خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- تاکید بر نقش موثر منابع کمک‌آموزشی، تفاوت بین منابع کمک‌آموزشی و درسی، نبود ویترین مناسب برای معرفی آثار خوب و لزوم نظارت بر منابع کمک‌آموزشی، جان کلام اسفندیار معتمدی، غلامرضا رمضاننیا، رائد فریدزاده و سعید هراتیان در مجموعه گفت‌و‌گوهای سوژه «کتاب‌های کمک‌آموزشی، کمک یا کاسبی» است.
در دو شماره قبلی جمع‌بندی این سوژه خبری، برخی ناشران کمک‌آموزشی بر این عقیده بودند که اصلی‌ترین دلیل نشر منابع کمک‌آموزشی آسان‌‌سازی مطالب کتاب‌های درسی است، اما اسفندیار معتمدی، رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی-آموزشی معلمان فیزیک ایران، با 50 اثر تالیفی درسی و علمی و آموزشی، اصلی‌ترین دلیل تولید منابع کمک‌آموزشی را محدود بودن حجم مطالب درسی می‌داند.
توجه صرف به کسب سود مالی
وی می‌گوید: «آموزش و پرورش تهیه‌کننده اصلی مطالب درسی است، اما برخی معتقدند به دلیل محدود بودن حجم مطالب، به منابع کمک‌آموزشی نیاز است.»
معتمدی نفس تولید این کتاب‌ها را مفید می‌داند اما معتقد است که اغلب این آثار به قلم افراد غیر‌کارشناس تولید می‌شوند. وی چنین فرآیندی را به ظهور سرمایه‌گذاری در این حوزه و توجه صرف به کسب سود مالی مرتبط می‌داند.
عملکرد ناشران کمک‌آموزشی علمی نیست
این نویسنده با نگاهی آسیب‌شناسانه می‌گوید: «کسب سود موجب شده تا برای یک کتاب درسی چند منبع کمک‌آموزشی تولید شود. آمار بالای این منابع زمینه‌ساز سردرگمی دانش‌آموزان و دانشجویان شده است. آثاری که اگر از برنامه مطالعاتی دانش‌آموزان و دانشجویان حذف شوند، اثر منفی بر موفقیت تحصیلی آنها نمی‌گذارند.»
به عقیده معتمدی عملکرد ناشران کمک آموزشی «علمی» نیست: «ناشران کمک‌آموزشی رشدی حبابی دارند و موجب سردرگمی و دلهره دانش‌آموزان شده‌اند.»
منابع کمک‌آموزشی «میان‌بر» هستند
دکتر غلامرضا رمضاننیا، رئیس انتشارات دانشگاه علم و صنعت نیز منابع کمک‌آموزشی را به منابع «میان‌بر» تعبیر کرده است. وی معتقد است: «این منابع تاثیر چندانی بر افزایش دانش یا سواد فرد داوطلب ندارند.» به نظر رمضاننیا، «کنکور» دلیل اصلی رشد منابع کمک‌آموزشی است.
عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت، در بخشی دیگر از سخنانش نقش منابع کمک‌آموزشی مدرن مانند نرم‌افزار‌های کمک‌آموزشی را موثر و مفید می‌داند.
مشکل اصلی، ساختار معیوب نظام آموزش عالی است
رائد فریدزاده، رئیس انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، در ارتباط با سوژه «کتاب‌های کمک‌آموزشی، کمک یا کاسبی» درباره تاثیر کنکور در افزایش اقبال مردم و رشد منابع کمک‌آموزشی، دیدگاهی مشابه رمضاننیا دارد. وی معتقد است: «مشکل اصلی، ساختار معیوب نظام آموزش عالی یعنی سد کنکور است.»
به نظر فریدزاده بیشتر داوطلبان ورود به دانشگاه که اصلی‌ترین مخاطبان منابع کمک‌آموزشی هستند، توانایی نوشتن حتی یک نامه ساده را هم ندارند، در حالی‌که مهارت تست‌زنی آنها به حدی بالا است که حتی چشم بسته تست می‌زنند.
نقش رسانه ملی در تبلیغات منابع کمک‌آموزشی
سرپرست مرکز نشر، اسناد و کتابخانه مرکزی دانشگاه شهید بهشتی، درباره نظارت و دیدگاه مردم بر محتوای منابع کمک‌آموزشی، پای رسانه ملی را نیز به میان کشید: «از نظر مردم هیچ نظارتی از سوی مراجع علمی بر فعالیت این ناشران صورت نمی‌گیرد. رسانه ملی نیز با هدف درآمدزایی، در قالب تبلیغ ساعت‌های طولانی را به این ناشران اختصاص می‌دهد و وقت عموم مردم و سرمایه ملی با تبلیغات طولانی رسانه محدود شده و مورد خطر قرار می‌گیرد.»
فریدزاده در حالی به عملکرد رسانه در تبلیغ ناشران کمک‌آموزشی انتقاد دارد که سعید هراتیان، مدیر انتشارات پارسه، ناشر کمک آموزشی را از «ویترین» محروم می‌داند. وی منابع کمک‌آموزشی را به دو دسته خوب و بد تقسیم کرده و می‌گوید که نبود ویترین مشکل اساسی معرفی نشدن آثار خوب است و مخاطب توانایی تشخیص کتاب خوب از بد را از دست می‌دهد.
نظارت بر محتوای منابع علمی بی‌معناست/ نشر ایران در اغما است
هراتیان، نظارت بر محتوای منابع علمی را «بی‌معنا» می‌داند اما بر حمایت از حوزه نشر از سوی دولت تاکید دارد. این ناشر در واکنش به آمار سه‌هزارتایی نشر برخی ناشران کمک‌آموزشی در طول سه سال می‌گوید: «اگر این رویه ادامه پیدا کند، در آینده به جای اعلام آمار تولید کتاب، مجبوریم در حوزه علم، آمارسازی کنیم. به‌نظر می‌رسد نشر ما در حالت اغماست.»
وی معتقد است: «نقش حمایتی دولت به‌عنوان تنها حامی فرهنگ و علم در بهبود شرایط فعلی حوزه نشر اساسی است. بی‌توجهی وزارت ارشاد نسبت به خرید آثار تخصصی، موجب شده تا 95 درصد کتاب‌های حوزه عمومی به منابع مذهبی محدود شوند.»
مرور پرونده
گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با اسفندیار معتمدی، را اینجــــــا بخوانید.
گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با غلامرضا رمضاننیا، را اینجــــــا بخوانید.
گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با رائد فریدزاده، را اینجــــــا بخوانید.
گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) با سعید هراتیان، را اینجــــــا بخوانید.
چهارشنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۳ - ۰۸:۲۰
نظر شما