشته کتابهای ناب و باکیفیت نیز توسط نویسندگان حوزه کودک و نوجوان نوشته شده است ولی نباید فراموش کنیم که نوشتن برای کودک نیاز به وجود خلاقیت کودکانه یک نویسنده بزرگسال دارد تا نوشته های کودکانه او تاثیرگذار باشند. بتوانند
شنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۳ - ۱۶:۰۷
نظر شما