شنبه ۴ مرداد ۱۳۹۳ - ۲۳:۲۲
جُربزه‌دار: نشریات خانه کتاب می‌توانند نقش موثری در ترویج فرهنگ نقد ایفا کنند/ نقد، چراغی فراسوی سیاستگذاران روشن می‌کند

عبدالکریم جُربزه‌دار، نویسنده و پژوهشگر تاریخ با بیان این‌که متاسفانه نقد در ایران با «مدح» و «ذم» اشتباه گرفته شده است گفت: اساسا کشور ما در حوزه نقد عقب است و پیشنهاد می‌کنم موسسات فعال در حوزه کتاب مانند خانه کتاب بخشی از فعالیت خود را به تقویت موضوع نقد در جامعه اختصاص دهند.

جُربزه‌دار در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در این باره اظهار کرد: از این نظر که نقد کتاب در ایران یک موضوع نوپا و جوان است، کاملاً طبیعی به نظر می‌رسد که هنوز نتوانسته باشد میان عوام و خواص جا بیفتد. به همین علت است که افراد (پدیدآورندگان) به اشتباه تصور می‌کنند که منتقدان فقط به دنبال بیان ضعف آثار هستند و بیخود و بی‌دلیل از آثار ایراد می‌گیرند.

وی ادامه داد: متاسفانه نقد در ایران با «مدح» و «ذم» اشتباه گرفته شده است؛ یعنی تصور بر این است که اگر کسی می‌خواهد از اثری نقد کند، باید بدون‌شک از آن اثر فقط تعریف و تمجید کند یا این‌که تصور می‌کنند نقد برابر است با «ذم». یعنی منتقدان حتما باید فقط بر نقاط ضعف اثر تاکید کنند؛ هر دوی این تصورات اشتباه است.

این نویسنده و پژوهشگر تاریخ توضیح داد: نقدی حقیقی است که همزمان هم نقاط قوت و هم نقاط ضعف یک اثر را منعکس کند و نقاد با نشان دادن این گلوگاه‌ها به صورت غیرمستقیم به صاحب اثر بفهماند که اثرش دارای چنین نقاط قوت و چنان نقاط ضعفی است که باید در برای تقویت این نقاط قوت و برطرف کردن نقاط ضعف آن، گام بردارد؛ اگر نقد به این سمت حرکت کند، زمینه پیشرفت نقد و به‌مراتب پیشرفت جامعه فراهم خواهد شد.

وی عنوان کرد: هر اندازه که نقد ـ نه مدح و نه ذم ـ پیشرفت کند، به همان نسبت نیز زمینه پیشرفت فرهنگ، ادب، پژوهش و افق دید اهل کتاب فراهم می‌شود؛ در این صورت می‌توانیم در تمام سطوح جامعه شاهد پیشرفت روزافزون باشیم.

جُربزه‌دار توضیح داد: موسسه خانه کتاب، خبرگزاری کتاب ایران، نشریه کتاب هفته و سایر موسساتی که در حوزه کتاب کار می‌کنند نقش بسیار موثری در ترویج فرهنگ نقد به معنای واقعی دارند. روزنامه‌ها و مجلات نیز باید در حوزه تخصص و حرفه‌ای‌شان، صفحه ویژه‌ای برای نقد در نظر بگیرند و در آن صفحه به موضوع تقویت نقد در جامعه بپردازند.

مدیرمسئول انتشارات اساطیر با اشاره به ویژگی‌های یک نقاد، گفت: نقادی حرفه‌ای و خوب است که برای مطالعه اثری که قرار است آن را به بوته نقد بکشد، وقت بگذارد و روی آن تامل داشته باشد، سپس درباره آن موضوع، مقاله بنویسد و نقدی عاری از هرگونه جانبداری ارایه کند؛ این‌جاست که دلسوزان بخش فرهنگی کشور باید سرمایه‌گذاری کنند و ناقد را تحت حمایت‌های مادی و معنوی خود دربیاورند.

این نویسنده و پژوهشگر تاریخ ادامه داد: به دفعات شاهدیم که بسیاری از نشریات که به صورت روزانه منتشر می‌شوند، به طور مثال برای صفحه اقتصادی خود، هزینه‌های زیادی اعم از جذب نیروهای متخصص و دعوت از کارشناسان و متخصصان حوزه اقتصاد، متقبل می‌شود؛ این موضوع کاملا درباره رسانه‌های دیداری، شنیداری و مکتوب نیز صدق می‌کند اما همین نشریات و رسانه‌ها وقتی به مقوله کتاب می‌رسند، اصلا باور ندارند که باید در این زمینه هزینه کنند.

وی افزود: عمده مشکلات کشور ما در حوزه کتاب این است که متاسفانه مسئولان و حتی بزرگان ما در رسانه‌ ملی یا رسانه‌های دیداری، شنیداری و مکتوب اعتقادی به خرید کتاب و فعالیت در این عرصه ندارند. متاسفانه آن‌ها تصور می‌کنند که اگر در راه کتاب هزینه کنند، پولشان را دور ریخته‌اند.

جُربزه‌دار بیان کرد: بدون تردید متولی اصلی نقد، رسانه‌های دیداری، شنیداری و مکتوب است اما شاید یکی از دلایلی که نقد کتاب به طور اخص در این رسانه‌ها جانیفتاده است، این باشد که آن‌ها هیچ وقت تصور نکرده‌اند و توجیه نشده‌اند که در این عرصه مسئولیت سنگینی بر دوش دارند!

این نویسنده گفت: اگر نقد در جامعه جا بیفتد، بدون تردید چراغی فراسوی مدیران سیاستگذار جامعه در تمامی سطوح روشن خواهد شد که آن‌ها را به شاهراه می‌رساند.

دراین باره بخوانید:
(1) شاکری: وقتی نقد تاثیری در تجارت کتاب نداشته باشد عملا اهمیتی پیدا نمی‌کند (اینجا)

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط